TỔNG THỐNG TRUMP 100 ngày đầu
100 ngày đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai với tư cách là Tổng thống thứ 47 của Hoa Kỳ, bắt đầu từ ngày 20 tháng 1 năm 2025, Donald Trump đã thực hiện nhiều hành động, chủ yếu thông qua các sắc lệnh hành pháp, tập trung vào nhập cư, chính sách kinh tế, tái cấu trúc chính phủ và các vấn đề đối ngoại. Dưới đây là tóm tắt chi tiết về các hành động chính của ông và kết quả được báo cáo của chúng, dựa trên thông tin có sẵn, với sự xem xét quan trọng về kết quả và ý nghĩa.
Các hành động chính trong 100 ngày đầu tiên
1. Sắc lệnh hành pháp và hành động:
• Khối lượng: Trump đã ký 143 sắc lệnh hành pháp, 42 tuyên bố và 42 bản ghi nhớ, con số cao nhất đối với bất kỳ tổng thống nào trong 100 ngày đầu tiên của họ, vượt qua kỷ lục 99 ngày của Franklin D. Roosevelt.
• Phạm vi: Các sắc lệnh này bao gồm nhập cư, an ninh biên giới, thuế quan, năng lượng, hiệu quả của chính phủ và chính sách xã hội, thường đảo ngược các chính sách thời Biden. Ví dụ, 111 sắc lệnh hành pháp của Biden đã bị thu hồi, nhắm vào các lĩnh vực như biến đổi khí hậu, các biện pháp phòng ngừa COVID-19 và các sáng kiến về đa dạng.
• Các lệnh đáng chú ý:
• Ân xá cho khoảng 1.500 cá nhân bị kết án trong vụ tấn công Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021.
• Ký Đạo luật Laken Riley, nhằm giải quyết tội phạm liên quan đến nhập cư.
• Tái lập tình trạng khẩn cấp quốc gia tại biên giới Hoa Kỳ-Mexico, chặn những người xin tị nạn, chỉ định các băng đảng ma túy là tổ chức khủng bố và khởi xướng các thủ tục trục xuất hàng loạt.
• Cố gắng chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh, hiện đang phải đối mặt với các thách thức pháp lý.
• Thành lập Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE), do Elon Musk đứng đầu, để cắt giảm chi tiêu liên bang và giảm bớt bộ máy quan liêu, dẫn đến việc sa thải hàng loạt công chức.
• Cấm những người chuyển giới tham gia nghĩa vụ quân sự và hạn chế chăm sóc y tế cho thanh thiếu niên chuyển giới.
• Chấm dứt lệnh bắt buộc sử dụng xe điện của Biden và mở rộng hoạt động thăm dò nhiên liệu hóa thạch, bao gồm các dự án khoan ngoài khơi và năng lượng ở Alaska.
• Chấm dứt chính sách kiểm duyệt của chính phủ và khôi phục quyền tự do ngôn luận.
• Cải cách chính sách giáo dục, loại bỏ các cân nhắc về tính đa dạng trong việc công nhận trường đại học và thúc đẩy giáo dục nghề nghiệp.
2. Di trú và An ninh Biên giới:
• Chính sách: Trump ưu tiên thực thi nghiêm ngặt luật nhập cư, ký các lệnh nhắm vào các thành phố trú ẩn, cung cấp biện hộ pháp lý cho cảnh sát bị cáo buộc có hành vi sai trái và yêu cầu tài xế xe tải chuyên nghiệp phải nói tiếng Anh.
• Trục xuất: Khởi xướng các cuộc trục xuất hàng loạt, bao gồm hơn 200 người Venezuela bị trục xuất đến El Salvador theo các quyền hạn thời chiến, thường không có quy trình pháp lý tiêu chuẩn.
• An ninh Biên giới: Triển khai lực lượng quân đội và Cảnh sát biển đến biên giới, dẫn đến báo cáo giảm các vụ vượt biên trái phép. Các khiếu nại bao gồm giảm 93-99,99% các cuộc chạm trán biên giới hàng ngày và hơn 135.000 vụ trục xuất.
• Các sự cố gây tranh cãi: Trục xuất một công dân Hoa Kỳ hai tuổi và một bà mẹ của một đứa trẻ một tuổi, bị chỉ trích vì thiếu quy trình hợp lệ.
3. Chính sách kinh tế và thương mại:
• Thuế quan: Áp dụng mức thuế 25% đối với hàng hóa từ Canada và Mexico và mức thuế 145% đối với Trung Quốc, có hiệu lực từ ngày 4 tháng 3 năm 2025, gây ra một cuộc chiến thương mại với các mức thuế trả đũa từ các quốc gia này. Vào ngày 2 tháng 4, công bố mức thuế nhập khẩu phổ cập 10% đối với tất cả hàng hóa, với mức thuế cao hơn đối với 57 đối tác thương mại.
• Đầu tư kinh tế: Đảm bảo hơn 1,1 nghìn tỷ đô la cho các khoản đầu tư của khu vực tư nhân, bao gồm 500 tỷ đô la cho một dự án cơ sở hạ tầng AI có sự tham gia của Softbank, Oracle và OpenAI.
• Điều kiện kinh tế: Kế thừa một nền kinh tế phục hồi với tỷ lệ thất nghiệp 4,4% và lạm phát 2,2-2,4%, nhưng nợ quốc gia ở mức 36,2 nghìn tỷ đô la. Thuế quan và chính sách thương mại làm dấy lên lo ngại về khả năng suy thoái, mặc dù Trump đã phủ nhận những rủi ro này trong một cuộc phỏng vấn của Fox News vào ngày 9 tháng 3 năm 2025.
4. Tái cấu trúc Chính phủ:
• Lực lượng đặc nhiệm DOGE: Do Elon Musk lãnh đạo, sáng kiến này tập trung vào việc cắt giảm chi tiêu liên bang và bộ máy quan liêu, dẫn đến việc sa thải đáng kể công chức.
• Lịch trình F: Phân loại lại công chức thành người được bổ nhiệm chính trị, tăng cường quyền kiểm soát của tổng thống đối với các cơ quan liên bang.
• Thay đổi nhân sự: Sa thải các công tố viên và đặc vụ FBI có liên quan đến cuộc điều tra ngày 6 tháng 1 và bổ nhiệm những người trung thành. Đề cử một nội các được mô tả là giàu có nhất trong lịch sử, với hơn 13 tỷ phú, ưu tiên lòng trung thành hơn kinh nghiệm.
5. Chính sách đối ngoại và quan hệ quốc tế:
• Thuế quan làm đòn bẩy: Sử dụng thuế quan để đàm phán với các đồng minh, tạm dừng thuế quan đối với Canada và Mexico trong một tháng sau các thỏa thuận nhằm hạn chế buôn bán ma túy.
• Xung đột Ukraine-Nga: Không thể chấm dứt chiến tranh ở Ukraine trong vòng 24 giờ như đã hứa, đưa ra lời kêu gọi trên mạng xã hội tới Vladimir Putin sau một cuộc tấn công của Nga vào Kyiv. Gửi đặc phái viên Steve Witkoff đến Moscow để đàm phán hòa bình.
• Tham gia toàn cầu: Tham dự tang lễ của Giáo hoàng Francis tại Vatican, gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và đưa ra lời khiển trách về các cuộc tấn công bằng tên lửa của Putin.
• Quan tâm đến Greenland: Phó Tổng thống JD Vance đã đến thăm Greenland, bày tỏ sự quan tâm của Trump trong việc mua lại nơi này vì an ninh quốc gia.
6. Chính sách xã hội và văn hóa:
• DEI và Quyền công dân: Loại bỏ các chính sách về đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) và sửa đổi việc thực thi Đạo luật Quyền công dân để tập trung vào mục đích thay vì tác động không đồng đều.
• Thể thao dành cho phụ nữ: Ký một sắc lệnh hành pháp cấm các vận động viên chuyển giới tham gia các môn thể thao dành cho phụ nữ.
• Sáng kiến văn hóa: Đổi tên Vịnh Mexico và hướng tới mục tiêu "Làm cho Trung tâm Kennedy trở nên vĩ đại trở lại".
Kết quả và tác động
1. Di trú và An ninh biên giới:
• Những thành công được báo cáo: Nhà Trắng tuyên bố giảm 93-99,99% số vụ vượt biên trái phép và hơn 135.000 vụ trục xuất, cho rằng những điều này là do các chính sách của Trump.
• Chỉ trích và thách thức: Các vụ trục xuất, đặc biệt là đối với công dân Hoa Kỳ và không qua thủ tục tố tụng hợp pháp, đã gây ra các cuộc chiến pháp lý và chỉ trích tư pháp. Hơn 100 phán quyết của tòa án đã ngăn chặn các hành động của Trump, với các thẩm phán viện dẫn sự vượt quá quyền hạn vi hiến.
• Tình cảm của công chúng: Các cuộc thăm dò cho thấy sự tiếp nhận trái chiều, với sự không chấp thuận lệnh ân xá ngày 6 tháng 1 và các biện pháp nhập cư khắc nghiệt.
2. Kết quả kinh tế:
• Bùng nổ đầu tư: Hơn 1 nghìn tỷ đô la đầu tư, đặc biệt là trong ngành công nghiệp AI và ô tô, được coi là một chiến thắng, với các công ty như Stellantis đang lên kế hoạch sản xuất tại Ohio và Indiana.
• Rủi ro chiến tranh thương mại: Thuế quan đã dẫn đến các biện pháp trả đũa từ Canada, Mexico và Trung Quốc, làm tăng chi phí cho người tiêu dùng và gây nguy cơ bất ổn kinh tế. Đồng đô la Mỹ suy yếu sau thông báo về thuế quan vào ngày 2 tháng 4, mặc dù một số người cho rằng đồng đô la yếu hơn có thể thúc đẩy sản xuất.
• Nhận thức của công chúng: Các cuộc thăm dò cho thấy mối lo ngại về tác động kinh tế, với các nhà phân tích Phố Wall cảnh báo về giá tiêu dùng cao hơn. Nhóm của Trump khẳng định thuế quan sẽ có lợi cho người Mỹ trong dài hạn.
3. Hiệu quả của chính phủ:
• Sa thải và tái cấu trúc: Những nỗ lực của DOGE đã làm giảm quy mô lực lượng lao động liên bang, nhưng những người chỉ trích cho rằng điều này làm suy yếu chuyên môn và sự ổn định của tổ chức.
• Phản ứng pháp lý: Biểu F và sa thải hàng loạt phải đối mặt với lệnh của tòa án, với các thẩm phán chặn các hành động bị coi là bất hợp pháp.
4. Sự chấp thuận của công chúng:
• Các cuộc thăm dò: Tỷ lệ chấp thuận thấp kỷ lục đối với một tổng thống mới. Một cuộc thăm dò của CNN vào ngày 27 tháng 4 năm 2025 đã báo cáo tỷ lệ chấp thuận là 41%, mức thấp nhất kể từ Dwight Eisenhower, với 45% không chấp thuận mạnh mẽ. Sự sụt giảm đáng kể ở phụ nữ (36%) và người gốc Tây Ban Nha (28%). • So sánh: Tỷ lệ chấp thuận 43% của Trump vào tháng 4 năm 2025 phản ánh mức 43% của nhiệm kỳ đầu tiên của ông vào tháng 4 năm 2017, cho thấy một cơ sở phân cực nhưng nhất quán. • Các vấn đề cụ thể: Tỷ lệ chấp thuận thấp đối với vấn đề nhập cư và lệnh ân xá ngày 6 tháng 1, nhưng một số người ủng hộ ca ngợi lòng trung thành của ông đối với các lời hứa trong chiến dịch tranh cử.
5. Thách thức pháp lý:
• Các vụ kiện: Trump phải đối mặt với nhiều vụ kiện nhất trong số bất kỳ tổng thống hiện đại nào trong 100 ngày đầu tiên của họ, với nhiều vụ kiện nhắm vào các chính sách nhập cư và thuế quan. Tòa án Tối cao sẽ nghe các lập luận về quyền công dân theo nơi sinh vào tháng 5 năm 2025.
• Kháng cự của tư pháp: Tòa án đã đưa ra hơn 100 phán quyết chống lại hành động của Trump, với các thẩm phán như J. Harvie Wilkinson cảnh báo về việc lạm quyền theo hiến pháp.
6. Chính sách đối ngoại:
• Kết quả hỗn hợp: Việc không chấm dứt chiến tranh Ukraine trái ngược với các lời hứa trong chiến dịch tranh cử, gây ra sự chế giễu vì nhận thức được sự yếu kém. Các cuộc đàm phán thuế quan với các đồng minh cho thấy một số đòn bẩy nhưng có nguy cơ đe dọa mối quan hệ thương mại lâu dài.
• Nhận thức toàn cầu: Các hành động của Trump, như tham dự đám tang của Giáo hoàng Francis trong bộ vest xanh, đã thu hút sự chú ý, nhưng chính sách đối ngoại của ông bị các nhà phê bình coi là hỗn loạn.
Phân tích quan trọng
• Lời hứa so với thực tế: Trump đã hành động nhanh chóng theo các cam kết trong chiến dịch như an ninh biên giới, thuế quan và bãi bỏ quy định, nhận được lời khen ngợi từ những người ủng hộ vì đã giữ lời hứa. Tuy nhiên, những thất bại như không chấm dứt chiến tranh Ukraine và các rào cản pháp lý đối với các chính sách quan trọng làm nổi bật những hạn chế đối với quyền lực đơn phương của ông.
• Đánh đổi kinh tế: Trong khi đầu tư là một lợi ích, thuế quan có nguy cơ gây ra lạm phát và chiến tranh thương mại, với những lợi ích dài hạn không rõ ràng. Đồng đô la yếu có thể hỗ trợ xuất khẩu nhưng có thể làm mất ổn định niềm tin toàn cầu vào nền kinh tế Hoa Kỳ.
• Rủi ro pháp lý và thể chế: Việc sử dụng chưa từng có các sắc lệnh hành pháp và Biểu F làm dấy lên lo ngại về việc vượt quá thẩm quyền, với tòa án đóng vai trò kiểm tra. Việc sa thải hàng loạt và bổ nhiệm những người trung thành có thể làm suy yếu năng lực quản trị.
• Phân cực: Tỷ lệ chấp thuận thấp và sự không chấp thuận mạnh mẽ phản ánh sự chia rẽ của công chúng. Những người ủng hộ coi Trump là người thực hiện "Nước Mỹ trên hết", trong khi những người chỉ trích lo ngại về sự xói mòn dân chủ và hỗn loạn chính sách.
• Tính bền vững: Nếu không có sự hỗ trợ của Quốc hội, nhiều hành động có nguy cơ bị đảo ngược bởi các chính quyền tương lai. Đa số đảng Cộng hòa hẹp và cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2026 sẽ thử thách khả năng biên soạn chương trình nghị sự của Trump.
Kết luận
100 ngày đầu tiên của Trump với tư cách là tổng thống thứ 47 được đánh dấu bằng hành động hành pháp mạnh mẽ, với những động thái đáng kể về nhập cư, thuế quan và tái cấu trúc chính phủ. Trong khi những người ủng hộ ăn mừng những thành quả về an ninh biên giới, đầu tư kinh tế và giữ lời hứa, những người chỉ trích lại nhấn mạnh đến những thách thức pháp lý, rủi ro kinh tế và sự chấp thuận thấp của công chúng. Tác động lâu dài phụ thuộc vào kết quả tư pháp, sự ủng hộ của Quốc hội và phản ứng toàn cầu đối với các chính sách thương mại và đối ngoại của ông. Cách tiếp cận của ông đã định hình lại bối cảnh liên bang, nhưng tính lâu dài và thành công của nó vẫn còn chưa chắc chắn.