TÔN GIẢ ĐẠI CÂU HI LA (MAHA KOTTHITA) ĐỆ NHẤT THIỀN QUÁN
II. NHÂN DUYÊN KỲ TUYỆT
Khi Thế Tôn đến đất nước Kiều Tát La để giáo hóa, cha mẹ Ngài là một trong những tín chủ thuần thành. Một ngày vào năm hai người đã mãn tuổi, quán sát thấy nhân duyên đã đến, Thế Tôn một mình qua tư gia ông bà trưởng giả để hóa độ.
Hôm đó, gia trang dường như ấm áp hơn mọi ngày. Khóm hoa đầu hè đã hé nở đưa hương thơm ngát. Gia nhân xếp hàng dọc hai lối vào, cung kính đón Thế Tôn. Hai ông bà trưởng giả Assalayana chống gậy đón Thế Tôn vào đại sảnh, tòa ngồi bằng gỗ được chuẩn bị sẵn sàng. Thế Tôn ngự trên tòa uy nghiêm mà đầy từ ái. Từ nơi dung nghi của Người tỏa ra vầng hào quang dịu nhẹ, ấm áp vô cùng. Người thuyết bài Pháp về tam nghiệp thân, khẩu, ý thanh tịnh. Pháp âm trầm hùng, lay động tâm hồn của tất cả người nghe.
Mọi phước duyên và nghiệp báo đều bắt nguồn từ thân, khẩu, ý. Vì vậy, để xa lìa khổ đau, ai cũng phải cẩn thận giữ gìn thân, khẩu, ý thanh tịnh.
Khởi đầu từ ý, ý làm chủ dẫn đến lời nói và hành động. Dù ý là những suy nghĩ thầm kín bên trong không ai thấy, nhưng từ đây tội phước đã bắt đầu hình thành. Ý nghĩ sai lầm có thể dẫn chúng sinh xuống tận địa ngục sâu tăm tối. Trái lại, ý nghĩ thiện lành cũng có thể đưa chúng sinh lên những cõi trời ngập tràn hạnh phúc. Khẩu nghiệp là nghiệp được gây bởi những lời lẽ được nói ra. Lời nói ra rất dễ dàng nhưng ảnh hưởng đến phước nghiệp vô cùng lớn. Chê bai người khác điều gì thì chính mình dễ mắc phải lỗi lầm đó. Nếu chửi mắng người khác thậm tệ có thể bị đọa vào súc sinh. Thậm chí, nếu xúc phạm nhầm một bậc Thánh, chúng sinh sẽ bị tổn phước nặng nề, nhiều đời nhiều kiếp bị đọa đày trong đau khổ. Cuối cùng, thân nghiệp là nghiệp được hình thành từ những hành động rất cụ thể và thực tế. Chúng sinh phải thực hiện vô số việc làm, dù là trong khó khăn gian khổ, để đem lại lợi ích cho tha nhân mà không được chấp công lao.
Ngài Đại Câu Hi La khi ấy đang đứng hầu bên cạnh song thân. Bài Pháp vừa dứt, một niềm xúc động dâng lên nghẹn ngào. Ngài quỳ xuống:
- Kính bạch Đức Thế Tôn, giáo Pháp của Người như soi rọi đến những chân trời mà con chưa bao giờ được đặt chân đến. Giáo Pháp của Người thật sáng tỏ, thật giản dị mà cao quý.
- Này Câu Hi La, vậy con thấy điều gì từ lời của Như Lai? – Thế Tôn nhẹ nhàng hỏi.
- Kinh bạch Đức Thế Tôn, qua lời dạy của Người, con thấy tâm hồn chúng sinh thật loạn động. Nghĩ bao niệm xấu ác, nói bao lời xấu ác, gây nên bao điều xấu ác. Từng giờ từng phút phạm phải lỗi lầm mà không hề biết mình đang lầm lỗi. Vì vậy mà chúng sinh cứ mãi khổ đau, mãi trôi lăn trong luân hồi sinh tử.
Ngài Đại Câu Hi La đáp lời Thế Tôn. Rồi lại bồi hồi nói tiếp:
- Kinh bạch Thế Tôn, bao lâu nay, con tự thấy mình là một học giả uyên thâm, chân chính. Bao nhiêu kinh điển từ thấp đến cao con đã đều nghiên cứu qua, nhưng lại chưa khám phá hết nội tâm của chính mình. Nghe những lời pháp của Người, tâm hồn con như được thắp sáng bởi ngọn đuốc trí tuệ.
Thế Tôn cất lời khen ngợi.
- Lành thay, này Câu Hi La. Như Lai mới giảng sơ lược về ba nghiệp thanh tịnh mà con đã hiểu được nghĩa lý sâu xa.
Sau đó, Thế Tôn từ biệt gia trang. Ngài Đại Câu Hi La nhìn theo bóng Người khuất dần trong nắng chiều dịu nhẹ. Khi trở về tinh xá, Thế Tôn bảo với Tôn giả Xá Lợi Phất rằng hai ngày nữa con trai của ông bà trưởng giả Assalayana sẽ tới xuất gia và Tôn giả sẽ là vị Thầy tế độ.
Đúng như lời Thế Tôn chỉ dạy, hai ngày sau Ngài Đại Câu Hi La tìm tới Kỳ Viên (Jetavana). Ngài quỳ xuống xin xuất gia trong Tăng đoàn. Trưởng lão Xá Lợi Phất làm lễ thế phát cho Ngài ngay trong hôm đó.
Trích Thánh Độ Mệnh TÔN GIẢ ĐẠI CÂU HI LA (MAHA KOTTHITA)
______________________
Hoang Nguyen gởi
