Nước Mỹ lạc lối dưới thời “trị vì” của Tổng thống Barack Obama (Kỳ 1)

Năm 2008, một thượng nghị sĩ trẻ tuổi từ bang Illinois (Mỹ) đã thu hút lượng cử tri đa dạng nhất trong lịch sử nước Mỹ. Với tài diễn thuyết tuyệt vời, Barack Obama đã thuyết phục cử tri Mỹ đang mệt mỏi sau gần một thập kỷ phiêu lưu chiến tranh, nay hứng khởi với những mỹ từ như “phục hồi, thống nhất và thay đổi”.

Năm 2016, kết thúc nhiệm kỳ 8 năm, Barack Obama trở thành vị tổng thống phân cực nhất trong lịch sử nước Mỹ. Di sản của Obama đã phản ánh tầm nhìn và hành động của ông cũng như của Đảng Dân chủ. Năm 2008, khẩu hiệu tranh cử của ông là “Change - We can believe in” (Thay đổi - Chúng ta tin vào điều đó). Quả thật, Barack Obama đã thay đổi nước Mỹ và theo nhiều cách, ông đã thành công…

Nếu một người theo trường phái truyền thống và có đức tin, chắc hẳn sẽ không hài lòng với những quyết định mà Tổng thống Barack Obama đã ban hành, ví như ông ủng hộ nạn nạo phá thai và đồng tình luyến ái, và ngược lại.

Nhưng dù theo trường phái nào thì tất cả đều phải thừa nhận rằng, Barack Obama đã biến nước Mỹ vĩ đại trở nên chia rẽ, suy nhược và già nua. Vậy chuyện gì đã xảy ra trong hai nhiệm kỳ của Tổng thống Barack Obama? 

Đường đến đỉnh quyền lực 

Hành trình từ Đại học Columbia đến vị trí Biên tập viên Tạp chí Luật Harvard và tạm bằng lòng trong vai trò giảng viên ĐH Chicago, Obama chỉ loanh quanh với các ấn phẩm học thuật và những bài lý thuyết suông. Trong hồ sơ chính trị của mình, điều nổi trội nhất ngoài bản sắc chủng tộc của ông chỉ là hai cuốn tự truyện, cùng vị trí Thượng nghị sĩ non trẻ tại bang Illinois.   

Hành trình từ Đại học Columbia đến vị trí Biên tập viên Tạp chí Luật Harvard và tạm bằng lòng trong vai trò giảng viên ĐH Chicago, Obama chỉ loanh quanh với các ấn phẩm học thuật và những bài lý thuyết suông. (Ảnh chụp video)

Tuy nhiên chính trên cơ sở “mới lạ” này, nước Mỹ đã đánh một “canh bạc” với Barack Obama thay vì chọn Thượng nghị sĩ John McCain đầy kinh nghiệm, và cử tri Mỹ thì lại đang khao khát một sự “thay đổi” sau khi mệt mỏi với vị tổng thống thuộc Đảng Cộng hòa đã đưa nước Mỹ sa lầy vào các cuộc chiến chống khủng bố. 

Barack Obama là hình mẫu lý tưởng của sự thay đổi ấy: Trẻ tuổi, Da màu và khác đảng phái với Tổng thống tiền nhiệm George W. Bush. Một nước Mỹ luôn khao khát đổi mới và việc ứng cử của vị thượng nghị sĩ da màu trẻ tuổi có lẽ đã phần nào phản chiếu “quan điểm” của nước Mỹ khi ấy, rằng việc đưa một người thiểu số vào vị trí quyền lực cao nhất sẽ tạo ra sự tiến bộ chủng tộc và bình đẳng xã hội. 

Ngoài sức trẻ năng động, Barack Obama còn thể hiện nhiều phẩm chất của một diễn giả tài năng, có sức thuyết phục lay động lòng người. Khả năng hùng biện nổi bật, cách ngắt câu tuyệt vời, giọng nói mạnh mẽ đầy cảm xúc và ngôn ngữ cơ thể hoàn hảo khiến bất kỳ ai, dù ưa hay không ưa Obama đều phải nhớ đến ông như là một trong những diễn giả tuyệt vời nhất. 

Thêm nữa, nước Mỹ từng chứng kiến sự thất bại của các ứng cử viên tổng thống người Mỹ gốc Phi. Và Barack Obama là người đầu tiên dường như có đủ khí chất và trực giác nhạy bén, để truyền cảm hứng tới công chúng một cách mượt mà tự nhiên, mà không phải viện đến tiểu xảo “chính trị” chủng tộc như Jesse Jackson, Carol Moseley Braun và Al Sharpton đã từng làm trong quá khứ. 

Barack Obama là người dường như có đủ khí chất và trực giác nhạy bén, để truyền cảm hứng tới công chúng một cách tự nhiên, mà không phải viện đến tiểu xảo “chính trị” chủng tộc. (Ảnh: Getty)

Nước Mỹ cuối cùng đã tìm thấy một nhà lãnh đạo gốc Phi cam kết một tầm nhìn “tiến bộ” về chủ nghĩa hậu chủng tộc. Người dân Mỹ khi ấy say mê Obama đến nỗi họ thậm chí đã bỏ qua một nhân vật từng có ảnh hưởng tới nguồn “cảm hứng” của Barack Obama. Đó chính là Jeremiah Wright - vừa là mục sư cũng vừa là người bạn lâu năm của Obama, nhưng là nhân vật có tư tưởng thù ghét nước Mỹ cùng cực. 

Jeremiah Wright - vừa là mục sư cũng vừa là người bạn lâu năm của Obama, nhưng là nhân vật có tư tưởng thù ghét nước Mỹ cùng cực. (Ảnh: Getty)

Khi tranh cử Tổng thống năm 2008, Barack Obama từng khẳng định: “Đã đến lúc phải lật sang một trang mới, bỏ lại phía sau sự ngạo mạn của Washington và chủ nghĩa chống Mỹ trong khu vực đã làm cản đường tiến bộ”. Sau 8 năm cầm quyền, di sản của Tổng thống Barack Obama đã trở thành “điểm nhấn” khó quên của nước Mỹ.

Chia rẽ chủng tộc sâu sắc nhất

Năm 2008, Barack Obama đã chiến thắng vang dội với tỷ lệ bỏ phiếu áp đảo của người Mỹ gốc Phi và trở thành vị tổng thống da đen đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ như là một dấu hiệu cho thấy đất nước này đang khắc phục vấn đề chủng tộc.

8 năm sau, điều ngược lại đã xảy ra. Năm 2016, khi Obama rời Nhà Trắng, nước Mỹ bị chia rẽ chủng tộc tới mức không thể tin nổi. Trong một cuộc thăm dò vào tháng 7/2016, gần 70% người Mỹ đồng ý rằng quan hệ chủng tộc đã trở nên tồi tệ - một tỉ lệ cao chưa từng thấy kể từ cuộc bạo loạn Rodney King vào năm 1992.  

Trong những năm tại vị, chính quyền Obama đã không làm gì để cải thiện đời sống người Mỹ gốc Phi, ngoài việc bổ nhiệm một vài người vào các vị trí nổi bật trong nội các. Điều này cũng không khác biệt mấy so với những người tiền nhiệm ở cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ. 

Dưới thời Obama, các chỉ số kinh tế cho thấy mọi thứ đã trở nên tồi tệ: Khoảng cách giàu nghèo gia tăng đáng kể giữa người da đen và da trắng kể từ năm 1989; tỷ lệ nghèo đói ở trẻ em da đen đạt ngưỡng kỷ lục; khoảng cách chủng tộc nới rộng về trình độ đại học; và người da đen mất chỗ đứng trong các ngành kinh tế chủ chốt.  

Dưới thời Barack Obama, tình trạng phân biệt chủng tộc không nhưng không được khắc phục, trái lại, sự chia rẽ giữa các sắc tộc còn nặng nề hơn. Vào năm 2015, số người da đen bị cảnh sát Mỹ bắn chết lên tới 1134 người. (Ảnh: Wikipedia/CC BY-SA 2.0)

Danh tính “bí ẩn”

Kể từ khi Barack Obama ra tranh cử cho tới hết nhiệm kỳ đầu của ông, nhiều người đã đặt dấu hỏi về danh tính thực sự của vị Tổng thống. Tháng 3/2011, tỷ phú Donald Trump đã kêu gọi Tổng thống Obama công bố giấy khai sinh trước công chúng Mỹ, và ông còn tự công bố giấy khai sinh của mình để thuyết phục Obama làm theo. Donald Trump từng nói: "Thật không thể tưởng tượng nổi là sau bốn năm đặt vấn đề mà Tổng thống vẫn chưa thể có nổi tờ giấy khai sinh của mình".

Tháng 4/2011, trước áp lực dư luận, Nhà Trắng công bố giấy khai sinh của Tổng thống Obama giữa lúc xuất hiện các nghi ngờ rằng ông không sinh ra tại Mỹ, do đó không đủ điều kiện làm tổng thống. 

Tháng 3/2016, Cảnh sát trưởng Joe Arpaio thuộc quận Maricopa (bang Arizona) đã công bố kết quả của cuộc điều tra kéo dài 5 năm về nguồn gốc giấy khai sinh của ông Obama. Bằng chứng pháp y kết luận rằng, giấy khai sinh của Tổng thống Obama công bố trên website Nhà Trắng vào ngày 27/4/2011 là mạo hóa.

Nhiều nghi vấn xung quanh lai lịch thật sự của ông Obama. Các điều tra viên cho biết giấy tờ khai sinh công bố trên website của Nhà Trắng là mạo hóa. (Ảnh: Getty)

Nhóm điều tra của ông Joe Arpaio gồm điều tra viên Mike Zullo và những tình nguyện viên từng làm việc cho các cơ quan công lực, đã nhờ các tiến sĩ, nhà nghiên cứu, chuyên gia ở 4 phòng thí nghiệm khác nhau. 

Ngày 6/12/2016, Cảnh sát trưởng Joe Arpaio đã tổ chức cuộc họp báo được phát sóng trực tiếp trên Fox 10 để thảo luận về những phát hiện của nhóm điều tra. Họ phát hiện thấy 9 điểm giả mạo đã được sao chép từ giấy khai sinh thuộc về công dân tên là Johanna Ah 'Nee, rồi làm giả bằng kỹ thuật điện tử, bao gồm: Thành phố nơi sinh, Đảo nơi sinh, Nơi cư trú của mẹ, Ngày đóng dấu giấy khai sinh… Trong đó, cả hai chứng chỉ khai sinh đều có nguồn gốc từ Hawaii, đều cùng sinh năm 1961, và ngày sinh chỉ cách nhau 16 ngày. 

Để cuộc điều tra được chính xác và minh bạch, nhóm điều tra đã chuyển giấy khai sinh tới hai chuyên gia ở hai châu lục khác nhau (Hawaii và Ý), cả hai nhà khoa học đều đưa ra kết quả giống nhau, cùng dẫn đến 9 điểm giả mạo. Reid Hayes, thành viên Hội đồng Khoa học Giám định viên pháp y, và là chuyên gia điều tra về chữ viết tay với kinh nghiệm 40 năm cũng đưa ra kết luận tương tự. Có điều thật ngạc nhiên, truyền thông Mỹ hạn chế đưa thông tin này.

Nếu Barack Obama không được sinh ra tại Mỹ, thì ông không có đủ tư cách để làm Tổng thống. Và nếu điều này được xác minh và công bố, thì đây sẽ là bê bối lớn nhất trong lịch sử chính trị Mỹ. Tuy nhiên truyền thông dòng chính lại hạn chế đưa tin về việc này. (Ảnh: 302ND Airlift Wing)

Giành giải Nobel Hòa Bình nhưng lại ra lệnh thả bom nhiều nhất

Việc Tổng thống Barack Obama được trao giải Nobel Hòa bình 2009 chỉ chưa đầy 9 tháng sau khi nhậm chức, đã khiến không chỉ người dân thế giới mà cả chủ nhân đoạt giải cũng ngạc nhiên vì khi ấy ông Obama chưa làm được điều gì để xứng đáng với giải thưởng này. Có lẽ khi lựa chọn Obama, Ủy ban Nobel kỳ vọng ông sẽ đem lại “hy vọng” hòa bình cho nhân loại.

Vào thời điểm Barack Obama nhận giải Nobel Hòa bình, tờ Los Angeles Time đã viết về "sự vinh dự và nghịch lý": “Nền kinh tế đã khiến hàng triệu người đau khổ. Tâm trạng của đất nước chán nản - nhiều người nghĩ đất nước đang đi chệch hướng - tin tức tốt lành thì khó tìm. Tình trạng thất nghiệp vẫn là hai con số dù đà mất việc đã giảm lại”. 

Có một thực tế, trong hai nhiệm kỳ làm Tổng thống, Barack Obama đã được giới truyền thông cánh tả o bế và các “chuyên gia” chính trị Đảng Dân chủ tô vẽ như là một chiến binh bất đắc dĩ, nhưng thực chất ông là một người hiếu chiến. Trớ trêu thay cho chủ nhân giải Nobel Hòa bình 2009 khi Obama lại chính là người thả nhiều bom hơn cả Tổng thống “chiến tranh” George W Bush.

Nhìn lại di sản của Obama, Micah Zenko - nhà khoa học chính trị thuộc Hội đồng Quan hệ đối ngoại Hoa Kỳ đã tiết lộ dữ liệu đáng kinh ngạc: Chỉ riêng năm 2016, chính quyền Obama đã thả 26.171 quả bom. Điều đó có nghĩa là trung bình mỗi giờ Obama ra lệnh thả 3 quả bom, tương đương mỗi ngày thả 72 quả. Obama cũng ủy quyền các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhiều hơn gấp 10 lần so với Tổng thống Bush.

Chỉ riêng năm 2016, chính quyền Obama đã thả 26.171 quả bom. Điều đó có nghĩa là trung bình mỗi giờ Obama ra lệnh thả 3 quả bom, tương đương mỗi ngày thả 72 quả. (Ảnh: Getty)

Năm 2015, trong cuốn hồi kỳ của mình, Thư ký phụ trách giải Nobel Hòa bình là ông Geir Lundestad cho biết là đã hối tiếc vì trao giải thưởng danh giá này cho Barack Obama vì ông đã không “đáp ứng được những mong mỏi và kỳ vọng” mà Ủy ban trao giải đề ra. 

Thúc đẩy sự bất ổn địa chính trị toàn cầu, làm xấu hình ảnh nước Mỹ

Mặc dù giảm số lượng binh sĩ Mỹ tại chiến trường Afghanistan và Iraq, nhưng Obama lại tiếp tục đưa quân đội đến các vùng chết chóc như Somalia, Libya và Syria cũng như mở rộng đáng kể các cuộc chiến tranh trên không và sử dụng các lực lượng đặc nhiệm trên toàn cầu. 

Trong năm cuối cùng của nhiệm kỳ 2016, các nhà quan sát Mỹ ghi nhận lực lượng quân đội Mỹ đã có mặt tại 138 quốc gia.  Mặc dù con số này đã giảm 6% so với năm 2015, nhưng năm 2016 vẫn nằm trong nhóm cao hơn nhiều nếu so với năm 2010 (75 quốc gia), năm 2011 (120 quốc gia), năm 2013 (134 quốc gia) và năm 2014 (135 quốc gia) trước khi đạt đỉnh cao nhất vào năm 2015 là 147 quốc gia.

Bất chấp những con số này, quân đội Mỹ dưới sự lãnh đạo của Tổng tư lệnh Obama vẫn phải chịu những thất bại chiến lược to lớn tại Iraq, Afghanistan và Libya. Tại Iran, chính quyền Obama “bắt tay” với chính quyền độc tài bằng cách ký Thỏa thuận Hạt nhân Iran, đã phung phí cả tỷ đô la tiền thuế của người Mỹ cho chính quyền Iran, nhưng không những không ngăn chặn được tham vọng sở hữu vũ khí hạt nhân của Iran, mà còn như “tiếp tay” tăng tài trợ cho các hoạt động khủng bố ở Trung Đông và còn hơn thế nữa.

Bất chấp mở rộng sự hiện diện trên toàn cầu, quân đội Mỹ dưới sự lãnh đạo của Tổng tư lệnh Obama vẫn phải chịu những thất bại chiến lược lớn tại Iraq, Afghanistan và Libya. (Ảnh: Getty)

Tại Syria, Tổng thống Obama đã làm “bẽ mặt” nước Mỹ khi thể hiện sự yếu nhược đến thảm bại. Năm 2013, Obama đã vạch ra lằn ranh đỏ cho các bên tham chiến và đe rằng nếu bên nào sử dụng vũ khí hóa học sẽ bị Mỹ trừng phạt. 

Bất chấp việc nhà độc tài Bashar al-Assad đã vượt qua lằn ranh đỏ mà Obama đã cảnh cáo, bằng cách sử dụng vũ khí hóa học chống lại dân thường, vị Tổng thống sở hữu quân đội mạnh nhất thế giới đã tránh can dự bằng cách quyết định không tiến hành các cuộc tấn công tên lửa để trừng phạt Syria. 

Hoãn cuộc không kích Syria vào phút chót, Obama bạc nhược quyết định “đẩy” vấn đề sang cho Quốc hội Mỹ quyết định, vốn là nơi “thờ ơ” với các đề xuất của ông trong suốt 8 năm. Vài ngày sau, Obama lại “dựa” vào nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin để thuyết phục Syria loại bỏ vũ khí hóa học bằng một thỏa thuận ký kết, với hy vọng “ngây thơ” rằng nhà độc tài Assad  sẽ sẵn sàng từ bỏ vũ khí giết người mạnh nhất của mình. 

Sự “thận trọng” này của Obama đã khiến nhiều thường dân vô tội tại Syria sau đó đã bị giết chết, và các nhà quan sát trên thế giới đã gọi Obama là vị Tổng thống tránh né. Obama đã trốn tránh trách nhiệm bảo vệ dân thường trước chính quyền phạm tội ác chiến tranh, và hơn thế nữa đã để ngỏ khoảng trống cho nước Nga can thiệp vào cuộc xung đột tại Syria. 

Tại Syria, Tổng thống Obama đã làm “bẽ mặt” nước Mỹ khi thể hiện sự yếu nhược đến thảm bại. Hành động tránh né của Obama đã khiến nhiều thường dân vô tội tại Syria sau đó đã bị giết chết, và khiến các nhà quan sát trên thế giới chỉ trích mạnh mẽ. (Ảnh chụp video)

Với sự yếu nhược của người đứng đầu nước Mỹ thất bại trong việc không răn đe chế độ độc tài Assad (dẫn đến hơn nửa triệu người chết và cuộc khủng hoảng tị nạn lớn nhất thế kỷ), Barack Obama đã “giúp” nước Nga dưới sự lãnh đạo của Putin trở nên quyết đoán hơn trong việc việc sáp nhập bất hợp pháp bán đảo Crimea của Ukraine (2014), thúc đẩy một Trung Quốc ngày càng hung hăng dữ tợn tại Châu Á-Thái Bình Dương, đồng thời ông cũng biến lực lượng quân đội Mỹ hùng mạnh trước đó trở thành cọp giấy.  

Đây là vết nhơ trong di sản vốn đã “khủng khiếp” của Tổng thống Obama và các nhà quan sát nhận định rằng, trong suốt 8 năm cầm quyền, Obama đã đưa quân đội Mỹ chiến đấu trên nhiều mặt trận, nhưng kết quả chỉ là: Chủ nghĩa khủng bố ngày càng lan rộng và Trung Đông ngày càng bị tàn phá bởi sự hỗn loạn, chia rẽ sâu sắc hơn với cuộc nội chiến ở Syria và chiến tranh giáo phái ở Iraq. 

Khi còn là ứng cử viên Tổng thống, Obama cam kết chấm dứt các cuộc chiến tranh của người tiền nhiệm George W Bush. Nhưng khi Obama rời Nhà Trắng, ông là vị Tổng thống sở hữu “thành tích” kéo dài các cuộc chiến tranh hơn bất kỳ vị tổng thống nào trong lịch sử nước Mỹ. 

Ngày rời khỏi nhiệm sở, Barack Obama đã để lại cho đương kim Tổng thống Donald Trump một nước Mỹ chia rẽ sâu sắc với nền kinh tế suy yếu, cùng một thế giới hỗn loạn tràn ngập chủ nghĩa khủng bố. (Ảnh: Getty)

Lạm dùng quyền lực hành pháp nhiều nhất trong lịch sử 

Trong 8 năm Obama cầm quyền, Quốc hội Mỹ chia rẽ hơn bao giờ hết. Các thành viên của Đảng Cộng hòa đã bất mãn với các nghị trình đối ngoại hòa hoãn yếu nhược của Obama, cùng các chính sách đối nội sưu cao thuế nặng, tăng chi tiêu, tập trung quyền lực vào chính phủ…

Những năm cuối nhiệm kỳ của Obama, nước Mỹ đã phải đã chứng kiến ​​một làn sóng  sáp nhập và mua lại kỷ lục vào năm 2015, và năm 2016 gần như mọi lĩnh vực của nền kinh tế, từ dược phẩm đến viễn thông, từ nền tảng Internet cho đến ngành hàng không, quyền lực đã tập trung vào tay chính phủ. 

Những chính sách này của Obama đã khiến sự bất bình đẳng tăng vọt, hầu hết các việc làm được tạo ra chỉ là tạm thời hoặc bán thời gian, đã dẫn đến tình trạng suy thoái kinh tế. Trong khi giới tinh hoa được hưởng các chính sách ưu đãi do chính phủ “ban cho”, thì các nhà lãnh đạo Dân chủ lại bỏ rơi người dân, khiến người dân Mỹ trở nên nghèo hơn và tuổi thọ của người Mỹ da trắng đang giảm dần. 

Chính vì vậy, các thành viên Đảng Cộng hòa đã lập ra “Tea Party” (Đảng Trà) làm tê liệt “Quốc hội Obama”. Đảng Trà thường xuyên chặn các dự luật họ cho là phi lý, làm suy yếu nước Mỹ, vì vậy đã dẫn đến tình trạng “tắc nghẽn” chính sách tại Quốc hội. 

Dưới thời Obama, chính phủ 'vươn tay' thâu tóm gần như mọi lĩnh vực của nền kinh tế tạo ra sự bất bình đẳng xã hội. Hầu hết các việc làm được tạo ra chỉ là tạm thời hoặc bán thời gian, đã dẫn đến tình trạng suy thoái kinh tế. (Ảnh: Getty)

Tất nhiên Tổng thống Obama không ngồi yên “chịu trận” đã tuyên bố: “Tôi có một cây bút và tôi có một cái điện thoại!”, hàm ý ông không cần Quốc hội và sử dụng quyền lực hành pháp của mình để giải quyết các vấn đề “sa lầy” tại Quốc hội. 

Tổng thống Obama bắt đầu ký số lượng sắc lệnh hành pháp nhiều chưa từng thấy và còn thách thức Quốc hội ngăn cản được ông. Obama còn ra lệnh cho các cơ quan liên bang ban hành một số lượng kỷ lục các quy định mà không cần văn bản luật. 

Ông cũng chọn cách phớt lờ, không thực thi những thứ mà ông không đồng ý, như Đạo luật Bảo vệ hôn nhân, trong đó điều khoản số 3 có nội dung không công nhận kết hôn đồng tính. Với sự ủng hộ tích cực của Obama, Mỹ trở thành một trong những quốc gia đầu tiên đưa ra luật pháp bảo vệ quyền lợi cho hôn nhân đồng tính khi Tòa án tối cao Mỹ bác bỏ điều khoản số 3 này. 

Thay vì tìm kiếm sự ủng hộ tại Quốc hội, Tổng thống Obama đã dùng quyền hành pháp để tự ý đặt bút ký Thỏa thuận Hạt nhân Iran, Hiệp định khí hậu ở Paris…, đã khiến Chủ tịch Hạ viện John Boehner thuộc Đảng Cộng hòa phản ứng gay gắt và đe dọa kiện Obama vì lạm dụng quyền lực hành pháp. Dưới đây là một vài chính sách trong số nhiều chính sách gây tranh cãi dữ dội của Obama:
 

Tổng thống Obama đã tuyên bố: “Tôi có một cây bút và tôi có một cái điện thoại!”, hàm ý ông không cần Quốc hội và sử dụng quyền lực hành pháp của mình để giải quyết các vấn đề “sa lầy” tại Quốc hội. (Ảnh: Getty)

• Đạo luật ủy quyền quốc phòng quốc gia (NDAA): 

Một trong những sự kiện gây sốc nhất của Obama khi lạm dụng quyền hành pháp là vào ngày 31/12/2012, ông đã ký NDAA cho phép giam giữ công dân Mỹ vô thời hạn mà không bị buộc tội hay xét xử. Đạo luật mới này hoàn toàn chuyên chế và vi hiến. 

Trong đó, chính quyền Obama đã phá vỡ ít nhất 2 sửa đổi từ Dự luật Nhân quyền. Bản sửa đổi thứ 4 tuyên bố rằng, mọi người có quyền được an toàn và không bị bắt giữ một cách tùy tiện, trừ khi có lệnh bảo đảm dựa trên nguyên nhân có thể xảy ra, trong khi Sửa đổi thứ 6 đảm bảo quyền được xét xử nhanh chóng. 
 

• Obamacare - Bảo hiểm Y tế bắt buộc:

Đạo luật nổi tiếng mang tên Tổng thống gây tranh cãi dữ dội nhất nhưng đã được thông qua bởi Quốc hội do Đảng Dân chủ kiểm soát (2009). Các nhà lập pháp ở Đảng Cộng hòa đã gọi Obamacare là “đạo luật nguy hiểm nhất từng được thông qua” và được các đảng viên Dân chủ biên soạn trong vòng bí mật mà hầu như không có thành viên nào của đảng Cộng hòa được biết. 

Tên thật của nó là ACA (Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe hợp túi tiền) theo nguyên tắc những người Mỹ có khả năng mua bảo hiểm từ nhà cung cấp, sẽ phải trả phí cao hơn để giúp chi trả các khoản trợ cấp dành cho những người mua bảo hiểm từ các thị trường do chính phủ quản lý. Chính sách này của Đảng Dân chủ đã minh chứng cho sự can thiệp của chính phủ, và đi ngược lại với quan điểm của các thành viên Đảng Cộng hòa vốn luôn cho rằng chính phủ phải tinh gọn và ít can thiệp. 

Chính sách này của Đảng Dân chủ đã minh chứng cho sự can thiệp của chính phủ, và đi ngược lại với quan điểm của các thành viên Đảng Cộng hòa vốn luôn cho rằng chính phủ phải tinh gọn và ít can thiệp. (Ảnh: Getty)

Điểm đáng lưu ý của Obamacare là điều khoản cá nhân - yêu cầu tất cả công dân Mỹ phải có bảo hiểm y tế, hoặc thông qua ACA hoặc một nguồn khác, nếu không sẽ phải đối mặt với các hình phạt thuế nghiêm ngặt. Vì thế, Đảng Cộng hòa cũng gọi đạo luật này “có tác động phá hoại tới các quyền tự do con người và cá nhân giống như Đạo luật Xử lý Nô lệ bỏ trốn” và đã thúc đẩy hơn 60 phiên bỏ phiếu ở Quốc hội để hủy bỏ nhưng bất thành. 
 

• Chiến dịch bê bối Fast and Furious 

Trong vụ bê bối này, với sự “trợ giúp” của Bộ trưởng Tư pháp Eric Holder, chính quyền Obama đã cho phép buôn lậu súng mà không cần sự giám sát với mục tiêu sẽ lần theo dấu vết của những vũ khí đó tại các hiện trường tội phạm ở Mexico. 

Tuy nhiên, khoảng 2.000 khẩu súng trường trong chiến dịch Fast and Furious đã mất “dấu vết” và lọt vào tay các băng đảng ma túy Mexico. Ngày 14/12/2010, người ta đã tìm thấy hai trong số những khẩu súng đó xuất hiện tại hiện trường vụ sát hại sỹ quan Biên phòng Mỹ Brian Terry. 

Nhưng khi Quốc hội Mỹ điều tra về chiến dịch Fast and Furious, Bộ trưởng Tư pháp Eric đã từ chối cung cấp tài liệu. Tổng thống Obama đã sử dụng đặc quyền hành pháp để “giúp” Bộ Tư pháp Mỹ giữ lại những tài liệu đó.

Tổng thanh tra Bộ Tư pháp Michael Horowitz làm nhân chứng báo cáo về những thất bại trong Chiến dịch Fast and Furious. (Ảnh: Getty)

Vài giờ sau khi Obama sử dụng đặc quyền của mình, Ủy ban Giám sát và Cải cách Chính phủ của Hạ viện (do Đảng Cộng hòa kiểm soát) đã bỏ phiếu quy tội Bộ trưởng Tư pháp Eric Holder “khinh thường” Quốc hội vì không chịu giao nộp tài liệu liên quan đến chiến dịch.
 

• Ký sắc lệnh cho phép người đồng tính phục vụ trong quân đội

Ngày 22/7/2011, Tổng thống Obama và Bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta ra yêu cầu chấm dứt chính sách Don’t Ask, Don’t Talk (Không hỏi, Không nói) cấm người đồng tính không được phục vụ trong quân đội. 

Năm 2014, Obama đã ký Sắc lệnh 13672 chống phân biệt đối xử người đồng tính trong tuyển dụng tại các nhà thầu chính phủ liên bang. Tháng 6/2016, Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter ban hành chỉ thị ra lệnh cho các dịch vụ quân sự chấp nhận nhân viên chuyển giới. Bằng sắc lệnh này, Tổng thống Obama để thay đổi căn bản chất lượng của lực lượng quân đội Mỹ. 

Năm 1968, tại Mỹ, đồng tính luyến ái đã được liệt kê trong Sổ tay chẩn đoán và thống kê bệnh rối loạn tâm thần (DSM) là một rối loạn tâm thần. Paul R. McHugh, cựu bác sĩ khoa Tâm thần của Bệnh viện Johns Hopkins tuyên bố rằng, chuyển giới là một chứng rối loạn tâm thần cần phải điều trị và không nên phục vụ trong quân đội. 
 

Mặc dù người chuyển giới không đủ điều kiện cả về tinh thần lẫn thể trạng đáp ứng các nghĩa vụ quân sự, nhưng chính quyền Obama đã ủng hộ nhiệt tình chính sách này. 

Với sự ủng hộ tích cực của Obama, Mỹ trở thành một trong những quốc gia đầu tiên đưa ra luật pháp bảo vệ quyền lợi cho hôn nhân đồng tính, đồng thời cho phép người đồng tính tham gia vào quân đội. Ảnh: Nhà Trắng thể hiện sự ủng hộ với người đồng giới tại Washington vào ngày 26/06/2015. (Nguồn: Getty)
 

• “Cho đi” phát minh Internet của người Mỹ

Internet là một phát minh của người Mỹ và nước Mỹ đã chia sẻ nền tảng này với thế giới. Các giá trị tự do của Mỹ đã tạo ra Internet và cho phép nó phát triển mạnh mẽ. Chưa đầy một phần tư thế kỷ, Internet đã biến đổi thế giới, thay đổi cách kinh doanh và tạo ra sự giàu có cho nhiều người. Internet cũng là công cụ tuyệt vời nhất để thúc đẩy tự do kể từ khi báo in ra đời.  

Tuy nhiên, Tổng thống Obama lại “không thích” Mỹ kiểm soát Internet bằng cách ra các chính sách về tính trung lập của Internet trong 2 năm cuối nhiệm kỳ. Tháng 11/2014, Obama đề nghị Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ (FCC) phân loại lại dịch vụ Internet băng thông rộng như là một dịch vụ viễn thông, cấm các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) được đặt quyền ưu tiên cho các loại lưu lượng truy cập Internet khác nhau. Chính sách này được cho là bất công đối với các tập đoàn viễn thông Mỹ, làm cản trở việc đầu tư và sáng tạo phát minh trong lĩnh vực này. 
 

• Đạo luật DACA và DAPA

Trong chiến dịch tái tranh cử năm 2012 của mình, Tổng thống Obama đã chỉ đạo Bộ An ninh Nội địa cấp giấy phép lao động và cư trú cho người nhập cư lậu trong chương trình Hành động Trì hoãn đối với Trẻ em Nhập cư từ nhỏ (DACA). 

Sau đó, vào tháng 11/2014, Obama đã tiến hành hàng loạt các sắc lệnh hành pháp cho chính sách Hành động Trì hoãn trục xuất người nhập cư bất hợp pháp (DAPA) bất chấp sự phản đối của Quốc hội. Thượng Nghị sỹ Cộng hòa John McCain phát biểu: "Quốc hội có trách nhiệm phản ứng và đáp trả trước hành động lộng quyền bất hợp pháp của ông ta (Obama)”. 

Thượng Nghị sỹ Cộng hòa John McCain phát biểu: "Quốc hội có trách nhiệm phản ứng và đáp trả trước hành động lộng quyền bất hợp pháp của ông ta (Obama)”. (Ảnh: Getty)

Và còn rất nhiều “phi vụ” mà Tổng thống Obama không “đếm xỉa” đến Quốc hội, tự ý quyết định trong đó có Thỏa thuận Hạt nhân Iran, Thỏa thuận Biến đổi Khí hậu Paris, Đạo luật Dodd-Frank (Cải cách Tài chính Phố Wall và Bảo vệ người tiêu dùng), Chiến dịch Choke Point (một chương trình bất hợp pháp nhằm loại bỏ các doanh nghiệp hợp pháp bán súng và đạn dược)...
 

Tự đặt vị trí của một nhà “cai trị” 

Một số các luật gia cho rằng, chính quyền Obama là “bất hợp pháp” nhất trong lịch sử Hoa Kỳ khi lạm dụng quyền hành pháp nhiều nhất. Tổng thống thứ 44 của nước Mỹ đã coi mình đứng trên luật pháp, bỏ qua các giới hạn pháp lý của nhánh hành pháp và không tôn trọng các giới hạn hiến pháp như chính quyền liên bang và phân chia quyền lực.
 

Thảm thương thay cho nước Mỹ, trong căn phòng Bầu dục, Obama tiếp tục nối dài quyền tự quyết ở các lĩnh vực khác nhau, từ thủ tục hình sự, tự do tôn giáo, quyền tài sản, nhập cư, quy định chứng khoán, luật thuế cho tới việc phân chia quyền hạn. Obama đã lạm dụng quyền hành pháp vô lối không ngoài mục đích khẳng định quyền lực liên bang, cho phép nhánh hành pháp làm bất cứ điều gì ông muốn mà không đoái hoài đến cả hiến pháp.

Obama đã lạm dụng quyền hành pháp vô lối không ngoài mục đích khẳng định quyền lực liên bang, cho phép nhánh hành pháp làm bất cứ điều gì ông muốn mà không đoái hoài đến cả hiến pháp. (Ảnh: Getty)

Cách Tổng thống Obama “cai trị” đất nước đã kéo chính quyền của ông sa vào chính trị đảng phái, và biến văn phòng làm việc của ông nhẽ ra phải ra các chính sách phục vụ công chúng, thì lại được chuyển sang phục vụ cho các chương trình nghị sự cá nhân của riêng ông.

Sự “độc đoán” này của Obama đã mâu thuẫn với các giá trị căn bản của nước Mỹ. Như Thẩm phán Anthony M. Kennedy tại Tòa án Tối cao Mỹ viết: “Chủ nghĩa liên bang bảo vệ quyền tự do của cá nhân khỏi quyền lực độc đoán. Khi chính phủ hành động vượt quá quyền hạn hợp pháp của mình, quyền tự do đó bị đe dọa”.

Tuy nhiên không phải tất cả các chính sách "vượt mặt” Quốc hội của ông Obama được “lộng hành” một cách trọn vẹn, vì có những khi lại rơi vào tay Tòa án Tối cao và bị vô hiệu hóa. Tống thống Obama đã thua trong các vụ kiện tại Tòa án Tối cao Hoa Kỳ cao hơn so với bất kỳ đời Tổng thống nào trong lịch sử, với tỷ lệ thắng chỉ có 45% trong khi Tổng thống George W. Bush là 60%, Tổng thống Ronald Reagan là 75%.   

Trong 8 năm nhiệm kỳ, các chính sách của Obama chỉ thông qua bằng những lá phiếu của đảng Dân chủ, bất chấp sự phản đối từ đảng Cộng hòa và không đếm xỉa đến sự đồng thuận lưỡng đảng. Tổng thống đã lạm dụng quyền lực hành pháp để thông qua những quyết sách một chiều, và tự chuốc lấy thất vọng ê chề khi những di sản của Obama đang lần lượt đội nón ra đi dưới thời Tổng thống Donald Trump. 

Tổng thống đã lạm dụng quyền lực hành pháp để thông qua những quyết sách một chiều, và tự chuốc lấy thất vọng ê chề khi những di sản của Obama đang lần lượt đội nón ra đi dưới thời Tổng thống Donald Trump. (Ảnh: Getty)

Tổng thống xa hoa và tài sản tăng gấp bội

Khi Barack Obama cùng gia đình tận hưởng kỳ nghỉ thứ tám và cũng là kỳ nghỉ cuối cùng ở cương vị Tổng thống tại Hawaii, chuyến đi này trị giá hơn… 3,5 triệu đô la. Tổ chức Giám sát Tư pháp (Judicial Watch) nhận được thông tin từ Sở Mật vụ và Không quân Hoa Kỳ thông qua Đạo luật tự do thông tin riêng biệt, đã hé lộ một khoản tiền lớn chưa từng có: Gần 100 triệu đô la (chính xác là 96.938.8882,51 đô la) chi cho các chuyến đi nghỉ dưỡng của Tổng thống Obama và gia đình trong 8 năm.

Trong thông cáo báo chí, Chủ tịch Tổ chức Giám sát Tư pháp Tom Fitton cho biết: “Sự lạm dụng khét tiếng của Obama đối với các đặc quyền du lịch của Tổng thống đã lãng phí tài nguyên quân đội”, trong đó có nhắc đến cả những kỳ nghỉ không cần thiết. 

Chủ tịch Tom Fitton đã nhắc đến việc Obama đã lạm dụng chuyến đi không cần thiết gây quỹ cho bà Hillary Clinton (7/2016) tại Bắc Carolina, và “tranh thủ” tận hưởng kỳ nghỉ xa xỉ trị giá 360.236 đô la. 

Điều này rất mâu thuẫn khi vào năm 2008, Thượng nghị sĩ Barack Obama thề rằng sẽ từ bỏ các kỳ nghỉ nếu ông được bầu làm tổng thống, và hoàn toàn tập trung cho công việc quốc gia. 

Vào năm 2008, Thượng nghị sĩ Barack Obama đã từng thề rằng sẽ từ bỏ các kỳ nghỉ nếu ông được bầu làm tổng thống, và hoàn toàn tập trung cho công việc quốc gia. (Ảnh: Getty)

Tổng thống Barack Obama nổi tiếng diễn thuyết hay, nhưng lời nói không đi đôi với việc làm. Trong khi ông ủng hộ Thỏa thuận Paris về Biến đổi khí hậu, cam kết cắt giảm khí thải thì hồ sơ của Sở Mật vụ Mỹ tiết lộ rằng, ông đã có chuyến bay tới Florida Everglades vào đúng Ngày Trái đất (22/4/2015) để phát biểu về sự nóng lên toàn cầu. Chuyến đi này đã tiêu tốn tiền thuế của người dân Mỹ là hơn 1 triệu đô la, trong đó chỉ tính riêng chi phí dành cho chiếc Không lực đã lên tới gần 150.000 đô la.

Trong khi Tổng thống tiền nhiệm George W. Bush thường tiết kiệm tiền thuế của dân bằng cách về nghỉ tại trang trại của ông ở Crawford (bang Texas), thì Tổng thống kế nhiệm Donald Trump cũng thường đi nghỉ tại khu nghỉ dưỡng Mar-A-Lago ở Palm Beach (bang Florida) hay tại câu lạc bộ golf Bedminster ở New Jersey của gia đình. 

Kể từ khi rời Nhà Trắng, cựu Tổng thống Obama cùng gia đình thường xuyên đi nghỉ dưỡng ở những nơi xa xỉ tại châu Âu. Năm 2009, khi bước chân vào Nhà Trắng, vợ chồng Obama chỉ có “vỏn vẹn” 1,3 triệu đô la. Năm 2017 khi rời Nhà Trắng, họ đã “tích lũy” được số tiền gấp 30 lần sau 8 năm Barack Obama làm Tổng thống. 

Xuân Trường

09/05/20


usaelection gởi