LỜI CẦU THỈNH TỪ XA ĐƯỢC PHẬT NGHE THẤY
Người lành dù ở xa
Sáng tỏ như núi tuyết
Người ác dù ở gần
Như tên bắn đêm đen.
Phật nói bài kệ này trong trường hợp sau.
Ông Cấp Cô Độc - một cư sĩ thuần thành đã chứng Thánh quả Tu đà hoàn, trong gia đình ông cũng có một số người chứng được Thánh quả, trong đó có người con gái tên là Culla Subhadda. Theo lời hứa hôn từ nhỏ, khi đến tuổi trưởng thành cô được gả cho một trưởng giả là tín đồ của phái Ni Kiền Tử, cách nhà họ ở 120 dặm. Từ khi về làm dâu, Culla Subhadda luôn chu toàn mọi bổn phận đối với gia đình chồng.
Một hôm, cha chồng của cô mời các đạo sĩ Ni Kiền Tử đến nhà để cúng dường. Vì y phục thiêng liêng nhất của phái Ni Kiền Tử là không khí (nghĩa là không mặc gì cả) nên khi 100 đạo sĩ trần truồng bước vào nhà, Culla Subhadda hết sức sợ hãi và đã bỏ chạy, do cô chưa từng trông thấy cảnh tượng này ở Xá Vệ. Sau khi lễ cúng dường cho các đạo sĩ kết thúc, người cha chồng kêu gọi con dâu ra để chào hỏi. Lúc đó, ông mới phát hiện người con dâu đã biến mất. Khi các đạo sĩ rời đi sau khi nhận cúng dường, cô mới lững thững bước vào. Ông tức giận mắng chửi cô thậm tệ, cho rằng cô đã thiếu trách nhiệm đối với gia đình chồng, không tôn trọng cha chồng và khinh thường đối với sư phụ của cha chồng. Cô lễ phép thưa lại rằng sở dĩ cô hành xử như thế bởi cô đã có một tín ngưỡng và các tu sĩ trong tín ngưỡng của cô y phục luôn trang nghiêm; đi đứng, nói năng, lời lẽ luôn được kiểm soát; dù lúc nằm hay ngồi đều oai nghi tề chỉnh, không một lời nói thừa. Dần dần, cô bắt đầu nói về Đức Phật. Cô ca ngợi Phật hay đến nỗi người cha chồng nghe say sưa rồi buột miệng bảo:
- Vậy con hãy thử mời thầy con đến đây!
- Vâng thưa cha, con sẽ thỉnh.
Cô ngoan ngoãn đáp lời rồi ra ngoài trời hướng về Xá Vệ chắp tay khấn:
- Con xin thành kính thỉnh Thế Tôn và chư Tăng ngày mai đến nhà con dùng trai tăng...
Dù chỉ đứng chắp tay giữa trời nhưng cô có niềm tin kiên cường với Phật rằng thần thông của Phật sẽ nghe được. Nghĩ vậy rồi cô lập tức trở về sắm sửa thức ăn.
Sáng hôm sau, khi Phật đắp y mang bát bước ra khỏi tinh xá, các thị giả ngạc nhiên vì thấy Người không vào thành khất thực như thường ngày mà bay lên hư không rồi đáp xuống trước một ngôi nhà (Đức Phật đáp xuống cách ngôi nhà một khoảng rồi thong thả đi vào). Trông thấy Đấng Giác Ngộ, cô gái hân hoan cúng dường, thỉnh pháp, rồi đưa cả gia đình ra nghe pháp và quy y.
Sau sự việc đó, các tỳ kheo hỏi Phật, “sao chúng con không thấy ai mời thỉnh mà từ xa Thế Tôn đã biết về một người có lòng thành như thế". Phật mới nói bài kệ như trên, đại ý rằng người ở xa mà có tâm hạnh tốt thì giống như đỉnh núi Tuyết dù đêm tối vẫn sáng lấp lánh, còn kẻ xấu thì như mũi tên bắn trong đêm đen chẳng ai nhìn ra được.
Câu trả lời của Phật là một bài học lớn cho chúng sinh về lòng khiêm tốn. Đặt trường hợp ta trong hoàn cảnh đó, thường ta sẽ tự mãn tự cho mình là có thần thông cao siêu nên điều gì cũng biết. Nhưng Phật lại khen ngợi cô gái có tâm hiền thiện nên ai cũng phải lắng nghe. Và cũng có rất nhiều trường hợp Người đã khen đệ tử của mình trong những tình huống tương tự.
***
ĐIỂM KHÁC NHAU GIỮA CÁC VỊ A LA HÁN VÀ ĐỨC PHẬT
Chúng ta chưa nói đến sự siêu việt của Đức Phật, mà ngay giữa các vị A la hán cũng có sự sai khác. Dù các vị cùng chứng A la hán nhưng chỉ ngài Mục Kiền Liên được tôn là Thần thông đệ nhất và ngài Xá Lợi Phất được gọi là Trí tuệ đệ nhất. Sự tự tại giải thoát của các vị là giống nhau nhưng trí tuệ, thần thông, dung nhan, phước đức vẫn có sự sai biệt. Riêng thần thông của Đức Phật là tối thượng, không thể so sánh với bất kỳ vị A la hán nào. Ví dụ, đối với mọi con đường trên thế gian thì có vị biết, có vị cũng chưa biết hết (trừ lúc nhập định), nhưng chỉ với Đức Phật mới nắm rõ mọi con đường trên thế gian này. Vì thần thông của Phật là cao siêu tuyệt đối.
Cũng vậy, dù chứng đến A la hán nhưng khi có chúng sinh đứng giữa trời gọi tên mình thì có vị nghe được, có vị không nghe được. Đức Phật bằng thần thông diệu dụng phi thường mới nghe thấy tất cả những lời cầu thỉnh từ xa.
Phật siêu việt ba nghìn thế giới
Bởi tấm lòng vời vợi phi thường
Sâu hơn biển cả đại dương
Lớn hơn trời đất mười phương chẳng cùng.
Vô lượng kiếp đại hùng đại lực
Dẫu nguy nan cơ cực chẳng sờn
Phúc như Đại Hải Thái Sơn
Chất cao như cả vạn lần hư không.
Làm sao tả được công đức Phật
Trải nghìn đời chân thật chẳng sai
Thấm vào sự sống muôn loài
Biến thành hạnh phúc từng ngày trong con...
(Trích: TT Pháp Cú 12)
_____________________
Hoang Nguyen gởi
