Katherine Johnson - MỘT ANH HÙNG NƯỚC MỸ
Katherine Johnson ( trong hình) là nhà toán học được yêu thích tại Nasa.Một phụ nữ tuyệt vời đã giúp đưa các nhà du hành vũ trụ Mỹ đầu tiên lên Mặt trăng nhờ các công thức tính toán của bà.
Katherine sinh ra tại một vùng quê nghèo ở tiểu bang Tây Virginia, Mỹ. Khi còn là một cô gái trẻ, Katherine thích đếm. Cô đã đếm tất cả mọi thứ như số bước đã đi trên đường, từng bước vào nhà thờ, số thìa và số dĩa khi rửa bát. Katherine cực kỳ thích Toán và thông minh. Do đó nên học nhảy cóc. 10 tuổi Katherine đã học trung học và 15 tuổi được nhận vào đại học.
18 tuổi cô tốt nghiệp đại học và trở thành cô giáo dạy Toán. Khi lấy chồng và sinh con, cô ở nhà làm nội trợ. Không may chồng bị bệnh, Katherine phải đi làm trở lại.
Khi đó Nasa đang tuyển nhân sự làm công việc tính toán vì hồi đó chưa hề có máy tính như sau này. Bà là phụ nữ gốc Phi đầu tiên được tuyển dụng vào Nasa. Các phụ nữ như bà chỉ thuần túy là công việc thay cái máy tính. Nhưng Katherine khác hẳn. Bà liên tục đặt ra rất nhiều câu hỏi.
Bà muốn tìm hiểu thêm về công việc của mình và về Nasa. Vì vậy, bà bắt đầu đi họp. Trước Katherine, chỉ có đàn ông tham dự những cuộc họp này. Bà đã thay đổi điều đó! Bà đã học nhiều đến mức được bổ nhiệm là thành một thành viên trong nhóm làm việc cho các dự án không gian khác nhau ở Nasa. Bà từng là người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên theo học và tốt nghiệp cao học ở West Virginia University ở Morgantown.
Năm 1962, Mỹ quyết định cử người lên Mặt Trăng. Vì vậy, Nasa đã tạo ra các nhóm lớn để giải quyết rất nhiều vấn đề phát sinh để làm sao thực hiện được nhiệm vụ này. Katherine đã nghiên cứu cách sử dụng hình học để du hành không gian. Bà đã tìm ra các con đường để tàu vũ trụ đi vòng quanh Trái đất và hạ cánh trên Mặt trăng. Nasa đã sử dụng phép toán của Katherine và nó đã chính xác.
Ban đầu Nasa thử nghiệm bằng việc đưa các phi hành gia vào quỹ đạo quanh Trái đất. Sau đó, tính toán của Katherine đã giúp đưa các phi hành gia lên Mặt trăng và quay trở lại an toàn.
Nasa và nước Mỹ không thể làm được những điều này nếu không có Katherine Johnson và tình yêu của bà dành cho toán học!
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2008, bà Johnson kể lại rằng: “Lúc đầu, khi các nhà lãnh đạo ở Nasa nói họ muốn tàu quay về Trái Đất ở một địa điểm cụ thể, họ cố gắng tính toán thời điểm bắt đầu. Tôi đã nói: ‘Hãy để tôi làm. Các ngài hãy cho tôi biết thời điểm và địa điểm tàu cần hạ cánh. Tôi sẽ làm sao để tàu quay trở về và cho biết thời điểm cất cánh. Đó là điểm mạnh của tôi”.
Sau đó, bà Johnson đã tính toán đường bay cho chuyến bay lịch sử năm 1961 của Alan Shepard – người Mỹ đầu tiên bay vào vũ trụ. Bà đã giúp để nhà du hành vũ trụ này hạ cánh ở Đại Tây Dương. Điều này vô cùng quan trọng, là vì nếu cho các phi hành gia hạ cánh đại xuống trái đất ở bất cứ chỗ nào, thì việc giải cứu được họ và đưa về nơi an toàn vô cùng khó khăn. Bà đã tham gia chương trình Apollo đưa con người lên Mặt Trăng lần đầu tiên. Tính toán của bà rất quan trọng đối với việc đưa tàu đổ bộ đáp xuống bề mặt Mặt Trăng, rồi sau đó quay trở lại tàu vũ trụ trên quỹ đạo quanh Mặt Trăng. Sau này, bà Johnson làm việc trong chương trình tàu con thoi vũ trụ cũng như chương trình vệ tinh . Bà là tác giả của 26 bài báo khoa học quan trọng.
Ông Bill Barry, sử gia của Nasa đánh giá đóng góp của bà. Ông nói: “Nếu muốn trở lại Mặt Trăng hay lên tới Sao Hỏa, chúng ta sẽ phải dùng công thức toán học của Katherine Johnson”.
Katherine Johnson đã làm việc cho NASA hơn 30 năm. Bà nghỉ hưu vào năm 1986. Trong thời gian nghỉ hưu, bà thích đi du lịch, chơi bài và dành thời gian cho gia đình và bạn bè. Bà cũng thích nói chuyện với học sinh về trường học. Bà khuyến khích học sinh tiếp tục học tập và làm việc chăm chỉ. Bà luôn nói với học sinh và sinh viên để thôi thúc các em tìm hiểu thêm về toán học và khoa học. Và bà nói hãy đừng bao giờ từ bỏ ước mơ!
Bà vinh dự được nhận Huân chương Tự do của Tổng thống Mỹ năm 2015. Bà từng nhận lãnh rất nhiều giải thưởng, huân chương cao quý từ Nasa và nước Mỹ. Bà có tên trong Đại lộ danh vọng phụ nữ Mỹ. Và bà từng nhận rất nhiều bằng tiến sĩ danh dự từ các đại học tại Mỹ và trên thế giới. Năm 2016, cuộc đời của bà đã được dựng thành phim Nhân tố bí ẩn, hết sức xúc động. Ngày nay, có một cơ sở nghiên cứu máy tính của Nasa ở Langley mang tên bà.
Katherine Johnson sinh năm 1918 tại Tây Virginia. Bà mất vào ngày 24 tháng 2 năm 2020. Bà thọ 101 tuổi. Bà có chồng, 3 con, 6 cháu và 11 chắt. Bà là thành viên của nhà thờ Caver Memorial Prebyterin trong 50 năm, nơi bà hát trong dàn đồng ca ở đây. Bà cũng là thành viên của Anpha Kappa Anpha Sorocity, Hội nữ sinh gốc Phi đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ.
Sau khi bà qua đời, Jim Bridenstine, nhà quản trị của Nasa đã gọi bà là "một anh hùng của nước Mỹ" và tuyên bố rằng "di sản tiên phong của bà sẽ không bao giờ bị lãng quên".
Nguyễn Thị Bích Hậu
__________________
Đỗ Hứng gởi
