HAI CHIM BỒ CÂU
Chim bồ câu trống trên cây
Cùng bồ câu mái sống đây êm đềm
Khi mùa thu đến trong miền
Trái cây chín đỏ thắm trên núi đồi
Đôi chim sát cánh tung trời
Bay đi lượm trái khắp nơi đem về
Chứa đầy một tổ thoả thê.
Vài ngày trời tựa như hè, nóng hanh
Trái cây khô lại, teo nhanh
Trái đầy ắp tổ nay thành ít đi
Xẹp chừng một nửa còn chi
Khiến bồ câu trống tức thì không vui
Trách bồ câu mái ngay thôi:
“Chúng ta lượm trái khắp nơi nhọc nhằn
Cùng nhau lao động khó khăn
Mà nay nàng lại lén ăn một mình
Nhìn trong tổ thấy quả tình
Trái còn phân nửa rành rành, hãy xem.”
Bồ câu mái phân trần liền:
“Em không hề lén ăn riêng bao giờ
Trái cây tự nó teo mà.”
Nhưng chàng chim lại ngù ngờ không tin
Đùng đùng nổi giận quát lên:
“Nếu nàng không lén ăn trên tổ này
Sao vơi đi một nửa đây,
Mất đi phân nửa trái cây rõ ràng.”
Nói xong chim trống phũ phàng
Dùng luôn mỏ nhọn mổ sang tơi bời
Khiến cho chim mái tàn đời
Chết ngay tức khắc thấy thời đớn đau.
Nhưng rồi chỉ ít ngày sau
Cơn mưa tầm tã giăng mau đầy trời
Toả hơi nước lạnh khắp nơi
Trái cây thấm ướt tức thời nở thêm
Nhiều như cũ, đầy y nguyên
Chàng bồ câu lúc đó liền nhận ra
Mình tồi tệ, mình xấu xa
Giết oan chim mái thật là tang thương
Ăn năn, hối hận, đau buồn
Lòng vang tiếng thảm, mắt tuôn giọt sầu
Gọi thầm nàng mái canh thâu:
“Em ơi! Em ở nơi đâu bây giờ!”
***
Người điên đảo, kẻ dại khờ
Lợi danh, dục lạc kể như tham hoài
Không phân đen trắng, đúng sai,
Vô thường cuộc sống muôn đời chẳng tin
Bồn chồn, nông nổi triền miên
Nghĩ suy như vậy tạo nên lỗi lầm
Chuốc bao thất bại bản thân
Rồi vì tội lỗi sa chân vào vòng
Ăn năn đâu kịp mà mong.
***
(95) A Dove
Once upon a time, there were two doves, male and female, which lived together in a nest. They filled their nest with fruit seed that grew up during the fall. Later, the fruit dried and shrank to fill but half of the nest. The male was in a temper and said to the female, "We have been working hard together for the fruit. Now you have eaten it alone. It's half of what it was.
The female replied, "I haven't eaten it alone. For the fruit has shrunk by itself."
Incredulous, the male angrily said, "If it has not been you alone who had eaten, how could it grow so much less now?"
Then he pecked the female to death.
A few days later, it happened to rain heavily. The fruit got moist and grew to its former size. On seeing it, the male regretfully realized that she really had not eaten and that he had wrongly killed her. He then cried bitterly and called out to her: "Where have you gone?"
This is also held to be true with the common people.
Leading a disorderly life, people indulge in wild pleasures. They think nothing of impermanence when breaking major commandments. It will be too late for them to repent afterwards. It only remains for them to give vent to their sadness with sighs like the stupid dove.
_____________________
GIẢ MÙ
Vua sai nhiều thợ thuở xưa
Phải làm công dịch rất ư nhọc nhằn
Lại còn ngược đãi bạo tàn
Bao người do đó chết oan não nề
Vì đau khổ, vì thảm thê
Cho nên có gã thợ kia giả mù
Để mà trốn việc nhà vua
Quả nhiên mánh lới kể như vẹn toàn
Gã này thoát cảnh lầm than
Được vua cho phép bình an về nhà
Thế là chuyện đó đồn ra
Biết bao thợ khác nghe mà thấy ham
Muốn mù loà để không làm
Tính đường móc mắt mình. Lầm lẫn thay!
Có người trong đám thợ này
Chợt đâu lên tiếng can ngay tức thì:
“Nếu ta mà móc mắt đi
Mù loà ta chẳng thấy chi mất rồi
Thế là đau khổ suốt đời
Chớ nên dại dột, bạn ơi hãy ngừng
Thiếu gì cách dối quốc vương
Lừa vua mà tránh con đường khổ sai
Đừng làm công việc nguy tai
Đừng nên móc mắt cho hoài tấm thân.”
***
Ngẫm ra trong cõi dương trần
Chút danh, chút lợi có ngần ấy thôi
Nhiều người ham muốn khôn nguôi
Cho nên phóng túng sống đời gian manh
Bao nhiêu giới luật tịnh thanh
Cứ luôn hủy phạm tạo thành khổ đau.
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(Thi hóa Kinh Bách Dụ)
____________________________
Pretending To Be Blind
Once upon a time, there was a trained craftsman who worked for the king. He could not bear the hardship and deceitfully said he was blind in order to release himself from the hard work.
On hearing it, another craftsman wanted to gouge out his own eyes so as to avoid the tiresome drudgery. Someone then asked him, "Why do you want to gouge out your eyes only to make yourself suffer more in another way?" Such a stupid man was laughed at by the people at large.
This is also held to be true with the common people.
For the sake of a little fame and gain, people are prone to tell wild stories and destroy their pure commandments. They will fall into the Three Evil Paths of Transmigration after their death, like that stupid man destroying his own eyes for a little benefit.
(Trích dẫn “SAKYAMUNI’S ONE HUNDRED FABLES” do Tetcheng Liao, Tiến Sĩ Luật Khoa Viện Đại Học Paris dịch).
__________________________
Ngo Giao gởi
|
|