Lá thư Canada : Mùa Xuân Hạnh Phúc
.png)
Canada đang bước vào mùa xuân. Làng An lạc của tôi đã mừng lễ Chúa Phục Sinh rất vui vẻ dù mừng qua mạng. Ai cũng nói Chúa sống lại đã làm cho vạn vật cùng sống lại, cùng thức dậy sau giấc ngủ dài mùa đông. Sứ giả báo tin xuân cho tôi năm nào cũng là luống hoa muguet, tôi quen gọi là Hoa Xuyên Tuyết vì khi mặt đất vẫn còn làn tuyết mỏng thì nó đã chồi lá xanh lên và mấy ngày sau nụ hoa trắng cũng chồi lên theo. Cụm hoa đẹp và dễ thương hết sức.
Cùng với nhóm hoa đầu tháng Tư này, làng tôi mừng lễ đầu tiên là lễ Thánh Giuse. Thánh nhân là dưỡng phụ của Chúa Giêsu, là thánh Quan Thày của Giáo Hội Công Giáo, là quan thày của nước Canada, và là quan thày của nhiều cá nhân. Riêng tại Montreal ở bang Quebec có một ngôi đền vĩ đại mang tên Đền Thánh Giuse, Oratoire Saint Joseph. Bên Pháp có Lourdes nổi tiếng về việc tôn kính Đức Mẹ Maria và Đức Mẹ làm nhiều phép lạ thế nào thì ở Canada này người ta cũng tôn kính Thánh Giuse và Ngài cũng làm nhiều phép lạ như vậy. Các cụ phương xa đến Canada nhớ đến thăm ngôi đền thánh Giuse này nha.
Chuyện Thánh Giuse còn dài, sẽ kể về sau. Xin trở về làng An Lạc của tôi. Bây giờ làng gặp nhau trên mạng thì không thèm nói tới chuyện Cô Vít 19 và việc chích vaccine, hay chuyện Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa đánh nhau bên Mỹ nữa, mà nói chuyện mới như chuyện Vua Biden vừa té trên cầu thang Air Force One, như chuyện dân Tàu tạc tượng cựu vương Trump thành tượng Phật đang ngồi thiền, tượng này được nhiều cơ sở thương mại mua đem về thờ thay tượng Bác Mao, như chuyện dân Miến Điện tính đến đầu tháng Tư đã đánh phá 32 nhà máy của Tàu cộng vì Tàu cộng đã và đang giúp bọn quân phiệt … Riêng chuyên Vua Biden 78 tuổi bị té 3 lần trên cầu thang máy bay thì dân làng cho là điềm gở. Liệu Vua Biden có sống qua nhiệm kỳ 4 năm, hay phó vương Kamala Harris sẽ lên thay. Phó vương Harris trông còn sung sức và phong độ lắm, mà lại có gốc da vàng Á Châu. Chả biết phó vương có diệt được phong trào da trắng kỳ thị da vàng ở Mỹ hiện nay không.
Riêng về VN thì hiện nay thiên hạ đang bàn tán việc đăng quang tân Tứ Trụ triều đình. Họ nói là do bầu cử, chứ đảng CS có bầu cử ngay thẳng bao giờ, họ toàn chia chác với nhau, mọi sự đã quyết định cả rồi, chỉ chờ ngày công bố mà thôi. Họ luôn đóng kịch tự do dân chủ mà. Nói đến đây tôi chợt nhớ lại câu chuyện chữ TA đã kể. Xin nhắc lại chút xíu nha. Rằng có tên ngụy xấu xa và láo lếu kia đã dám viết lén chữ TA vào cuối khẩu hiệu ‘ Bác Hồ sống mãi trong quấn chúng’, chữ TA này đã biến khẩu hiệu ca ngợi bác Hồ là vĩ nhân thành cây súng của đàn ông. Thât là hỗn quá sức. Chuyện chữ TA này đã làm nhiều người nghĩ ngay tới một chuyện khác, chuyện ‘2 dấu phảy’. Các cụ có biết chuyện này không? Chắc anh John thường nghiên cứu các chuyện hay trong tiếng Việt phải biết chuyện này. Anh John nghe tôi hỏi thì lắc đầu. Tôi liền kể : Rằng sau 1975, Miền Nam đầy cờ đỏ và khẩu hiệu. Khẩu hiệu ca ngợi Bác Hồ thì khắp nơi. Còn một khẩu hiệu nữa hầu như cũng khắp nơi, nó nói lên cái vĩ đại của đảng CSVN : ‘ Đảng lãnh đạo, nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ đất nước’. Hay quá chứ. Thế nhưng lại có một tên ngụy hỗn lão, nó không viết thêm cái gì cả mà chỉ rời 2 cái dấu phảy xuống dưới một tý. Cái khẩu hiệu kia bây giờ đọc là ‘ Đảng lãnh đạo nhà nước, quản lý nhân dân, làm chủ đất nước’. Trước thì đây là 3 câu độc lập, có 3 chủ từ rõ ràng, nay vì thay đổi 2 dấu phảy nên nó thu lại thành một câu và chỉ có một chủ từ là Đảng : đảng lãnh đạo, đảng quản lý, đảng làm chủ. Mà quả đúng y như vậy, phải không các cụ, xưa nay đảng CS làm hết : cai trị nhà nước và quốc hội và nhân nhân.
Phải khen là cái tên ngụy hỗn láo đã rời 2 dấu phảy kia là người có học và sâu sắc.
Ông Từ Hòe nghe tôi lan man bàn về chữ viết thì cũng nổi hứng góp một chuyện về chữ viết, chuyện chữ T. Đây là chuyện của nhà văn Văn Quang. Hồi 1960 ở Miền Nam có bán nguyệt san ‘Thông Tin Chiến sĩ VNCH’, mỗi lần phát hành 200.000 tờ. Văn Quang làm việc trong tòa soạn, phụ trách việc kiểm soát các bản in vỗ, morasse, trước khi cho đem in. Hồi đó các nhà in còn phải xếp chữ bằng tay. Số báo tết năm 1960, ngay trang đầu tờ báo có bài chúc tết của Đại tướng Lê Văn Tỵ, Tổng tham mưu trưởng. Tờ báo đã in xong và sắp sửa phát hành thì có lệnh điện thoại từ bộ chỉ huy là phải ngưng phát hành ngay lập tức vì tên của đại tướng tổng tham mưu trưởng ở cuối bài chúc tết đã in là ‘Đại tướng Lê Văn Ỵ’. Nhà văn Văn Quang nghe xong muốn té xỉu, Chúa ơi, Lê Văn Tỵ mà hóa ra Lê Văn Ỵ, phen này chỉ có chết mà thôi. Văn Quang vội chạy ngay xuống nhà in đòi xem lại bản vỗ tức bản in thử, thì may quá, bản vỗ này tên đại tướng là Lê Văn Tỵ, có chữ T rõ ràng và ông Quang có ký tên vào bản vỗ này chứng tỏ ông có kiểm soát. Thì ra lỗi ở máy in, lúc in thì không biết tại sao chữ T rơi đâu mất. Không nghe nhà văn Văn Quang kể tiếp là tòa soạn đã sửa trang chúc tết này ra sao.
Hình như nhà văn Văn Quang này còn kể một chuyện tiếu lâm nữa cũng về đề tài cái tên. Rằng trong tòa soạn có người phụ trách tiền bạc, mang chức ‘thủ quỹ’. Ông này bao giờ cũng dặn nhân viên là lúc nào cũng phải viết tên chức vụ của ông cho đầy đủ, ông cấm viết tắt chữ Thủ Quỹ là TQ. Ai cũng cười nghiêng ngả khi nghe ông giải thích : Nếu viết tắt là TQ thì thiên hạ sẽ đọc là ‘ tê cu’. Ông bảo : cái của tao còn tốt nguyên, còn mạnh mẽ, có bao giờ tê, có bao giờ liệt đâu !
Nghe đến đây thì cả làng thích quá, cười ầm ĩ, nhất là phe các bà. Còn Anh John thì vội vàng mở sổ tay ra chép chuyện này, vừa chép vừa gật gù tỏ ra khoái lắm. Các cụ thấy chưa, học ngoại ngữ thì phải bắt chước anh John, cái gì không biết và sợ quên là anh chép ngay vào sổ tay. Ông Từ Hòe liền hỏi anh John : Chắc cuốn sổ này toàn chuyện cười khi anh học tiếng VN với Chị Ba Biên Hòa, phải không. Anh John đáp ngay : Đúng y như vậy ! Ông Từ Hoe liền xin Anh cho nghe vài chuyện ở đầu sổ, anh John cười ha ha rồi nói : nhiều lắm, không kể hết được. Cả làng tôi bây giờ đều quay vào thần tượng John và đều xin anh kể vài chuyện, chỉ vài chuyện thôi cũng đủ vui lắm rồi.
Anh John mở đầu sổ rồi trình : Từ ngày sinh hoạt với làng, được nghe tiếng Bắc với tiếng Trung thì tôi mới thấy cái tiếng Miền Nam của vợ tôi hay và ngộ quá chừng, như mấy câu sau đây :
Mày ăn cơm chưa con? Dạ, chưa.
Mới về hả nhóc? Dạ, mới.
Hổm rầy.
Nhỏ Thúy, nhỏ Tuyết, ngộ quá hé !
Cho chén chè coi ! (Người Saigon không nói ‘bán cho tui chén chè’ mà nói ‘cho’ tui chén chè)
Ngon làm thử coi, cho miếng coi, nói nghe coi
Sao kỳ dzậy ta !
Chuyện đó ra sao rồi ta.
Anh John đọc đến đây rồi xin ngưng. Anh bảo chuyện hay của tiếng Nam thì dài lắm, xin kể sơ sơ vậy thôi để có giờ các bác nói sang chuyện khác. Làng không chịu, làng xin anh đọc tiếp. Anh John lướt qua những trang sau đó, mỗi trang anh chỉ trích một đôi câu.
Chẳng hạn tiếng Việt nói ‘ lòng ĐỎ trứng gà’ không ai nói lòng vàng trứng gà cả, vì lòng trứng gà luôn màu vàng.
Chẳng hạn ta gọi bánh croissant là ‘bánh sừng trâu’, con mắt VN nhìn đồng bánh thì không thấy nó giống mặt trăng lưỡi liềm như Tây ( crescent de la lune) hay bánh hình sừng ngựa (horse-shaped roll ) như Mỹ.
Chẳng hạn ta hay nói ‘ đi sửa sắc đẹp’, sắc xấu thì mới cần sửa chứ sắc đã đẹp rồi thì việc gì mà sửa nữa!
Chẳng hạn ta nói ‘ Tui bịnh nên phải đi khám bác sĩ’. Anh đến bác sĩ xin bác sĩ khám bịnh cho anh chứ anh có đến khám bác sĩ đâu..
Nói một hơi dài như vậy rồn anh John xin hết, vì đã thấm mệt.
Một người ngồi nghe anh John rất chăm chú là ông Từ Hòe vì ông mới từ xa về. Ông vẫn còn muốn biết thêm về cái vốn tiếng Việt của anh nên ông lên tiếng : Anh John biết nhiều thứ lắm, bữa nay xin cho tôi đố anh một vài câu nha :
Đầu trâu, mình trâu, chân trâu, mà không phải là con trâu, vậy là con gì? Anh John đáp ngay : Đó là con nghé.
Đầu bò, mình bò, chân bò mà không phải con bò, đố là con gì? Anh John đáp ngay : Đó là con bê.
Ông Từ Hòe vỗ tay khen anh giỏi tiếng Việt quá. Ông xin đố 1 câu chót : Mồm bò mà không phải mồm bò mà lại mồm bò, đố là con gì? Nghe xong câu đố, anh John nghĩ mãi mà không ra, bèn chịu thua. Các cụ có biết là con gì không cơ? Thưa là con ỐC ! Ông Từ Hòe cười hà hà rồi bảo anh John : Đây là con vật kiêu ngạo nhất trần gian vì khi nó di chuyển thì nó luôn luôn chổng đít lên trời !
Anh John vỗ tay to nhất và anh liền mở sổ tay biên chép liền câu đố về con ốc kiêu ngạo này. Chị Ba Biên Hòa thấy chồng đã nói nhiều, bèn tìm cách cho chồng nghỉ nên xin làng chuyển đề tài. Chị nói : Đầu buổi họp hôm nay chúng ta nói về mùa xuân với hoa xuyên tuyết, và đang tới là hoa đào hoa mai. Xin làng bàn về những hoa sứ giả mùa xuân này.
Bây giờ bồ chữ ODP mới lên tiếng.
Nghe nói tới hoa Mai, tôi không nhớ tới tết và mùa xuân của quê hương mà nhớ tới một vĩ nhân của lịch sử Đạo Công Giáo VN, đó là công Chúa Mai Hoa, cách đây hơn 400 năm. Sử kể rằng sau khi Vua Lê Trang Tông chết, Vua Lê Thế Tông lên kế vị (1573-1599). Vì Lê Thế Tông còn ít tuổi, là ấu quân, nên ấu quân được bà chị ruột làm nhiếp chính, trị nước thay em. Bà chị này là Công Chúa Mai Hoa, dân quen gọi là Bà Chúa Chèm. Bà Chúa Chèm nghe nói nhiều về đạo Thiên Chúa nên đã gửi người đi Ma Cao mời giáo sĩ sang giảng đạo. Sứ giả đi lần thứ ba mới được vị giám mục ở Ma Cao tiếp, và ngài đã sai 2 linh mục theo sứ giả về nước giảng đạo. Hai linh mục này đã tới Thanh Hóa là nơi nhà Lê đang đặt làm kinh đô. Hai vị đã được triều đình đón tiếp trọng thể. Sau khi hai vị này học sõi tiếng Việt thì Bà Chúa Chèm đã học giáo lý và được Rửa Tội ngày 22.5.1591, bà mang tên thánh là Maria cùng với một số cung nhân, con số lên tới 72 người. Linh mục chủ lễ rửa tội gọi bà là Flora ( Flora tiếng Latin nghĩa là bông hoa). Nghe tin công chúa nhiếp chính theo đạo CG, hoàng thái hậu và Vua Lê Thế Tông không bằng lòng, nên bà Chúa Chèm tức Công Chúa Mai Hoa xin từ bỏ ngôi nhiếp chính, và nơi bà ở biến thành tu viện. Ngày 26.6.1591, LM Petro de Cevallos dâng thánh lễ đầu tiên ở tu viện này và cũng là ngày khấn tạm của 51 nữ tu, lấy tên là Dòng Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội. Sau đó Công Chúa Mai Hoa đã lập ra nhà tu kín ở An Trường, gần đất Lam Sơn của Vua Lê Lợi về sau này.
Theo chính sử thì đạo Công Giáo nhập vào VN từ năm 1533, tại Miền Trà Lũ và Ninh Cường ở Nam Định, tức là rất lâu trước thực dân Pháp tới 327 năm. Biến cố Công chúa Mai Hoa nhập đạo và lập dòng năm 1591 là do công của những linh mục gốc Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha.
Các cụ đã thấy ông ODP của làng An Lạc chúng tôi đúng là bồ chữ chưa?
Chị Ba Biên Hòa lên tiếng xin ngưng chuyện nhà thờ để nói tiếp chuyện thời sự, như chuyện 30 tháng Tư. Các cụ thấy nha, phe liền bà cũng mê chuyện chính trị lắm. Ông ODP lên tiếng ngay : Chị muốn nghe chuyện Đảng CSVN ở quê nhà chứ gì? Có gì mới mẻ đâu, họ vẫn đang diễn tuồng dân chủ lừa bịp và gian dối, vẫn luôn miệng kêu gọi hòa hợp hòa giải. Theo tôi thì việc này có gì khó đâu. Đảng CSVN cứ bắt chước Đảng CS nước Ba Lan năm xưa là xong ngay. Các bạn còn nhớ chứ, Đảng CS Balan được hình thành từ năm 1948, thời cực thịnh là vào năm 1970 số đảng viên lên tới 3.5 triệu, y như số đảng viên CSVN hiện nay. Nhưng vì bản chất CS là gian dối nên nhân dân đã mở mắt, công nhân do lãnh tụ Lech Walesa lãnh đạo đã thành lập được Công Đòan Đoàn Kết. CS cho tổ chức bầu cử năm 1989 và đảng CS đã thất cử, hội viên công đoàn của Walesa đã chiếm 99% số ghế thượng viện. Năm 1990 Cộng sản Ba Lan đã sụp đổ. Trước khi tan hàng, Đảng CS Ba Lan đã làm một việc khiến nhiều người kinh ngạc : Họ đã cúi đầu xin lỗi toàn dân. Chớ gì CSVN học được bài học này : hãy cúi đầu xin lỗi toàn dân.
Hai lãnh tụ đầu não của CS Nga Xô đã mở mắt, đó là các ông Mikhail Gorbachev và Boris Yeltsin. Yeltsin nói mạnh mẽ : chủ nghĩa Cộng Sản sai từ bản chất nên không thể sửa được, phải liệng nó vào thùng rác mà thôi. Chúng ta hãy cầu xin cho VN có được một lãnh tụ như Gorbachev hay Yeltsin của Nga hay Walesa của Ba Lan. Xin tổ tiên và hồn thiêng sông núi phù hộ đất nước VN chúng ta.
Ông Từ Hòe nghe xong, cảm động quá, ông nói lớn tiếng lời kinh nhà thờ trong Lễ Phục Sinh vừa qua : Amen Alleluia !
Cụ Chánh tiên chỉ làng bao giờ cũng góp lời sau cùng :
Lão cầu chúc cả làng ai cũng được hạnh phúc, bây giờ và mãi mãi. Thế nào là hạnh phúc, đây là một đề tài lớn tùy thuộc cái tâm của mỗi người. Lão xin mượn chuyện thày Baddhiya mà lão hằng nghiền ngẫm hàng ngày, bữa nay xin chia sẻ với cả làng mà lão hằng coi như ruột thịt. Thày Baddhiya là môn đệ của Đức Phật khi ngài còn đang đi giảng đạo. Rằng một đêm kia khi đang ngồi thiền dưới gốc cây thì Thày Baddhiya kêu thét lên : Ôi, Hạnh phúc ! Tiếng kêu này đã tới tai Đức Phật. Ngày hôm sau, trong giờ thuyết pháp Đức Phật đã hỏi thầy về việc này, thày liền thưa :
Bạch Thế Tôn, quả là con có thét to lên hai lần ‘Ôi ! Hạnh Phúc !’. Lý do con thét to làm chia trí mọi người đang thiền là vì ngày xưa khi con còn làm quan tổng trấn, con sống trên nhung lụa, nhà cao cửa rộng, chung quang đầy những người hầu cận và vệ sĩ, thế nhưng lúc nào con cũng bất an, lo lắng và sợ hãi. Còn bây giờ con là một khất sĩ, quần áo phong phanh, đầu mình tay chân trần trụi, ngủ một mình bên gốc cây, không màn không chiếu, thế mà con cảm thấy vô cùng an lạc, thoải mái, thảnh thơi, không hề thấy lo ngại sợ hãi như thưở xưa khi còn làm tổng trấn. Con cảm thấy hạnh phúc quá, không kìm được niềm vui đang chan hòa trong lòng nên đã buột miệng kêu lên ‘Ôi Hạnh Phúc !’ làm kinh dộng các bạn đồng tu. Con xin cúi đầu xám hối…
Mùa xuân đang tới. Kính chúc các cụ cảm nhận được nguồn hạnh phúc mình vẫn hằng có.
TRÀ LŨ
Đỗ Hứng gởi
