Có phải mùa đông sắp tới là lợi thế của Nga và là bất lợi cho Ukraine?
Luận cứ này được chính quan chức cấp cao của Ukraine tuyên bố công khai ngay sau khi quân đội Ukraine tập trung giải phóng Kherson. Cụ thể:
Trả lời phỏng vấn ngày 19/7, Andrey Yermak, Tham mưu trưởng của Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết rằng Quân đội Ukraine cần phải đánh bại Nga trước mùa đông. Bởi sau mùa đông, Nga sẽ có thêm nhiều thời gian để tiến công, khi ấy tình hình chắc chắn sẽ khó khăn hơn.”
Đồng thời, chính TT Zelensky cũng từng nói rõ rằng mùa đông sẽ đem lại lợi thế rất lớn cho quân Nga.
Và từ đó, báo chí phương Tây, Mỹ hầu hết đưa ra các nhận định nương theo các phát ngôn đó và khẳng định, Ukraine sẽ phải gánh chịu một mùa đông khắc nghiệt bởi khí đốt bị giảm sút nghiêm trọng. Điều đó khiến quân đội Ukraine trở nên bất lợi trên chiến trường.
Có thật là như vậy không?
Cá nhân tôi lại cho rằng không hề đúng. Những tuyên bố nêu trên chắc chắc là “đòn nghi binh” của Ukraine mà thôi. Bởi lẽ, không bao giờ có chuyện Ukraine lại chủ động tuyên bố “tử huyệt” của mình một cách công khai để ai cũng biết, kể cả kẻ thù. Về nguyên tắc phàm người ta sợ hãi điều gì nhất thì họ lại luôn giấu nó kỹ nhất. Đặc biệt trong chiến tranh, họ lại càng phải đưa ra những tuyên bố mạnh mẽ nhất nhằm che giấu thế yếu của mình, tránh kẻ thù khai thác. Đằng này, Ukraine luôn công khai nhấn mạnh “tử huyệt” của mình một cách rất “hồn nhiên”. Vậy lý do gì:
1. Thực tế cho thấy, bất cứ kẻ xâm lược nào cũng đều phải nhanh chóng giành chiến thắng để vừa trấn áp, khuất phục người dân, vừa sớm ổn định tình hình để tối đa hoá lợi ích. Còn Ukraine, họ chiến đấu ngay trên lãnh thổ, quê hương, đất đai của họ. Họ có đầy đủ các yếu tố cần và đủ để chiến đấu. Đặc biệt là họ có được sự hỗ trợ, giúp đỡ của toàn dân tộc. Vì vậy, thời gian mới đứng về phía họ chứ không phải về phía kẻ xâm lược.
2. Tôi không tin rằng mùa đông khắc nghiệt lại có thể quật ngã cả một dân tộc có đủ các loại nhiên liệu đơn giản như củi, gỗ, than, rơm rạ… mà lại không ảnh hưởng gì đến những kẻ xâm lược cô độc nơi đất khách. Đặc biệt là vấn đề hậu cần và di chuyển. Người lính Ukraine có thể thiếu thốn, có thể vất vả nhưng họ có nhân dân, đồng bào của họ bao bọc, che chở, tiếp viện dù chỉ là lát bánh mỳ hay củ khoai nướng. Còn lính Nga thì không thể.
3. Giai đoạn này Ukraine mới cần kéo dài thời gian chứ không phải Nga. Bởi rõ ràng Ukraine chưa hoàn thiện việc huy động và huấn luyện binh sỹ với số lượng lớn. Đồng thời, việc tiếp cận, vận hành, bảo trì, sửa chữa vũ khí hạng nặng và công nghệ cao của nhiều chủng loại với xuất xứ khác nhau cũng gặp vấn đề không nhỏ. Do vậy, để giải quyết các vấn đề đó, Ukraine cần ít nhất 3-5 tháng nữa. Đồng thời họ cũng cần bằng đó thời gian để tiếp nhận thêm lượng vũ khí lớn đến từ các quốc gia viện trợ đủ để áp đảo quân Nga trong chiến dịch phản công.
4. Việc Ukraine tuyên bố phản công Kherson cũng nằm trong kế hoạch “nghi binh” đó. Mục đích của họ nhằm kéo hết sức mạnh của Nga tập trung về Kherson, bởi Kherson mới là địa chiến lược của Nga và Nga cần Kherson hơn bao giờ hết để giữ Krym. Đồng thời Kherson cũng là nơi mà Ukraine có thể làm chủ việc cô lập hoàn toàn nó khiến Nga như chui vào cái túi do Ukraine giăng sẵn. Vì vậy, mặc dù tuyên bố phản công cả tháng nay nhưng Ukraine chủ yếu là đánh vào các tuyến hậu cần và uy hiếp nó chứ không hề có dấu hiệu phản công thật sự. Việc sử dụng Kherson của Ukraine có gì đó hơi giống như Việt Minh kéo quân Pháp vào lòng chảo Điện Biên Phủ. Ở đây khác hơn là tầm chiến lược lớn hơn, rộng hơn.
5. Việc Ukraine mở mặt trận Kherson cũng là phương án phá vỡ chiến lược của Nga là chia nhỏ lực lượng của Ukraine trên tất cả các mặt trận, buộc Ukraine phải dàn mỏng lực lượng để Nga lấy thế mạnh vượt trội của mình và lần lượt tiêu diệt quân đội Ukraine. Tức Ukraine buộc Nga phải chơi theo cách của Ukraine đưa ra. Đến đây sẽ có người cho rằng chẳng lẽ Nga không biết sao? Tôi tin Nga biết, nhưng Nga không còn lựa chọn. Bởi vì, rõ ràng Ukraine tập trung sức mạnh ở đây. Vậy nếu Nga mạo hiểm thì lỡ may Ukraine giải phóng hoàn toàn Kherson thì Krym xem như xong. Donbas chẳng cần đánh cũng tan. Vì vậy, mặc dù có thể phán đoán được nhưng Nga vẫn không thể mạo hiểm. Và như vậy buộc phải dồn quân về.
6. Đặc biệt là chính quyền Ukraine liên tục kêu gọi người dân ở các vùng bị Nga chiếm đóng, kiểm soát cần di tản trước khi mùa đông đến.
Và như vậy, Ukraine đã vừa giam chân số lượng lớn sức mạnh của Nga tại đây, vừa bào mòn sức lực, tinh thần, vật chất của quân Nga để chờ mùa đông đến; chờ tân binh huấn luyện xong; chờ vũ khí tập kết đầy đủ; chờ quân đội làm chủ hoàn toàn khí tài công nghệ cao. Và mùa đông mới là lúc mà Nga phải trả giá.
Chắc hẳn chúng ta vẫn còn nhớ những hình ảnh bùn và tuyết đã góp phần khiến đoàn xe dài 64km của Nga bị đánh bại chứ?
Le Xuân Nghĩa
_____________
Đỗ Hứng gởi