TOMAHAWK ĐÒN SÁT THỦ VỚI NGA
Tin đồn về vũ khí cho Ukraine đã lên đến đỉnh điểm vào đầu tuần này khi có thông tin rằng Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang cân nhắc cung cấp cho Kyiv tên lửa hành trình Tomahawk.
Một ngày sau, mọi chuyện lên đến đỉnh điểm khi có thông tin Trump đã hỏi Tổng thống Volodymyr Zelensky liệu Ukraine có thể tấn công các thành phố quan trọng của Nga nếu được cung cấp vũ khí tầm xa của Hoa Kỳ hay không.
Nhà Trắng, mặc dù không phủ nhận cuộc trò chuyện đã diễn ra, đã nhanh chóng có động thái dập tắt những đồn đoán, với Thư ký báo chí Karoline Leavitt nói rằng Trump "chỉ đang hỏi một câu hỏi, chứ không khuyến khích giết chóc thêm".
Nhưng tin tức này xuất hiện trong bối cảnh có sự thay đổi đáng kể trong quan hệ Kyiv-Washington và thông báo về một chương trình do NATO hậu thuẫn, trong đó các thành viên liên minh sẽ mua hệ thống vũ khí do Hoa Kỳ sản xuất cho Ukraine
Federico Borsari, thành viên của Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu (CEPA), phát biểu với tờ Kyiv Independent rằng: "(Tomahawk) chắc chắn sẽ là một sự nâng cấp đáng kể cho kho vũ khí của Ukraine, đặc biệt là về khả năng tấn công tầm xa".
SẼ THAY ĐỔI LỚN TRONG CUỘC CHƠI
"Nó sẽ cho phép Ukraine mang theo tải trọng nặng hơn nhiều vào các mục tiêu so với những gì họ đang sử dụng hiện nay."
Tomahawk là tên lửa hành trình tầm xa, cận âm, được thiết kế để tấn công chính xác các mục tiêu trên bộ. Tầm hoạt động của nó từ 1.600 đến 2.500 km, ông Borsari cho biết.
Chúng được sử dụng lần đầu tiên trong chiến đấu trong Chiến dịch Bão táp Sa mạc năm 1991 và vẫn là một phần quan trọng trong kho vũ khí tầm xa của Hoa Kỳ. Mỗi tên lửa có giá khoảng 2 triệu đô la và được sản xuất bởi Raytheon .
Borsari cho biết: "Hiện tại, tôi cho rằng đây là công cụ chính giúp Hoa Kỳ tấn công các mục tiêu trên bộ ở khoảng cách rất xa và chủ yếu được phóng từ các bệ phóng hải quân, bao gồm tàu ngầm và tàu nổi".
Tomahawk có thể bay ở độ cao thấp và thực hiện các động tác né tránh để giảm thiểu nguy cơ bị đánh chặn. Phiên bản mới nhất của tên lửa này cũng có thể được lập trình lại giữa chừng và thậm chí có thể lượn lờ trên mục tiêu trước khi tấn công.
Đây là một tên lửa hành trình rất nhanh, mặc dù vẫn ở tốc độ dưới âm. Nó sử dụng kết hợp nhiều hệ thống dẫn đường khác nhau để đạt độ chính xác cao", Borsari cho biết, đồng thời cho biết nó có thể bắn trúng mục tiêu trong phạm vi "khoảng 30 mét, nếu không muốn nói là ít hơn".
Ông nói thêm rằng Tomahawk còn mang theo "một đầu đạn rất mạnh" nặng khoảng 400 đến 450 kg, tùy thuộc vào cấu hình".
Tomahawk đã nằm trong danh sách vũ khí mong muốn của Ukraine một thời gian và được đưa vào " Kế hoạch Chiến thắng " của Zelensky mà ông đã trình lên Tổng thống khi đó là Joe Biden vào tháng 10 năm 2024 nhưng chings quyêbf Biden đã do dự không dám quyết.
Nga có lợi thế rất lớn so với Ukraine về mặt tên lửa và thường xuyên sử dụng hệ thống tên lửa hành trình của riêng mình, chẳng hạn như Kalibr, để tấn công các thành phố của Ukraine, cũng như các hệ thống đạn đạo như Iskander.
Về tên lửa hành trình, Ukraine hiện đang phụ thuộc vào các loại vũ khí do phương Tây cung cấp như Storm Shadow, loại vũ khí đã được sử dụng rất hiệu quả nhưng chỉ có tầm bắn khoảng 250 km .
Đối với các cuộc tấn công tầm xa, Ukraine hiện đang phụ thuộc vào máy bay không người lái và tên lửa giống máy bay không người lái như Palianytsia.
"Máy bay không người lái thực sự gây ra thiệt hại — chúng có thể đâm vào cửa sổ tại các nhà máy quốc phòng nằm sâu trong hậu phương của Nga", Ivan Stupak, cựu sĩ quan SBU và cựu nhà lập pháp Ukraine, phát biểu với tờ Kyiv Independent hồi đầu tháng này.
"Nhưng hãy thành thật mà nói, 50 kg thuốc nổ chỉ là 50 kg thôi - 500 kg trong một tên lửa có thể tạo ra sự khác biệt."
Tầm bắn của Tomahawk sẽ mở ra nhiều vùng rộng lớn của Nga cho các cuộc tấn công bằng tên lửa tầm xa của Ukraine, đáng chú ý nhất là Moscow và St. Petersburg.
Hiện nay, Ukraine thường xuyên tấn công thủ đô của Nga bằng máy bay không người lái, và mặc dù chúng hiếm khi gây ra thiệt hại, nhưng chúng vẫn có tác động tâm lý đến người dân Nga cũng như gây ra sự gián đoạn trên diện rộng, đặc biệt là thông qua việc đóng cửa các sân bay của Nga.
"Những gián đoạn này không phải là ngẫu nhiên. Chúng là một phần của chiến dịch gây sức ép lên hậu cần, hệ thống phòng không và tinh thần của người dân", Serhii Bratchuk, phát ngôn viên của Bộ Tư lệnh Chiến dịch miền Nam của quân đội, phát biểu với tờ Kyiv Independent vào tháng 5.
"Người dân Nga phải trả giá cho cuộc chiến này. Ngủ trong lều ở sân bay không phải là cái giá cao nhất, nhưng nó ảnh hưởng đến tinh thần."
Tomahawk có thể thực hiện các cuộc tấn công chính xác và mạnh mẽ hơn nhiều vào Moscow
Một mục tiêu khác có khả năng đứng đầu trong danh sách mục tiêu của Ukraine là các căn cứ không quân nơi Nga tiến hành các cuộc tấn công tên lửa hàng loạt vào các thành phố của Ukraine.
Ukraine từ lâu đã phải vật lộn để nhắm mục tiêu vào họ vì Moscow đã giữ phi đội máy bay của mình ngoài tầm bắn của các loại vũ khí mà Kyiv tự phát triển cũng như các loại vũ khí do các nước phương Tây cung cấp.
Điều này đã thay đổi với Chiến dịch Spiderweb , trong đó máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) được triển khai bên trong nước Nga để nhắm mục tiêu và phá hủy một số lượng lớn máy bay của Nga.
Nhưng hoạt động này đã được lên kế hoạch từ một năm rưỡi trước và có vẻ như, ít nhất là cho đến hiện tại, đây chỉ là một hoạt động duy nhất.
Tên lửa Tomahawk có thể thường xuyên tấn công căn cứ không quân Olenya ở tỉnh Murmansk của Nga, một trong những bệ phóng chính cho các cuộc tấn công tên lửa hàng loạt của Nga vào Ukraine.
Vadym Skibitskyi, phó giám đốc cơ quan tình báo quân sự Ukraine (HUR), nói với tờ Guardian vào ngày 15 tháng 7 rằng Tomahawk "không dễ sử dụng".
"Nền tảng phóng chính là tàu chiến hoặc máy bay ném bom chiến lược. Chúng tôi không có máy bay ném bom chiến lược nào", Skibitskyi cho biết.
Borsari cũng cho biết Ukraine hiện thiếu cơ sở hạ tầng hải quân cần thiết cho việc phóng tên lửa Tomahawk trên biển và việc triển khai phiên bản phóng từ mặt đất cũng sẽ đòi hỏi nhiều về mặt hậu cần.
Nó phức tạp hơn vì bạn không chỉ cần tên lửa mà còn cần toàn bộ hệ thống phóng. Hoa Kỳ có thể cung cấp một vài bệ phóng mặt đất… nhưng việc cung cấp toàn bộ hệ thống hiện tại khó khăn hơn", Borsari nói.
Theo Borsari, những hạn chế này khiến cho triển vọng chuyển giao Tomahawk cho Ukraine trở nên "rất xa vời".
Khi các cuộc thảo luận về vũ khí tầm xa của phương Tây vẫn tiếp tục, các hệ thống khác có thể khả thi hơn đối với Ukraine trong thời gian tới.
Borsari cho biết: "Khi chúng ta nghĩ về các loại vũ khí tiềm năng mà Hoa Kỳ có thể cung cấp cho Ukraine với tầm bắn xa hơn ATACMS , chúng ta nên xem xét, ví dụ, Tên lửa không đối đất tầm xa chung (JASSM)".
"Tên lửa này có tầm bắn khoảng 1.000 km, rất mạnh và có thể là giải pháp tốt cho Ukraine — và dễ tích hợp vào máy bay Ukraine hơn nhiều so với Tomahawk."
Và còn một lựa chọn khác nữa đang được cân nhắc - Đức sẽ cung cấp cho Ukraine các tên lửa tầm xa mới " rất sớm thôi ", Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu vào ngày 17 tháng 7 mà không đề cập đến tên loại vũ khí được cung cấp.
"Ukraine sẽ có vị thế tốt hơn nhiều và sử dụng các hệ thống này cũng như nhận được sự hỗ trợ của chúng tôi liên quan đến các hệ thống đó trong những tuần và tháng tới", Merz cho biết
Ngày 20/07/2025
Son Hahong
___________________
Hoang Nguyen gởi