Phương án Cầu London của Anh
Thái tử Charles kế vị ngai vàng với cái tên Vua Charles III. Photo Getty, Chris Jackson
Nữ hoàng Elizabeth II đang được gia đình, fan và người mến mộ thương tiếc. Tại Anh, cái chết của bà ở tuổi 96 đã tái khởi động một cỗ máy của nhà nước đã ngủ yên trong 70 năm – kể từ khi thân phụ bà, Vua George VI, qua đời vào năm 1952.
Chính phủ Anh đặt tên cho quy trình tỉ mỉ về những việc phải làm khi nữ hoàng qua đời là “Phương án Cầu London”. Kế hoạch này mô tả chi tiết từ lúc linh cữu của nữ hoàng được đưa từ lâu đài Balmoral ở Scotland đến London cho đến các lễ nghi kế vị và lễ an táng.
Phương án dự trù tất cả các ngành của chính phủ Anh phải vào cuộc, trong đó ngành an ninh rất bận rộn để quản lý đám đông chưa từng thấy, những cuộc du hành đi lại chưa từng thấy, và lần đầu tiên London sẽ tắc nghẽn chưa từng thấy.
Phương án tỉ mỉ đến độ lo ngại rằng trong vòng 10 phút sau khi công bố chính thức tin nữ hoàng băng hà, nếu các tòa nhà chính phủ không hạ cờ rủ, chính phủ sẽ phải đối mặt với làn sóng giận dữ của công chúng.
Giống như các bộ phim James Bond, Phương án Cầu London đã được giữ bí mật tối đa, rất ít người biết, nhưng cuối cùng cũng bị rò rỉ cho Politico vào mùa thu năm ngoái. Một số chi tiết có thể đã thay đổi kể từ đó – nhưng phương án vẫn được sử dụng như một hướng dẫn, và sau đây là một tóm tắt ngắn gọn về những gì sẽ xảy ra trong 10 ngày đầu tiên, sau khi kết thúc triều đại Elizabeth.
Ngày mất
Theo Phương án Cầu London, khi nào Thủ tướng nhận được một cú điện thoại của hoàng gia cho biết cây cầu London đã sập thì có nghĩa là nữ hoàng đã ra đi.
Hoàng gia thông báo cho công chúng nữ hoàng đã băng hà. Ngay lập tức, Thái tử Charles kế vị ngai vàng với cái tên Vua Charles III. Phu nhân của ông, Camilla, trở thành hoàng hậu. Hai ông bà nghỉ qua đêm tại lâu đài Balmoral.
Cậu bé đặt vòng hoa trước lâu đài Windsor hôm thứ Năm (Ảnh Chris Jackson/Getty Images)
Khắp nước Anh treo cờ rủ. Vua Charles III đưa ra một tuyên bố ngắn gọn, kế đến là Thủ tướng Liz Truss.
Các nghi lễ khác bắt đầu chuẩn bị hoặc tiến hành, từ những phút mặc niệm đến đặt vòng hoa cho đến những phát súng đại bác.
Ngày đầu
Vua Charles trở lại London. Theo truyền thống trong vòng 24 giờ sau khi quốc vương qua đời, Hội đồng Nối ngôi được triệu tập tại Cung điện St. James. Hội đồng chính thức tuyên bố Nữ hoàng Elizabeth băng hà và vị vua mới lên ngôi. Phương án Cầu London quy định những người được mời đến dự buổi lễ này phải mặc loại quần áo nào.
Quốc hội công bố thông điệp chia buồn và ngưng nhóm cho đến sau tang lễ.
Để bắt kịp thời đại kỹ thuật số, các trang web của hoàng gia, của chính phủ chuyển sang những hình ảnh u buồn, không đăng nhưng nội dung không khẩn cấp.
Hoàng gia công bố kế hoạch tổ chức tang lễ nữ hoàng, dự kiến sẽ được cử hành 10 ngày sau khi bà qua đời.
Thủ tướng sẽ là thành viên đầu tiên của chính phủ đưa ra tuyên bố. Tất cả các thành viên khác trong chính phủ được yêu cầu không bình luận cho đến khi Thủ tướng phát biểu.
Thủ tướng sau đó sẽ trình diện nhà vua mới và vào lúc 6 giờ chiều, Vua Charles sẽ lên tiếng trên truyền hình.
Tuần đầu
Thi hài của nữ hoàng được đưa từ Scotland về London. Thủ tướng và toàn bộ nội các có mặt để nghênh đón. Đoàn người rước linh cữu đến Westminster, đặt tại đó cho công chúng đến viếng, mỗi ngày mở cửa 23 tiếng.
Trong lúc công tác chuẩn bị tang lễ đang diễn tiến ở London, Vua Charles III du hành mấy ngày kế tiếp đến Scotland, Bắc Ireland và xứ Wales, thăm giới lãnh đạo thuộc Vương quốc Anh.
Các cơ quan bận rộn nhất là Bộ Ngoại giao, Bộ Nội vụ và Bộ Giao thông.
Bộ Ngoại giao được giao nhiệm vụ sắp xếp việc đưa đón các nguyên thủ quốc gia và khách VIP từ nước ngoài, phương án cũng sắp xếp việc nhập cảnh cho một lượng lớn du khách lịch vào Anh nếu nữ hoàng qua đời trong thời gian có đại dịch Covid-19.
Bộ Nội vụ chịu trách nhiệm sắp xếp an ninh trong lúc các cơ quan công lực và tình báo sẽ cảnh giác cao độ đối với đe dọa khủng bố có thể gia tăng.
Bộ Giao thông đã đưa ra lo ngại số lượng người đổ về London dự tang lễ có thể gây ra các vấn đề lớn cho mạng lưới giao thông và dẫn đến tình trạng quá tải ở thủ đô.
Ngày 10
Lễ quốc táng được tổ chức tại Tu viện Westminster, khắp Vương quốc Anh cử hành hai phút mặc niệm.
Sau nghi thức cuối cùng trong Nhà nguyện Thánh George tại Lâu đài Windsor, nữ hoàng được an táng bện trong lâu đài bên cạnh phu quân, Hoàng tế Philip, qua đời vào tháng 4 năm 2021.
(Tổng hợp NPR và Politico)
______________
Đỗ Hứng gởi
