TÔN GIẢ NI MA HA BA XÀ BA ĐỀ ĐỆ NHẤT TỔ NI ĐOÀN
II. TẤM LÒNG DI MẪU
Khi nhân duyên đã hội đủ, Hoàng hậu Maya hoài thai và đản sinh Thái Tử Tất Đạt Đa (Siddhartha). Ngày Thái Tử đến với trần gian, cả đất trời bừng rạng, nhân thiên hòa ca đón mừng một vị Thánh nhân xuất thế.
Thế nhưng, khi Thái Tử mới bảy ngày tuổi thì Hoàng hậu Maya qua đời. Đất nước Sakya trải qua những ngày đầy đau buồn, tiếc nhớ. Niềm thương yêu trong lòng dạt dào thôi thúc, Ngài Ba Xà Ba Đề quyết định ở lại thành Ca Tỳ La Vệ (Kapilavatthu) để chăm sóc cho Thái Tử. Không lâu sau, Đức vua tấn phong Ngài là Hoàng hậu. Kể từ đây, Hoàng hậu Ba Xà Ba Đề chính thức trở thành Di mẫu của Thái Tử Tất Đạt Đa, và Ngài thường được gọi là Kiều Đàm Di (Gotami), tức người di mẫu thuộc dòng họ Gotama.
Thái Tử lớn lên hạnh phúc trong vòng tay chăm sóc của vị Di mẫu. Hoàng hậu Ba Xà Ba Đề thương yêu Người hơn tất cả mọi điều trên thế gian. Từ những ngày đầu mới đản sinh, sữa mẹ không có, Hoàng hậu đích thân đi xin, chắt chiu từng giọt sữa để đem về nuôi nấng Thái Tử. Ngài chuẩn bị từng bữa ăn giấc ngủ và tự tay làm mọi việc dù hoàng cung có nhiều thị nữ. Cả ngày lẫn đêm, Ngài ở bên Thái Tử không rời xa nửa bước, vừa để chăm lo, vừa để bảo vệ cho Người an toàn tuyệt đối. Đã có lần kẻ xấu lẻn vào ám hại, một minh Hoàng hậu chiến đấu, lấy thân mình chở che, không để Thái Tử phải tổn hại dù chỉ một sợi tóc.
Thời gian trôi qua, Thái Tử Tất Đạt Đa ngày càng bộc lộ những phẩm chất cao quý. Người tài năng xuất chúng và cũng tràn đầy đức hạnh. Tình thương của Thái Tử dịu dàng tỏa đến tất cả mọi người xung quanh.
Mỗi ngày chứng kiến Thái Tử Tất Đạt Đa trưởng thành như thế, lòng Hoàng hậu Ba Xà Ba Đề ngập tràn hạnh phúc.
Trong nội cung, Hoàng hậu Ba Xà Ba Đề sắp xếp mọi việc từ lớn đến nhỏ. Ngài vô cùng tận tụy, chu đáo và tinh tế trong từng việc. Hoàng hậu thường quan tâm đến tất cả mọi người, không bỏ sót ai dù là một người thị nữ, cận vệ, người đánh xe... đến cả gia đình của họ. Đặc biệt, Ngài còn phụ giúp Đức vua Tịnh Phạn trong cả chuyện triều chính. Những ý kiến của Ngài lúc nào cũng chứa đựng một tấm lòng bao dung vô hạn. Một lần, Hoàng hậu thiết tha đề đạt việc gửi quà đến thân quyến những chiến sĩ đã hy sinh vì vương quốc. Lần khác, Ngài lại nghĩ cách làm sao để xóa nghèo, để người dân được ấm no. Rồi đến việc thuốc men chữa bệnh, lối sống trong xã hội, sự giao hảo giữa các quốc gia...
Có Hoàng hậu Ba Xà Ba Đề ở bên, Đức vua Tịnh Phạn cảm thấy yên tâm thêm rất nhiều. Hoàng hậu là vị Di mẫu đầy thương yêu với Thái Tử và cũng là một người mẹ vĩ đại của tất cả người dân vương quốc Sakya.
V. VỊ NI TRƯỞNG KHẢ KÍNH
Hằng ngày, sau thời công phu sớm, Tôn giả Ba Xà Ba Đề bắt tay vào công việc của một vị Ni trưởng, đó là quản lý và hướng dẫn tu hành cho Ni chúng.
Công việc quản lý bao gồm rất nhiều vấn đề phải quan tâm như thời khóa tu tập, phân công lao tác, giới luật, đời sống tinh thần của các Tỳ kheo Ni đến sự tiến bộ của từng vị trong giáo Pháp. Thế nhưng, Tôn giả Ba Xà Ba Đề luôn chu toàn mọi việc.
Trước đây, khi còn trong hoàng cung, Ngài đã thể hiện tài năng quán xuyến tuyệt vời, đã phụ giúp Đức vua Tịnh Phạn trong nhiều công việc lớn nhỏ của đất nước. Sau này, khi chứng đắc Thánh quả A La Hán, Ngài cũng đồng thời thành tựu trí tuệ phân tích phi thường. Vì thế, mọi công việc của Ni chúng đều được Ngài sắp xếp, phân chia rất cụ thể, chi tiết và vô cùng hợp lý. Ni chúng trở nên nổi tiếng với sự nề nếp, trật tự. Thời bấy giờ, dù xã hội Ấn Độ vẫn còn tồn tại quan niệm trọng nam khinh nữ, nhưng khi đi tới đâu các vị Tỳ kheo Ni cũng luôn được dân chúng kính ngưỡng và nể trọng.
Dưới sự dẫn dắt của Tôn giả Ba Xà Ba Đề, Ni đoàn đã phát triển vững mạnh. Rất nhiều Ni viện được mở ra trở thành các trung tâm tu học lớn của nữ giới. Trong đó có các Ni viện tại miền ngoại ô phía Bắc kinh thành Ca Tỳ La Vệ, thủ đô Xá Vệ, Vương Xá (Rajagaha) và nhiều nơi khác nữa nhờ sự ủng hộ của tín chúng và hoàng hậu Mạt Lợi (Mallika).
Đối với việc hướng dẫn tu hành, Tôn giả Ba Xà Ba Đề là bóng cây đại thụ để chư Ni cùng vô số tín nữ hướng về nương tựa. Phạm hạnh và uy đức của Ngài trở thành mẫu mực cho các vị Tỳ kheo Ni. Ngài vừa là Ni trưởng, vừa như một người mẹ hiền từ của Ni đoàn. Ngài nghiêm nghị mà đầy tình thương. Tôn giả bảo bọc, quan tâm, lắng nghe tâm tình rồi còn ân cần ban những lời chỉ dạy sâu sắc về các vấn đề trong tu tập cũng như trong đời sống hàng ngày cho chư Ni. Nhờ vậy, Ni chúng đã thực sự trở thành một mái ấm tâm linh thiêng liêng, nơi giúp cho rất nhiều vị Tỳ kheo Ni chứng đắc Thánh quả cao thượng.
Công lao của Tôn giả Ba Xà Ba Đề đối với Ni đoàn thật vĩ đại. Ngài là vị đầu tiên xin thành lập Ni đoàn, là vị Tỳ kheo Ni đầu tiên chứng đắc Thánh quả A La Hán, là vị Ni trưởng mẫu mực khả kính. Vì vậy, một lần trước hội chúng rất nhiều chư Tăng và chư Ni, Đức Thế Tôn đã tán thán Tôn giả Ba Xà Ba Đề với danh hiệu Đệ Nhất Tổ Ni Đoàn.
Trong một kiếp cách đây rất lâu xa, khi ấy Tôn giả Ba Xà Ba Đề là con gái một quan đại thần giàu có, uy danh và rất thuần thành tín đạo. Ngài đã phát nguyện trước Đức Phật Thắng Liên Hoa (Padumuttara) để được trở thành vị Tỳ kheo Ni đầu tiên trong Ni chúng. Từ đó trở đi, kiếp nào Ngài tái sinh cũng trở thành lãnh đạo của những hội chúng nữ đông đảo, luôn làm những việc thiện lành, cúng dường và hộ trì Tam Bảo. Đến thời Đức Phật Thích Ca, hạnh nguyện kiếp xưa của Ngài đã được viên thành.
Trích Thánh Độ Mạng TÔN GIẢ NI MA HA BA XÀ BA ĐỀ
(MAHA PAJAPATI GOTAMI)
_______________________
Hoang Nguyen gởi
