Đống phân xử tội con giòi
Chưa có phiên tòa nào ở nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam được dư luận quan tâm bà tán như vụ án “chuyến bay giải cứu” đang diễn ra ở Hà Nội.
Các bị cáo vụ “chuyến bay giải cứu” bị đưa ra xử tại tòa án Hà Nội. (Hình: Vietnam News Agency/AFP via Getty Images)
Người ta chú ý vì phiên tòa có rất nhiều “cái nhất” đáng được ghi vào sách kỷ lục Guiness: Phiên tòa có tới 54 bị cáo và 120 luật sư ngồi chật kín cả phòng xử án. Phiên tòa có đông bị cáo là quan chức cao cấp ở năm bộ trong chính phủ (Ngoại Giao, Y Tế, Công An, Giao Thông Vận Tải, Văn Phòng Chính Phủ) và lãnh đạo bốn doanh nghiệp. Vụ án đưa và nhận hối lộ, lừa đảo chiếm đoạt tài sản có số tiền tham nhũng lên tới hàng chục triệu đô la…
Ngoài bốn lãnh đạo doanh nghiệp chưa rõ có phải là đảng viên đảng Cộng Sản Việt Nam (CSVN) hay không, 50 bị cáo là quan chức chắc chắn đều là đảng viên cao cấp, thường xuyên rao giảng đạo đức cần kiệm liêm chính, “học tập và làm theo gương đạo đức Hồ Chí Minh.” Thế nhưng hành vi của họ, câu kết với nhau để ăn bẩn trên nỗi khổ đau của đồng loại trong thời kỳ dịch bệnh COVID-19 hoành hành là một tội ác ghê tởm, trời không dung đất không tha.
Lợi dụng hoàn cảnh của những đồng hương Việt Nam bị kẹt ở nước ngoài do dịch bệnh, họ ép các doanh nghiệp phải đút lót hàng trăm ngàn đô la để được “duyệt,” “cấp giấy phép” thực hiện các “chuyến bay giải cứu.” Khoản tiền hối lộ này doanh nghiệp phải tính vào giá vé khiến cho mỗi vé máy bay hồi hương lên tới cả chục ngàn đô la, cao gấp hàng chục lần so với những chuyến bay thông thường. Có khoảng 200,000 nạn nhân là sinh viên học sinh tay trắng, người “lao động xuất khẩu” bị mất việc trong thời dịch bệnh, những “Việt kiều – khúc ruột ngàn dặm” phải gấp rút về nước chịu tang cha mẹ, và có cả những cô gái ăn sương, người lao động bất hợp pháp và tù nhân mãn hạn… Họ phải mót đến đồng bạc cuối cùng, phải vay nợ, cống nạp cho cán bộ nhà nước để có được tấm vé hồi hương.
Một ví dụ tiêu biểu là Trần Việt Thái, lúc đó là đại sứ Việt Nam tại Malaysia, đã chỉ đạo nhân viên thu 25 triệu đồng để “duyệt” mỗi vé “máy bay giải cứu” mà người đi đa số là những người bị Malaysia giam giữ do vi phạm luật pháp nước sở tại. Đó là những cô gái tha phương làm nghề mại dâm, những người lao động bị chủ lừa gạt phải bỏ hợp đồng ra làm chui, và nhiều nhất là những ngư dân bị bắt do đi đánh cá lạc vào lãnh hải của nước người. Những thân phận ở dưới đáy xã hội, đã trải qua nghịch cảnh tù tội, dịch bệnh, lại còn phải cống nạp mới được trở về. Trước tòa, ông Thái khai tiền thu được được chia cho bộ máy đại sứ quán, nhiều ít theo cấp bậc mà không mảy may quan tâm tới thân phận bi đát của người tha phương cầu thực. Thật ghê tởm!
Quy mô của vụ việc và sự cấu kết tinh vi để trục lợi chứng tỏ tham nhũng và đồi bại không còn là sự sa sút đạo đức của cá nhân quan chức mà đã trở thành thuộc tính của hệ thống cầm quyền, cả ở cấp rất cao. Hệ thống đó hoạt động chỉ nhằm lợi dụng quyền lực nhà nước để trấn lột người dân mỗi khi có cơ hội và không từ một thủ đoạn nào. Về phương diện đàn áp và bóc lột, nhà nước CSVN còn đáng sợ hơn các tập đoàn tội phạm mafia vì chúng có cả quyền lực được súng đạn bảo vệ.
Ghê tởm hơn nữa là khi tội ác bị bại lộ, phải ra trước vành móng ngựa, các quan chức-bị cáo “nhai thịt người ngọt xớt như đường” ấy hoặc khóc như cha chết, hoặc bộc lộ tầm nhận thức thật đáng sợ: Ăn hối lộ không phải là hành vi sai trái mà là chuyện bình thường. Một thiếu tướng công an nói rằng ông “vì thương người mà phạm tội,” xin được khoan hồng. Một thứ trưởng thì “không nhận thức được hành vi phạm tội” khi nhận hơn 21 tỷ đồng. Một cục phó thì kể lể 37 năm công tác rất trong sạch, chỉ sáu tháng cuối cùng thì “vấy bẩn.” Một phó chủ tịch tỉnh thì trình bày đem tiền tham nhũng đi làm việc có ý nghĩa. Bà Nguyễn Thị Hương Lan, lúc đó là cục trưởng Cục Lãnh Sự, ăn hối lộ 25 tỷ đồng, thì đạo đức giả: “Coi công dân bị mắc kẹt ở nước ngoài như người thân gia đình!”
Người xem phiên tòa qua truyền hình, báo chí có thể bật cười trước những câu nói ngây ngô của các quan chức-bị cáo nhưng ngẫm lại, họ cho thấy tham nhũng đã thâm căn cố đế trong hệ thống cầm quyền của đảng CSVN. Cái hệ thống đó chỉ có thể đạp đổ, dẹp bỏ để đất nước tiến lên, không còn cơ hội nào để sửa chữa, cải cách.
***
Vụ án “chuyến bay giải cứu” được chính quyền Hà Nội khởi tố từ ngày 28 Tháng Giêng, 2022 và qua hơn một năm điều tra, đã phanh phui được phần nào những hành vi phạm tội của các quan chức năm bộ nêu trên, dẫn tới phiên tòa hôm 11 Tháng Bảy.
Nhưng khi phiên tòa mở ra, người dân khá ngỡ ngàng khi thấy vắng bóng những “trùm cuối,” có vai trò chỉ đạo các quan chức cao cấp của các bộ cấu kết với nhau, thực hiện một trong những vụ lũng đoạn nhà nước trầm trọng nhất từ trước tới nay. Ông cựu chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ Tướng Phạm Bình Minh phụ trách ngoại giao, Phó Thủ Tướng Vũ Đức Đam phụ trách y tế và chống dịch, đã hạ cánh an toàn, nhưng còn các quan chức lãnh đạo khác thì sao?
Khó có thể tin được rằng một tay như Phạm Trung Kiên, thư ký của ông Đỗ Xuân Tuyên, thứ trưởng Bộ Y Tế, bị cáo buộc nhận hối lộ “với thủ đoạn trắng trợn nhất” trong 253 lần, ăn 42.6 tỷ đồng, mà cấp trên trực tiếp, ông Tuyên, lại “vô can.” Cho tới nay, ông Tuyên chỉ bị “viện kiểm sát kiến nghị, điều tra làm rõ hành vi của ông để xử lý trong giai đoạn hai của vụ án.”
Và với một bộ máy cầm quyền thối nát và tàn độc như thế thì chịu trách nhiệm lớn nhất phải là những lãnh đạo cấp cao nhất. Suốt vụ án, Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng – “người đốt lò vĩ đại” như xưng tụng của đám bồi bút trong nước – không hề lộ diện. Cả năm qua ông cũng chỉ lải nhải những câu kinh nhật tụng cũ mèm về xây dựng đảng, nâng cao đạo đức cách mạng, coi đó là phương thuốc duy nhất chữa bệnh tham nhũng mà không nhìn ra gốc rễ của vấn đề, cũng không dám nhận trách nhiệm của người đứng đầu chế độ như quy tắc của chính đảng CSVN.
Có người nói, đưa được vụ án “chuyến bay giải cứu” ra xét xử là một thành tích chính trị của ông Trọng và chiến dịch “đốt lò” của ông, vượt qua các nhóm lợi ích trong đảng, nhưng chúng tôi không nghĩ như vậy. Sự táng tận lương tâm trong vụ này quá kinh khủng, như một hũ mắm thối mà ông Trọng không thể nào bịt được cho dù ông cố giữ hình ảnh một đảng CSVN “trong sạch vững mạnh.” Vả lại, vụ án cũng là cơ hội để ông trừng trị những thế lực không cùng vây cánh với ông ở thượng tầng chính trị Việt Nam trong một cuộc tranh đoạt quyền lực và tiền bạc.
Phiên tòa cũng có một diễn biến kỳ cục: Tạm dừng hai tiếng đồng hồ vào buổi sáng Thứ Hai, 17 Tháng Bảy, “để các bị cáo xuất trình chứng từ nộp tiền khắc phục hậu quả trước khi Viện Kiểm Sát nêu bản luận tội và mức án đề nghị.” Đây là chuyện chưa từng thấy trong hoạt động tư pháp, có thể coi như một thủ đoạn cho phép bị cáo “chạy án:” Nộp tiền để được giảm án thay vì bị tù tội, bị truy thu toàn bộ số tiền tham nhũng, bị trừng phạt, thậm chí bị tịch thu gia sản do hậu quả xấu mà hành vi của họ gây ra cho xã hội.
Những diễn biến lạ lùng của phiên tòa, quy mô tội ác mà các bị cáo gây ra, chứng tỏ quốc nạn tham nhũng và guồng máy cai trị thối nát hiện nay là sản phẩm của thể chế độc tài đảng trị, trong đó đảng CSVN sinh ra một tầng lớp đảng viên ăn trên ngồi trốc, lạm dụng quyền lực không bị kiểm soát để trục lợi. Trên mạng xã hội Facebook nhiều người ví phiên tòa xét xử vụ “chuyến bay giải cứu” đang diễn ra và phiên tòa xử vụ Việt Á sắp tới chỉ là “đống phân xử tội con giòi,” phân và giòi cùng một giuộc, là hai hiện tượng của cùng một bản chất.
Gần 100 triệu người Việt trong và ngoài nước mấy ngày qua theo dõi phiên tòa “phân-giòi” với nhiều cung bậc cảm xúc. Họ vui mừng khi nhìn bọn tội phạm trước vành móng ngựa, phẫn nộ trước những tội ác bị phơi bày của chúng. Họ than thở, họ chửi rủa. Họ nhận ra cái chế độ “đống phân” này đã quá thối nát, không còn chịu đựng được nữa. Nhưng rồi, mọi cảm xúc lại trôi vào quên lãng, bị đè nén dưới nhu cầu cấp bách phải kiếm sống. Không ai đặt vấn đề làm thế nào để ra khỏi đống phân, để dẹp bỏ cái chế độ tàn ác đó. Và vở bi hài kịch “phân-giòi” cứ thế mà tiếp diễn, lớp giòi này bị xử thì có lớp khác thay và đất nước cứ biến thành một đống phân ngày càng thối khắm trong sự cam chịu của người dân. [đ.d.]
Hiếu Chân
____________
Đỗ Hứng gởi
