ĐÁM TÉP RIU
Hồi nhỏ, tôi thường nghe người lớn mắng: "lũ tép riu" hay "đồ tép riu", tôi chưa hiểu được cái nghĩa sâu xa như thế nào...? Chỉ biết là đang chê bọn mình là con nít, chưa hiểu chuyện đời, chuyện của người lớn,... chắc họ muốn so sánh là con vật bé nhất trong đám thủy sinh giáp xác cùng với mấy anh tôm, sống ở mương hào kinh rạch... mà đã biết được khi còn học Tiểu học...
Quả thật như thế, ở những nơi nào mặt đất trũng sâu khi cạn nước, đất khô cằn, nứt nẻ chân chim trong mùa nắng. Vậy mà khi mưa về một cơn lớn, đọng nước thì lại xuất hiện chúng...?
Thời ấy, nghe người lớn nói tép riu đẻ trứng rồi vùi trong đất, gặp nước là nở ra thành đám tép riu..?
Tép riu hồi đó nhiều lắm, mỗi lần ra ruộng, lội xuống mương, dùng rổ đảo qua đảo lại vài vòng, giở lên là tép nhảy tanh tách, lựa bắt một hồi có cả tô, cả đục nhỏ.
Tôi còn nhớ mỗi lần xúc tép về cho Má để rang hoặc nấu canh với bông so đũa, hay cải bẹ xanh là ăn cơm cạn nồi... nhất là những buổi chiều, ngoài trời mưa đang rơi nặng hạt...!
Nghĩ cũng lạ...? Loài tép nầy có rất nhiều tên, nghe vui tai, chắc do tại vùng miền hay do hình dáng, đặc tính, đặc điểm của nó mà có rất nhiều cách gọi: nào là tép trấu, tép riu, tép rong, tép mòng, tép đồng, tép trứng, tép đồng, tép bò, tép nhảy,... Chúng là một loài tép nhỏ, con có màu xanh hoặc trắng hay trong suốt. Trong bụng có lúc mang chùm trứng màu vàng, xanh, vàng lạ mắt.
Ngày xưa, tép riu là món ăn của những người nghèo khó trong những ngày mưa dầm, không kiếm được cá tôm hay không có người gọi làm thuê công việc...!
Nhưng ngày nay, những con tép nầy lại lên đời, không phân biệt giàu nghèo, ai cũng muốn thưởng thức, từ món kho, rim, nấu canh rau tập tàng hay nhưn bánh xèo cho đến mắm tép,… món nào cũng ngon hảo hạng...!
Nhưng, có lẽ bắt mắt và hấp dẫn hơn là món tép lăn bột chiên giòn, món gỏi đu đủ tép và món tép rang nước cốt dừa vừa béo vừa thơm ngon...!
Muốn có một dĩa tép riu chiên giòn, trước hết chúng ta phải chọn cho được một mớ tép tươi còn nhún nhảy, đem về rửa sạch, loại bỏ tạp chất, dùng kéo cắt bỏ đầu, đuôi, rửa sạch, để ráo. Tiếp theo, dùng bột chiên pha nước, khuấy đều rồi trộn chung với tép, ướp thêm gia vị, bột ngọt, bột nêm, hành lá, nước mắm…
Sau cùng, bắc chảo dầu lên nấu sôi rồi từ từ cho hỗn hợp bột, tép vào chiên cho đến khi tép bốc mùi thơm phức là chín tới....
Món tép bò lăn bột chiên giòn ngon nhất khi ăn kèm với cải bẹ xanh, xà lách, dưa leo, cải trời, rau tạp, chấm nước mắm chua cay là số Một...!
Các món gỏi đu đủ tép và món tép chiên giòn vừa là món khai vị vừa là món ăn chủ lực trong bữa ăn, không chỉ phục vụ cho các thực khách ở các quán nhậu bình dân mà còn có mặt ở nhiều nhà hàng sang trọng. Món tép đủ món, lại đường hoàng đứng đầu trên cái menu để khách dễ nhìn mà gọi...!
Thật là “đổi đời” ngoạn mục và cũng lạ..? Chúng cũng giống như Con Người, con Tép Riu cũng được thay đổi số phận trong cuộc đời..!
“Không ai Giàu ba họ, không ai Khó ba đời...!" Ngẫm thấy cũng là sự thật...!
Truc Dinh
____________
Đỗ Hứng gởi