Ai viết phương trình quỹ đạo giúp cho phi thuyền Apollo 11 hạ cánh xuống mặt trăng?
Hồi còn đi học mình vẫn thường được nghe GS. Nguyễn Xuân Vinh là người có đóng góp trong việc viết phương trình quỹ đạo giúp cho phi thuyền Apollo 11 hạ cánh xuống mặt trăng.
Nhưng thực tế người có công lớn cho việc này chính là Katherine Johnson.
Katherine Johnson.
Thời điểm đó, không có máy tính như ngày nay, vì vậy, các nhà toán học như Johnson chịu trách nhiệm thực hiện các phép tính phức tạp theo cách thủ công. Công việc của Johnson - phối hợp với các cộng sự khác để xác minh và kiểm tra lại các phép tính của nhau, đảm bảo tính chính xác của dữ liệu.
Johnson được tin tưởng giao nhiệm vụ tính toán quỹ đạo cho các chuyến bay vào vũ trụ có người lái đầu tiên của NASA. Đặc biệt, các phép toán của bà mang tính quyết định đối với sự thành công của chuyến bay vòng quanh quỹ đạo Trái Đất của John Glenn trên phi thuyền không gian Friendship 7 ngày 20/2/1962. Đây là niềm tự hào to lớn của người Mỹ trong bối cảnh Liên Xô đã thám hiểm không gian bằng tàu vũ trụ có người lái trước đó rồi.
Trước đó, đích thân phi hành gia Glenn đã yêu cầu Johnson kiểm tra lại các phép tính và ông từ chối bay cho đến khi nhận được sự đảm bảo từ bà.
Điều này thể hiện sự tin tưởng và tôn trọng mà nhà du hành vũ trụ nổi tiếng dành cho Johnson bất chấp những sự nghi ngờ từ những nhà khoa học khác.
Ngoài ra, Johnson còn có những đóng góp đáng kể cho các lĩnh vực nghiên cứu vũ trụ khác. Bà từng làm việc trong chương trình Apollo dẫn đến cuộc đổ bộ đầu tiên của con người lên Mặt Trăng vào năm 1969.
Ông Bill Barry, sử gia của NASA, đánh giá đóng góp quan trọng của Johnson như sau: “Nếu chúng ta muốn trở lại Mặt Trăng hay Sao Hỏa, chúng ta sẽ phải dùng công thức toán học của bà”.
Năm 2015, bà nhận Huy chương vì Tự do của Tổng thống Mỹ.
Năm 2019, bà được trao tặng Huy chương Vàng của Quốc hội Mỹ.
Giải thưởng đã ghi nhận "công trình tiên phong của bà với tư cách một nhà toán học và vật lý, người có những tính toán rất quan trọng đối với chương trình đưa con người vào không gian thời kỳ đầu của NASA.
Bà sinh ngày 26 tháng 8, 1918 và mất ngày 24 tháng 2, 2020, tại Newport News, Virginia, Hoa Kỳ.
Và hôm nay là ngày kỷ niệm sinh nhật của bà.
Sưu tầm
____________
Đỗ Hứng gởi
