Tại Sao Chữ Viết Tay Vẫn Quan Trọng Trong Thời Đại Kỹ Thuật Số ?
Trong thời đại kỹ thuật số, nhiều người cho rằng viết tay với giấy bút rắc rối hơn nhiều so với gõ phím điện thoại hoặc máy tính. Tuy nhiên, viết tay mang lại nhiều lợi ích cho não bộ mà gõ phím thể có được.
Hãy thử nhớ lại lần gần đây nhất quý vị viết ghi chú, một ghi chú ngắn hoặc danh sách mua sắm chẳng hạn. Có thể quý vị đã không dùng tới giấy và viết. Hơn mười năm qua, bàn phím và màn hình đã lặng lẽ thay thế chữ viết tay trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, từ trường, lớp cho đến các cuộc họp hành. Thậm chí, một số trường học trên thế giới đã ngừng hoàn toàn việc rèn chữ viết (cursive).
Tuy nhiên, có nghiên cứu cho thấy rằng việc viết tay mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho não bộ mà công nghệ không thể thay thế.
Giáo sư Naomi Susan Baron tại American University, Washington D.C., một chuyên gia trong lĩnh vực ngôn ngữ học, cho biết: “Thống kê từ nhiều nghiên cứu ở các quốc gia như Nhật Bản, Na Uy và Hoa Kỳ cho thấy việc viết tay giúp chúng ta ghi nhớ tốt hơn so với gõ phím.”
Việc duy trì thói quen viết tay không chỉ giúp cải thiện trí nhớ mà còn nâng cao hiệu quả học tập, nhờ vào quá trình tiếp thu và lưu giữ thông tin một cách sâu sắc hơn.
Lợi ích của việc viết tay
Một trong những lý do giúp việc viết tay trở nên hiệu quả hơn là sự tham gia của nhiều giác quan trong quá trình viết. Khi viết, chúng ta không chỉ nhìn mà còn cảm nhận qua việc cầm bút, nhấn bút lên giấy, và điều khiển tay để tạo ra các chữ cái. Đây là một kỹ năng phức tạp, kết hợp giữa não bộ và cơ thể, đòi hỏi sự tập trung cao độ.
Theo nhà nghiên cứu Mellissa Prunty tại Đại học Brunel London, việc cầm và di chuyển bút để viết không chỉ đơn thuần là vận động cơ thể, mà còn là quá trình tiếp nhận và giải quyết thông tin sâu sắc. Quá trình này giúp trẻ em dễ dàng kết nối giữa âm thanh và chữ viết, từ đó hỗ trợ kỹ năng đọc và đánh vần của các em tốt hơn.
Không chỉ trẻ em, người lớn cũng được hưởng nhiều lợi ích từ việc viết tay. Một nghiên cứu với 42 người trưởng thành học tiếng Ả Rập cho thấy những người học bằng cách viết tay nhận biết các chữ cái nhanh hơn, dễ dàng gọi tên và phát âm chính xác hơn so với những người học bằng cách gõ phím (máy tính, điện thoại) hoặc chỉ nhìn vào mặt chữ.
Giáo sư Robert Wiley từ Đại học Bắc Carolina Greensboro và là đồng tác giả của nghiên cứu, giải thích rằng viết tay kích hoạt nhiều con đường khác nhau đến cùng một khái niệm, giúp tạo ra nhiều kết nối hơn trong não bộ.
Trong một cuộc khảo sát với 205 thanh niên ở Hoa Kỳ và Âu Châu, Baron phát hiện rằng nhiều sinh viên cảm thấy tập trung hơn, có sự chú ý ổn định hơn và ghi nhớ tốt hơn khi viết bằng tay thay vì sử dụng bàn phím.
Trên thực tế, nhiều người sẽ cảm thấy ngạc nhiên khi biết việc kích thích các giác quan có thể cải thiện khả năng học tập. Nhiều người thường nghĩ rằng việc học hành thì chủ yếu liên quan đến lý thuyết. Tuy nhiên, các hoạt động như chạm vào bề mặt và di chuyển khi viết tay kích hoạt các vùng não liên quan đến học tập và ghi nhớ.
Giáo sư Lisa Aziz-Zadeh từ Viện Brain and Creativity Institute tại Đại học Nam California, giải thích: “Bộ não con người đã tiến hóa để giải quyết các thông tin thu thập từ giác quan và vận động. Những vùng não này không chỉ tham gia vào việc tiếp nhận thông tin mà còn hỗ trợ cho các quá trình tư duy cao hơn.”
Cơ thể năng động tức là bộ não năng động
Để hiểu rõ hơn về cách các giác quan ảnh hưởng đến nhận thức, chúng ta có thể hình dung bộ não như một hệ thống đường đi. Giáo sư Audrey van der Meer tại Đại học Khoa học và Công nghệ Na Uy đã so sánh mạng lưới não bộ ở trẻ em với những con đường mòn nhỏ trong rừng. Bà cho biết khi có sự thực hành và kinh nghiệm, những con đường mòn nhỏ này có thể trở thành các xa lộ hiện đại, kết nối các phần khác nhau của não bộ, giúp truyền tải thông tin một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Trong một nghiên cứu được công bố vào tháng 1/2023, van der Meer và đồng tác giả Ruud van der Weel đã xem xét hoạt động não bộ của 36 sinh viên đại học trong khi thực hiện các bài viết. Họ được yêu cầu viết các từ của trò chơi Pictionary bằng bút kỹ thuật số trên màn hình cảm ứng hoặc gõ phím. Kết quả cho thấy rằng khi viết tay, toàn bộ não bộ đều hoạt động, trong khi chỉ có một số khu vực nhỏ được kích hoạt khi gõ phím.
Hơn nữa, nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng các phần khác nhau của não bộ, được kích thích khi viết tay, giao tiếp với nhau thông qua các sóng não liên quan đến học tập. Giáo sư van der Meer nhấn mạnh rằng các dao động alfa và theta trong não bộ có lợi cho việc học và ghi nhớ, và chúng hoạt động hiệu quả trong quá trình viết tay, và không xuất hiện khi gõ phím.
Người lớn có nên giữ thói quen viết tay?
Với những lợi ích này, các nhà nghiên cứu khuyến khích mọi người duy trì kỹ năng viết tay. Ở Na Uy, nhiều trường học đã quyết định ngừng dạy luyện chữ, thay vào đó học sinh được khuyến khích sử dụng iPad để viết và đọc. Van der Meer hy vọng có thể thay đổi khuynh hướng này thông qua các nghiên cứu của mình, bởi bà cho rằng việc viết tay nên được đưa trở lại vào chương trình giáo dục tiểu học vì rất có lợi cho sự phát triển não bộ của trẻ em.
Ở Hoa Kỳ, luyện chữ viết đã bị loại khỏi Tiêu chuẩn Chung (Common Core Standard), nhưng một số tiểu bang đã quyết định đưa lại vào chương trình giảng dạy vì có lợi cho việc học. Đối với người lớn, van der Meer khuyên chúng ta cũng nên tiếp tục duy trì việc viết tay. Bà giải thích: “Viết chữ là một bài tập rất tốt cho não bộ, giống như việc bảo trì đường sá vậy. Đường lâu ngày không bảo trì sẽ dễ hao mòn, hư hỏng.”
Cung Đô sưu tầm và biên dịch
________________
Đặng Hữu Phát gởi
