ĐIỂM TIN THẾ GIỚI : 3/11/2025
Thoát khỏi sự phụ thuộc vào Trung Quốc, Hoa Kỳ dẫn đầu tái thiết chuỗi cung ứng đất hiếm
Thời báo Tân Đường Nhân (NTD) ngày 01/11/2025 đưa tin:
Để hoàn toàn thoát khỏi mối đe dọa về đất hiếm từ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), Hoa Kỳ và các nước đồng minh đang đẩy nhanh việc thiết lập chuỗi cung ứng đất hiếm, không còn phụ thuộc vào Bắc Kinh. Hiện tại, ngành công nghiệp đất hiếm của Hoa Kỳ đang phát triển nhanh như bay. Mặc dù còn nhiều thách thức, ngành công nghiệp nhìn chung đều cho rằng, các quốc gia không muốn quay lại tình trạng nguồn cung đất hiếm do Bắc Kinh thống trị.
Gần đây, ĐCSTQ đã mở rộng kiểm soát xuất khẩu đối với đất hiếm, dùng điều này để đe dọa quốc tế. Trung Quốc hiện đang sản xuất hơn 90% nam châm đất hiếm toàn cầu, đồng thời nắm giữ hơn một nửa trữ lượng và phần lớn năng lực tinh luyện.
Giáo sư Diệp Diệu Nguyên, Chủ nhiệm Nghiên cứu Quốc tế tại Đại học St. Thomas, Hoa Kỳ: “Vấn đề giữa Hoa Kỳ và ĐCSTQ về đất hiếm thực chất là vấn đề cạnh tranh, ĐCSTQ muốn thay thế Hoa Kỳ.”
Để thoát khỏi sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng đất hiếm và các chuỗi cung ứng khác của ĐCSTQ, Hoa Kỳ đang tích cực thúc đẩy việc tái thiết chuỗi cung ứng “từ mỏ đến nam châm”, tăng cường đầu tư và hỗ trợ chính sách cho ngành công nghiệp đất hiếm trong nước, đồng thời tìm kiếm sự hợp tác giữa các quốc gia đồng minh.
Vào tháng 8 năm nay, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã đầu tư 400 triệu USD vào công ty sản xuất đất hiếm “MP Materials”. Trong tháng này, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ tiếp tục cung cấp khoản vay 150 triệu USD, cam kết thu mua tất cả nam châm đất hiếm do MP sản xuất, và thiết lập mức giá sàn 10 năm cho neodymium và praseodymium, nhằm ngăn chặn ĐCSTQ bán phá giá.
Đồng thời, một công ty khoáng sản khác của Mỹ là Novion, cũng đang tiến những bước nhanh chóng, đóng vai trò then chốt trong ngành công nghiệp đất hiếm của Hoa Kỳ.
Công ty Novion gần đây sẽ ký kết thỏa thuận với công ty Lynas Rare Earths của Úc, để cung cấp nam châm cho ngành công nghiệp quốc phòng và dân dụng của Hoa Kỳ.
Phân tích chỉ ra rằng, mặc dù thị trường đất hiếm của Hoa Kỳ hiện vẫn đang ở giai đoạn đầu, nhưng với sự quan tâm cao của các nhà đầu tư và sự thúc đẩy của chính phủ Hoa Kỳ, các bên tham gia trong ngành công nghiệp đất hiếm đang nỗ lực để thoát khỏi sự phụ thuộc vào ĐCSTQ.
Nhà bình luận thời sự Lam Thuật: “Nếu hoàn toàn nhìn từ góc độ kinh tế, để thoát khỏi sự kiểm soát đất hiếm của ĐCSTQ sẽ cần một thời gian khá dài, nhưng nếu bạn muốn thoát khỏi sự kiểm soát đất hiếm của ĐCSTQ về mặt an ninh quốc phòng, thì chỉ cần một hoặc hai năm. Vì vậy, lần này ông Trump đã giành được một năm thời gian, điều này sẽ giúp cải thiện tình hình đất hiếm, giảm đáng kể những ảnh hưởng tiêu cực do nó gây ra đối với phương Tây về an ninh chiến lược quốc phòng và các phương diện khác.”
Phân tích cũng cho rằng, con bài đất hiếm của ĐCSTQ gần như đã được sử dụng hết, trong tương lai khi ĐCSTQ không còn con bài nào, họ sẽ chỉ còn nước thất bại liên tiếp.
Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ, ông Bessent, trong một cuộc phỏng vấn với Financial Times hôm thứ Sáu (31/10) đã tiết lộ rằng, ĐCSTQ không thể tiếp tục sử dụng đất hiếm làm con bài mặc cả để ép buộc Hoa Kỳ. Ông nói rằng trong vòng 12 đến 24 tháng tới, Hoa Kỳ sẽ hoàn toàn thoát khỏi sự độc quyền về đất hiếm của ĐCSTQ. Ông cũng cho rằng việc ĐCSTQ mở rộng kiểm soát đất hiếm là một sai lầm thực sự, tương đương với việc đặt súng lên bàn rồi bắn chỉ thiên.
Giáo sư Diệp Diệu Nguyên, Chủ nhiệm Nghiên cứu Quốc tế tại Đại học St. Thomas, Hoa Kỳ: “Ảnh hưởng đầu tiên là, Trung Quốc thực sự đã kiếm được rất nhiều tiền từ đất hiếm. Bởi vì dù sao thì bạn cũng sản xuất hàng loạt như vậy, giống như vấn đề dư thừa năng lực sản xuất hiện nay của Trung Quốc. Thứ hai là, nếu chúng ta nhìn từ góc độ chính trị, khi ĐCSTQ không thể dùng đất hiếm để cạnh tranh hay uy hiếp Hoa Kỳ, thì điều đó có nghĩa là ĐCSTQ có thể không còn con bài nào khác để sử dụng với Hoa Kỳ nữa.”
Mỹ-Philippines thành lập lực lượng đặc nhiệm, tăng cường sẵn sàng chiến đấu ở Biển Đông, răn đe ĐCSTQ
Lầu Năm Góc Hoa Kỳ hôm thứ Sáu (31/10) thông báo, Hoa Kỳ và Philippines đã thành lập một lực lượng đặc nhiệm liên hợp mới. Bộ trưởng Chiến tranh Hoa Kỳ Hagseth nhấn mạnh, động thái này là một cột mốc mới trong hợp tác Mỹ-Philippines. Hai bên sẽ làm sâu sắc thêm khả năng tương tác, tăng cường tập trận quân sự và chuẩn bị ứng phó, để kiên quyết đối phó với khủng hoảng hoặc xâm lược, định hình lại khả năng răn đe ở Biển Đông.
Hôm thứ Sáu, Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN đã diễn ra tại Kuala Lumpur. Trong thời gian hội nghị, Bộ trưởng Chiến tranh Hoa Kỳ Hagseth đã có các cuộc gặp với bộ trưởng quốc phòng của Philippines và Indonesia cùng các nước khác. Động thái này diễn ra trong bối cảnh Washington đang nỗ lực tăng cường hợp tác an ninh khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Lầu Năm Góc cũng thông báo, Hoa Kỳ và Philippines đã thành lập một lực lượng đặc nhiệm liên hợp mới.
Theo một tuyên bố của phát ngôn viên Lầu Năm Góc Sean Parnell, đơn vị mới này có tên là “Lực lượng Đặc nhiệm-Philippines” (Task Force-Philippines) “sẽ tăng cường hợp tác hành động, cải thiện lập kế hoạch chung, và nâng cao khả năng tương tác, đặc biệt là tại khu vực Biển Đông”.
Bộ trưởng Chiến tranh Hoa Kỳ Hagseth: “Chúng ta cùng chia sẻ mối quan ngại về hành vi ép buộc của Trung Cộng (ĐCSTQ) ở Biển Đông, đặc biệt là các động thái gần đây tại Bãi cạn Scarborough (Hoàng Nham Đảo). Cần phải nhắc lại: Hiệp ước Phòng thủ Tương hỗ là vô cùng quan trọng đối với cả hai nước, bất kể lực lượng quân sự của chúng ta hay của quý vị được triển khai ở bất kỳ khu vực nào tại Biển Đông, hiệp ước này đều có tính ràng buộc.”
Tại cuộc họp báo chung, ông Hagseth bày tỏ, hai bên Mỹ-Philippines hết sức quan ngại về hành vi ép buộc của ĐCSTQ ở Biển Đông, đặc biệt là các hành động gần đây tại Bãi cạn Scarborough.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Teodoro cho biết, liên minh Mỹ-Philippines được xây dựng trên các giá trị cốt lõi chung. Việc làm sâu sắc thêm khả năng tương tác quân sự, tăng cường khả năng răn đe và mở rộng đồng minh là vô cùng quan trọng – bởi vì tự do hàng hải, toàn vẹn lãnh thổ và phẩm giá chủ quyền không chỉ liên quan đến bản thân Philippines, mà còn liên quan đến phúc lợi toàn cầu.
Trong cuộc hội đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Cộng Đổng Quân, ông Hagseth đã nêu rõ các mối quan ngại của Hoa Kỳ, và tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ kiên quyết bảo vệ lợi ích của mình và duy trì sự cân bằng quyền lực ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Ông Tập tặng điện thoại Xiaomi, Tổng thống Hàn Quốc hỏi: “Liên lạc có an toàn không?
Vào thứ Bảy (ngày 1/11), trước cuộc hội đàm giữa lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung, hai bên đã trao tặng quà cho nhau. Ông Tập Cận Bình tặng hai chiếc điện thoại di động hiệu Xiaomi, ông Lee Jae-myung liền hỏi ngay về mức độ an toàn thông tin, ông Tập đáp: “Xem thử có cửa hậu (backdoor) không.”
Ngày 1/11, sau khi ông Tập Cận Bình kết thúc lịch trình hội nghị APEC tại Gyeongju, Hàn Quốc, ông tiến hành chuyến thăm cấp nhà nước tới Hàn Quốc. Trước cuộc hội đàm với Lee Jae-myung, hai bên đã trao đổi quà tặng.
Tổng hợp thông tin từ truyền thông Hàn Quốc, ông Lee Jae-myung đã tặng ông Tập Cận Bình một bộ ấm trà sứ trắng, một bàn cờ vây làm từ gỗ Phỉ và một khay tròn sơn mài vỏ trai; còn Tập Cận Bình tặng lại 2 chiếc điện thoại thông minh Xiaomi màn hình cong cao cấp, bộ ấm trà truyền thống, bút lông với cán bằng ngọc và nghiên Đoan cùng mực Huệ.
Điều đáng chú ý hơn, khi giới thiệu về hai chiếc điện thoại Xiaomi mà ông Tập tặng, quan chức Trung Quốc cho biết màn hình cong của điện thoại là do Hàn Quốc sản xuất. Ông Lee Jae-myung liền hỏi điện thoại liên lạc có bảo mật không. Ông Tập Cận Bình cười đáp: “Xem thử có cửa hậu không”, cả hai và mọi người có mặt đều bật cười.
Tập Cận Bình: Xem thử có cửa hậu không.)
Cư dân mạng trên nền tảng xã hội X châm biếm:
“Xem thử nơi này có giấu tiền hay không.”
“Có cửa hậu mà chỉ nhìn bằng mắt đã biết được sao?”
“Về cửa hậu, tôi vốn định nói rất nhiều, nhưng nghĩ lại thôi, không muốn tự chuốc phiền phức.”
Theo báo cáo, điện thoại Xiaomi thường bị nghi ngờ cài đặt chương trình cửa hậu, có thể đánh cắp thông tin cá nhân và lịch sử sử dụng điện thoại. Tháng Tám năm nay, Apple và Samsung – hai tập đoàn công nghệ lớn – đã cùng nhau tố Xiaomi tiến hành “tiếp thị ăn theo”, làm tổn hại đến hình ảnh thương hiệu của họ.
_______________
Đỗ Hứng gởi
