RẤT KHÓ ĐỂ CHUYỂN TỪ NGƯỜI XẤU THÀNH NGƯỜI TỐT
Ông bà ta có câu: "Giang sơn dễ đổi, bản tính khó dời”. Quả thực bản chất con người là điều rất khó thay đổi. Điều thiệt thòi cho chúng sinh là hầu hết những bản năng tự nhiên, tập khí sâu thẳm trong tâm hồn đều là xấu, nên việc người tốt trở thành xấu dễ hơn người xấu trở thành tốt.
Ví dụ một người hiền lành thường có thái độ nhu hòa, ít nổi nóng dù gặp chuyện bất như ý. Nhưng nếu sự hiền lành, điềm tĩnh không phải do sức thiền định hoặc đã chứng quả Thánh thì không bền. Nếu gặp nghịch cảnh quá nặng, sự xúc phạm ngập đầu, những mưu hại hiểm sâu vượt quá sức chịu đựng, có khi họ không còn giữ được những đạo đức tốt đẹp đó nữa.
Ngược lại, để chuyển hóa một người nóng tính thành người hiền lành, nhu hòa, nhẫn nhục không hề dễ dàng, đòi hỏi nỗ lực tự thân qua cả một quá trình tu tập lâu dài, đúng đắn. Bởi lẽ khi xuất hiện giữa cõi đời này, chúng sinh đã được lập trình sẵn một số bản năng xấu, trở thành bản chất tự nhiên. Ví dụ như tính ích kỉ, không cần ai dạy, tự ta đã ích kỉ rồi. Tham lam, ái dục, sân hận, thích hưởng thụ... cũng vậy. Hoặc một người đang sống tốt bình thường, nhưng có người đến nói bậy, gieo rắc tà kiến, kích động tâm sân, bất mãn, kiêu mạn, ham danh lợi... có thể khiến họ trở thành xấu hoặc rất xấu.
Trong khi đó sự thiện lương không phải tự nhiên xuất hiện mà phải do học tập, tu tập, đắp xây, rèn luyện mới có. Người nào có lý trí, có công đức, người đó mới giữ tâm mình trong điều thiện. Buông lý trí ra thì tự bản năng làm cho ta trở thành người xấu, không có công đức thì ta cũng không đủ sức mạnh cưỡng lại bản năng. Có nhiều câu chuyện tương tự như những đồ tể buông dao quy y cửa Phật tức là người xấu hoàn lương, nhưng rất hiếm trường hợp người đang xấu đột nhiên trở nên tốt như thế. Nên nếu có người nào vốn nhiều tính xấu như hẹp hòi, nói năng ngọt ngào nhưng luôn dối trá, nhiều kế hiểm mưu sâu, bỗng một ngày họ trở nên tốt lạ thường thì ta đừng vội tin. Ví như họ có đến quỳ xuống trước ta khóc lóc, bày tỏ sự ăn năn hối lỗi và hứa quyết tâm theo ta tu hành. Dĩ nhiên, lòng từ bi thôi thúc ta mở rộng con đường cho họ có cơ hội hoàn lương, nhưng cũng hãy chừa một khoảng cho sự cảnh giác, không biết phía sau hành động đó là ẩn ý gì.
Hơn nữa theo lẽ thường, con người dễ bị ảnh hưởng, lây nhiễm những “thói hư tật xấu” hơn là học được điều thiện lành hay đạo đức từ người tốt chung quanh. Thế nên, việc giáo dục một con người từ xấu trở thành tốt là điều rất vất vả, việc giáo dục để tạo ra nhiều thế hệ công dân tốt đẹp cho đất nước cần sự chung tay góp sức, quyết tâm rất cao của toàn xã hội. Nếu để tự nhiên không có giáo dục đạo đức, luật pháp thì con người chỉ sống theo bản năng, tranh giành, hơn thua, mưu hại và chực chờ làm khổ nhau.
ST
__________________
Hoang Nguyen gởi
