Cách đây khoảng mười mấy, hai mươi năm, có lần tui về VN chơi đến gần 1 tháng, tui có thói quen là đi đâu chơi thì đi nhưng buổi trưa là tui về ăn cơm với Má cho Má vui rồi mới đi tiếp.
Một hôm trời Sài Gòn trưa nắng gắt, vừa ăn xong tui ra ngoài hàng hiên ngồi phì phà điếu thuốc thì nghe có tiếng ai rao hàng từ noài ngõ vọng vào: - Ai chè trôi nước hooooong ! Sau đó thấy có chị kia gánh một gánh chè đi ngang cổng nhà, tính gọi vào kêu 1 chén mà vừa ăn cơm xong no quá tui lại thôi, không gọi.
Bước vô nhà nói con bé Na cháu tui pha cho cậu 1 ly café, lúc đi ra ngồi lại chỗ cái bàn đá trong sân thì tui thấy ngay sát hàng rào chỗ cây xoài con lất phất cành lá của những nhánh cây nhỏ có một cô gái đang đứng núp vô bóng mát, bên cạnh là gánh chè. Cô ấy giở nón lá ra, lấy cái khăn vắt trên đòn gánh xuống lau mặt và cổ đang mồ hôi nhễ nhại. Thấy cái cảnh này tui xót xa quá, một thằng đàn ông ngồi trong nhà có quạt máy mát mẻ, nhâm nhi điếu thuốc và ly café đá, còn ngoài kia một người phụ nữ trạc hai mấy ba mươi oằn vai với gánh chè dưới cái nắng cháy da.
Tui bèn mở cổng ra, đi lại chỗ cây xoài nơi cô ấy đứng và hỏi: - Chè gì vậy chị ? Hỏi xong tui mới thấy mình vô duyên, rõ ràng người ta rao nãy giờ "Ai chè trôi nước hooooong" mà còn hỏi !
Cô ấy trả lời: - Dạ, trôi nước.
- Ồ vậy chị bán cho tui 1 chén đi.
Cô ấy mới tháo cái ghế đẩu bằng mủ máng trên gánh xuống, ngồi múc cho tui 1 chén chè đầy ắp, rắc mè lên, cắm cái muỗng nhôm vô chén rồi đưa tui. Ôi chao chè trôi nước nó ngon làm sao, tui cắn 1 miếng, nó dính răng, tui múc 1 muỗng nước chè để nuốt cho thông cổ thì thấy nó ngọt ngọt, cay cay vị gừng, lấm tấm mấy hạt mè thơm phức.
Khoái quá tui múc, múc, múc, húp riết, một hồi nhìn lại thì chết cha, còn 3, 4 viên chè mà nước thì đi đâu hết trơn hết trọi. Thôi cũng ráng nhai và nuốt chớ sao giờ, mắc nghẹn mấy lần mới xong chén chè. - Bao nhiêu vậy chị ? - Dạ 5 ngàn.
Tui móc túi ra một đống tiền giấy đủ loại vì xài tiền VN không quen, ai thối nhiêu tui cứ nhét vô hằm bà lằng, lật lật thấy tờ 10 ngàn tui đưa cô ấy và nói: - Được rồi chị, khỏi thối. Cô ấy ngước mắt nhìn tui, nghĩ gì đó xong móc túi thối lại tui đúng 5 ngàn rồi máng ghế lên và quảy gánh đi tiếp vô trong ngõ, "Ai chè trôi nước hooooong !" ... Tay tui cầm tờ 5 ngàn mà cái mặt đực ra, hơi quê quê, không biết nói gì, nghĩ là mình ăn nói không khéo nên chị ta tự ái, một lúc sau tui mới bước vô nhà.
Qua hôm sau, tui ăn lẹ hơn 1 chút, nói con bé Na pha ly café, để sẵn cho tui 5 cái chén rồi tui rinh hết ra bàn ngồi chờ, một lúc sau thì nghe "Ai chè trôi nước hooooong !", tui bèn mở cổng, khệ nệ khiêng 5 cái chén ra đứng kế bóng mát của cây xoài, nói: - Chị để gánh chỗ này cho mát rồi bán cho tui 5 chén nha, chè ngon quá tui mua cho mấy đứa cháu ăn thử, có chén nhà sẵn rồi một hồi chị khỏi phải rửa chén của chị !
Chị ta cũng không nói gì, múc đúng 5 chén chè, tui bưng từng chén vô để trên bàn đá trong sân. Xong xuôi tui móc 25 ngàn đếm sẵn đưa cho cô ấy, chị ấy lí nhí "Cám ơn" xong mắc ghế lên quảy gánh đi liền. Hôm sau nữa tui cũng núp lùm y chang như vậy, cũng 5 chén chè, cũng 25 ngàn, lần này được thim chữ "Anh", "Cám ơn anh !" Tới hôm thứ 4 thì mấy đứa cháu nó nói: - Cậu cậu, tụi con ngán trôi nước tới tận cổ rồi, mua chè khác đi cậu ! Tui trừng mắt lên một cái tụi nó le lưỡi chạy tuốt vô phòng.
Hôm sau tui cũng bưng 5 cái chén chờ sẵn, nhưng có cầm thêm 3 phong chocolate ở bển đem về nữa, lúc chị ấy múc chè tui hỏi: - Chị có cháu nào không, biếu chị mấy phong sô cô la về cho mấy đứa nè. - Dạ có 2 đứa anh. - Tụi nó đi học hả chị ? - Dạ hong, ở với bà nội ngoài Trung. Đứng hỏi thêm một hồi thì biết chị ấy ở cái làng nào cách Huế khoảng 15 cây số, chồng làm phụ hồ bị tai nạn mà nhà nghèo nên bác sĩ cho về, chấn thương sọ não nằm liệt giường mê man gần năm nay rồi, 2 đứa con cũng không đi học vì không có tiền, ở nhà với bà nội, chị vô đây ở nhờ nhà bà chị họ, hàng ngày đi bán chè, kiếm được nhiêu gởi về ngoải hết.
Suốt tuần đó tui ăn chè trôi nước, Má tui ăn chè trôi nước, 3 đứa cháu ăn chè trôi nước, cô người làm ăn chè trôi nước, tụi bạn học của mấy đứa cháu ăn chè trôi nước, ra đường thấy cái gì trôi trôi dưới nước là bao tử tui lộn ngược hong dám nhìn luôn ! Ụa mà sao hôm nay hong nghe tiếng rao ta ? Ăn trưa xong bước ra cổng thì tui thấy có 1 cái bịt bự treo chỗ ổ khóa, tháo xuống xem thì thấy có ... 5 bịch chè trôi nước trong đó !
Nhìn quanh không thấy ai nhưng thoáng thấy bóng dáng chị ta vừa quẹo đi ra ngoài đầu ngõ, tui liền chạy theo kêu: - Chị, chị, chờ chút, đi đâu đó, gánh chè đâu mà đi không vậy ? Chị ta lúc đó mới dừng lại, nhìn tui ngập ngừng nói: - Dạ tui về quê anh ơi, ba tụi nó mới mất, chắc tui ở ngoải luôn hong vô đây bán nữa, cám ơn anh cả tuần nay mua giúp tui, anh ở lại mạnh khỏe nha anh.
Nghe vậy tui cũng bùi ngùi, gom hết trong túi ra được đâu hình như 1 triệu, thời đó chắc cũng mua đâu được cỡ 40 tô mì vịt tiềm à, tui đưa cho chỉ và nói: - Cho tui chia buồn cùng chị nha, thôi chị cầm chút tiền cho tui vui, đi xe với lại mua quà cho tụi nhỏ, chị cầm đi hong tui giận à ! Chị ta chần chừ, chần chừ, rồi một hồi lâu đưa tay cầm tiền, xong hong nói gì hết mà nhìn tui gật gật đầu nhẹ, thấy mắt chị hơi đỏ. Rồi chị ấy quay lưng rảo từng bước chân từ từ khuất xa. ................................