KHÔNG THAM CỦA RƠI, ĂN MÀY ĐỔI ĐỜI
Giả A Ngọc người huyện Nghi Hưng, thuở nhỏ ở trong làng là kẻ ăn mày, thường ngủ ở trong một miếu thổ địa ở ngoài thành. Ngày cuối năm, một năm nọ vào khoảng xế chiều, A Ngọc khi đi đường bỗng trông thấy một túi vải xanh. Mở ra xem thì là túi đựng quần áo đàn bà, đồng thời có khoảng 30 lượng bạc. A Ngọc rất cao hứng, nhưng lại nghĩ bụng: “Có tiền tiêu đương nhiên là sướng rồi, nhưng nếu người mất tiền có việc cần phải sử dụng, không tìm ra được thì chỉ có nước chết. Không! Ta không thể dùng tiền này”. Do đó ngồi ở ven đường chờ người mất của.
Đợi rất lâu bỗng thấy một người đàn bà trung niên đi tới, vừa tìm vừa khóc. A Ngọc nghi bà ta chính là người mất túi vải bèn kêu bà ta lại hỏi. Bà ta thấy A Ngọc là tên ăn mày thì không thèm để ý, càng khóc lớn.
A Ngọc hỏi : - Bà tìm kiếm gì? Tôi ngồi đây đã lâu, có thể thấy vật bà đánh mất chăng? - Tôi đánh mất một túi vải xanh trong đựng mấy bộ quần áo và 30 lạng bạc. Chồng tôi vì thiếu quan lương 30 lạng nên bị bắt vào tù. Tôi phải bán hết tất cả tài sản, vay mượn tứ tung mới được đủ số tiền để bồi hoàn; nay lại đánh mất, chỉ còn cách chết. A Ngọc thấy bà ta nói trúng những vật trong túi, bèn đưa túi ra trả. Bà ta nhận túi, kiểm điểm thấy đủ thì mừng rỡ đem ít bạc ra tặng A Ngọc để tạ ơn, nhưng A ngọc không nhận.
Đêm đó A Ngọc ngủ trong miếu, mộng thấy trong miếu đèn đuốc sáng chưng, nghĩ bụng trời chưa sáng sao đã có người đến lễ ? Bỗng nghe trên điện có tiếng nói : - Hôm nay có một gã ăn mày nhặt được tiền nhưng không dấu đi để tiêu nên đã cứu sống được hai mạng người, công đức rất lớn.
Lại có người nói : - Gã này chỉ thọ 30 tuổi. - Hãy báo Đông Nhạc đế quân tăng cho hắn lộc thọ, lại tặng cho vợ con để khuyến khích hành thiện. Lại sai người mang bạc ra cho. Có hai người khiêng một rương bạc lớn để trước mặt A Ngọc. - Đây là thần tặng! A Ngọc khoái chí mở mắt ra thì thấy bốn phía tối om, bèn vươn vai trở dậy, chân đạp vật gì phát ra tiếng kêu, nhìn kỹ thì là một xâu tiền có 6 xu.
A Ngọc mỉm cười : - Chẳng lẽ đây là tiền thần tặng ? Ở Nghi Hưng có phong tục là ngày đầu năm, các nhà đều làm nhiều bánh bột để bố thí cho ăn mày, ở ngoại thành lại mở nhiều sòng bạc. Đánh được thì có thể chọn kẹo hay tiền tùy ý. Các sòng này đều tập trung ở Trường Kiều.
Ngày hôm sau, A Ngọc xin được nhiều bánh bột, ăn no rồi bèn vào sòng bạc đem 6 xu ra đánh. Đánh 10 lần được cả 10 lần. Lại đánh một lúc được hơn 1.000 đồng. Lại vào nơi đánh lớn, đánh từ sáng đến tối được cả vạn đồng. Lúc đó ở bên Trường Kiều có Giả ông mở một quán bán mì. A Ngọc mỗi khi xin được tiền đều đến quán này ăn mì. Giả ông bình thời đối đãi với A Ngọc rất tốt.
Hôm đó A Ngọc đem tiền đánh được đến nhờ Giả ông giữ. Hôm sau lại đi đánh, cũng thắng. 3, 4 hôm liền đều như vậy, ước được vài vạn.
Bỗng A Ngọc nghĩ: “Tiền được bạc là tiền bất nghĩa. Tiền ta được tuy là do thần tặng, nhưng những người thua, chưa chắc đó đã là tiền dư của họ. Ta là ăn mày, có được số tiền này có thể thành gia lập nghiệp hà tất còn bài bạc? Thắng thì tốt, nhưng nếu thua thì lại trở thành ăn mày”.
Do đó, thề không bài bạc nữa. Lúc đó Giả ông vì thiếu vốn định dẹp tiệm. A Ngọc thương lượng với ông xin hùn vốn, lại tự mình làm người chạy bàn. Giả ông vui vẻ chấp nhận. Khi khai trương, khách đến rất đông, kiếm được nhiều tiền gấp mấy lần khi trước. Làm ăn ngày càng phát đạt. Giả ông chỉ có một đứa con gái, lại thích A Ngọc trung hậu, bèn gả con gái cho. A Ngọc hết lòng phụng dưỡng Giả ông. Sau vợ sinh được hai con, vì không biết mình họ gì nên A Ngọc lấy họ của nhạc phụ để đặt tên cho mình và hai con.
________________
Hoang Nguyen gởi
