Các nhà khoa học Nhật Bản phát triển loại thuốc đột phá giúp mọc răng mới
Loại thuốc đột phá này sẽ được đưa vào thử nghiệm sơ khởi vào năm 2024 và dự kiến sẽ cung cấp cho người tiêu dùng vào năm 2030.
Một nhóm các nhà khoa học Nhật Bản đã phát triển một loại thuốc đột phá giúp kích thích mọc răng mới, đây cũng là loại thuốc đầu tiên trên thế giới thuộc loại này.
Tiến sĩ Katsu Takahashi, trưởng nhóm nghiên cứu, đồng sáng lập hãng Toregem Biopharma, đồng thời là trưởng khoa nha khoa và phẫu thuật răng miệng tại Viện nghiên cứu y khoa của Bệnh viện Kitano ở Osaka, Nhật Bản, đã nghiên cứu cách kích thích mọc răng mới trong suốt sự nghiệp của mình.
Ông Takahashi nói trong một bài báo trên tập san The Mainichi, “Ý tưởng mọc răng mới là ước mơ của mọi nha sĩ. Tôi đã nghiên cứu vấn đề này từ khi còn là sinh viên mới tốt nghiệp. Tôi tự tin rằng mình có thể biến điều đó thành hiện thực.”
Loại thuốc dựa trên kháng thể này nhắm đến một loại protein có tác dụng ức chế quá trình mọc răng mới từ “mầm răng” và trong các thí nghiệm trên động vật trước đây, loại thuốc này đã kích thích răng mọc lần thứ ba, sau răng sữa và răng vĩnh viễn.
Cá mập và nhiều loài bò sát thay răng liên tục và cá sấu thay răng hơn 40 lần trong đời, nhưng động vật có vú không có khả năng thay răng vô hạn lần như vậy. Cho đến gần đây, người ta vẫn cho rằng con người chỉ có hai bộ răng. Tuy nhiên, hiện tại đã có bằng chứng cho thấy con người cũng sở hữu những mầm răng này, vốn có khả năng trở thành bộ răng thứ ba.
Loại thuốc này đã được sử dụng thành công để mọc răng mới ở chuột và chồn sương. Các thử nghiệm lâm sàng dự kiến sẽ bắt đầu ở người vào tháng 7/2024 để kiểm tra độ an toàn của thuốc ở người trưởng thành khỏe mạnh.
Vào năm 2018, Tiến sĩ Takahashi và nhóm của ông đã dùng loại thuốc này trên chồn sương (loài có mầm răng, răng sữa và răng vĩnh viễn giống con người) và răng mới đã mọc lên.
Trong các thí nghiệm tương tự vào năm 2018, nhóm nghiên cứu đã chích thuốc cho chuột, kết quả cũng mọc răng mới và phát hiện này đã được đăng trên tập san Science Advances vào năm 2021.
Loại thuốc mới này có thể giải quyết vấn đề thiếu răng bẩm sinh, vốn là do toàn bộ hoặc một phần cơ quan không thể phát triển trong quá trình phát triển của thai nhi. Thiếu răng bẩm sinh là tình trạng thiếu một hoặc nhiều răng vĩnh viễn. Bệnh thiếu nhiều răng (oligodontia) là tình trạng không có sáu răng trở lên (không kể răng hàm thứ ba) và hội chứng răng không mọc (anodontia) là không có toàn bộ răng.
Anodontia là một rối loạn bẩm sinh ảnh hưởng đến khoảng 1% dân số.
Trẻ sinh ra bị thiếu răng sẽ gặp khó khăn trong các hoạt động cơ bản như ăn uống và nói chuyện, điều này có thể làm suy yếu sự phát triển của trẻ. Cho đến nay, các phương pháp điều trị đều tập trung vào việc thay thế những chiếc răng bị mất bằng răng giả, cầu răng và cấy ghép implant.
Nếu thử nghiệm lâm sàng đầu tiên ở người lớn khỏe mạnh thành công, Tiến sĩ Takahashi cho biết ông và nhóm của mình sẽ lên kế hoạch thử nghiệm lâm sàng lần thứ hai vào năm 2025 cho trẻ em từ 2 đến 6 tuổi bị hội chứng răng không mọc. Trẻ sẽ được chích thuốc để kích thích mọc răng mới.
Cơ chế hoạt động của thuốc
Vào đầu những năm 1990, các nhà khoa học bắt đầu phân lập các gene mà khi loại bỏ sẽ khiến chuột mọc ít răng hơn, [sau đó] các nhà nghiên cứu phát hiện rằng số lượng răng mọc thay đổi chỉ bằng cách thao tác với một gene.
Năm 2005, Tiến sĩ Takahashi trở về Nhật Bản sau chuyến du học ở Mỹ. Ông và nhóm của mình tại Đại học Kyoto bắt đầu nghiên cứu dựa trên việc phát hiện ra các gene ảnh hưởng đặc biệt đến quá trình mọc răng. Họ phát hiện rằng những con chuột thiếu một loại gen nhất định có nhiều răng hơn và một loại protein do gene này tổng hợp gọi là USAG-1, đã làm giảm số lượng răng mọc lên. Họ đưa ra giả thuyết rằng việc ngăn chặn protein USAG-1 sẽ kích thích việc mọc nhiều răng hơn. [Và] họ đã đúng.
Tiến sĩ Takahashi và nhóm của ông đã phát triển một loại thuốc kháng thể có thể ngăn chặn chức năng của protein này, và [đã thực hiện] thử nghiệm vào năm 2018 trên những con chuột bẩm sinh có ít răng hơn. Những con chuột được cho dùng thuốc đã mọc răng mới – đây là loại thuốc đầu tiên có thể giúp tái mọc răng. Những phát hiện này được công bố vào năm 2021.
Kết luận
Theo dữ liệu Điều tra dân số Hoa Kỳ năm 2020 và Khảo sát người tiêu dùng quốc gia Simmons, những tác động của loại thuốc như vậy có thể rất lớn vì các vấn đề về răng – và đặc biệt là mất răng – ảnh hưởng đến hàng tỷ người trên toàn thế giới, bao gồm khoảng 41 triệu người Mỹ có mang răng giả (tương đương với khoảng 12% dân số).
Theo thống kê của Trung Tâm Kiểm Soát Và Phòng Ngừa Dịch Bệnh Hoa Kỳ CDC, 26% người lớn trên 65 tuổi có 8 chiếc răng trở xuống và 17% người lớn từ 65 tuổi trở lên đã mất hết răng – mặc dù con số này đã giảm trong những năm gần đây. Số liệu thống kê cũng cho thấy những người lớn tuổi gặp khó khăn về kinh tế, có trình độ học vấn dưới bậc trung học hoặc hút thuốc có nguy cơ mất hết răng cao gấp ba lần so với những nhóm khác.
Nếu loại thuốc này được chứng minh là an toàn và hiệu quả, hàng triệu người trên toàn thế giới đang gặp phải các tình trạng về răng miệng – đặc biệt là trẻ em bị rối loạn bẩm sinh – có thể sớm có được răng mọc và phát triển tự nhiên.
Tiến sĩ Takahashi cho biết ông và nhóm của mình hy vọng sẽ đưa loại thuốc này ra thị trường vào năm 2030.
Vân Hi biên dịch
______________
Đỗ Hứng gởi
