TRI KỶ
Ngày xưa có một phú ông rất thích uống trà. Khi có người đến nhà dùng trà, dù là người nghèo hay giàu ông đều sẽ sai gia nhân chiêu đãi.
Một hôm, có một lão ăn mày rách rưới đứng trước cửa, không xin cơm, chỉ xin bát trà. Gia nhân cho ông ta vào nhà, đun trà mời. Lão ăn mày nhìn nhìn rồi nói: “Trà không ngon”. Gia nhân nhìn hắn lấy làm lạ, rồi cũng đổi một bát trà khác ngon hơn.
Lão ăn mày ngửi ngửi, nói: “Trà này ngon, nhưng nước vẫn chưa được, phải dùng nước suối trong.” Gia nhân ngạc nhiên nhìn hắn, liền vội đi lấy nước suối cất trữ từ sáng sớm ra để pha trà.
Lão ăn mày nhấp thử một ngụm, nói: “Nước rất tốt, nhưng củi sao trà không được, củi phải dùng củi sau danh sơn. Bởi vì củi phía đón nắng của núi chất củi xốp, còn sau danh sơn kia chất củi chắc cứng.”
Gia nhân thấy người này không phải tầm thường, rất tinh thông trà đạo, liền dùng loại củi tốt đun nước pha lại trà, rồi mời lão gia ra tiếp.
Sau khi trà được mang lên, phú ông và lão đối ẩm một bát. Lão ăn mày nói: “Ừm, bát trà lần này, nước, củi, lửa đều tốt, chỉ có ấm pha trà không ổn”. Phú ông nói: “Đây là chiếc ấm tốt nhất của ta”.
Lão ăn mày cẩn thận lấy từ trong tay áo ra một ấm trà bằng đất tử sa đen bóng cao trà, đưa gia nhân pha lại trà. Phú ông vừa nhấp thử, kinh ngạc trước mùi vị ngào ngạt, mê hoặc của trà, lập tức chắp tay thi lễ: “Kính nể, ta xin mua lại chiếc ấm này. Lão cho giá đi, bao nhiêu cũng được”.
Lão ăn mày lắc đầu không bán. Kiếu từ.
Phú ông ngăn lại, nói: “Ta đổi một nửa gia sản để lấy chiếc ấm của ngươi” Lão ăn mày vẫn lắc đầu.
Phú ông sốt ruột: “Như vầy đi, ấm là của ngươi, ngươi hãy ở lại nhà ta, ta ăn gì ngươi ăn đó, nhưng có một điều kiện, chính là ngày nào ta cũng uống trà bằng chiếc ấm nầy.
Giật mình trước lời đề nghị, lão ăn mày đồng ý.
Ngày qua ngày lão ăn mày cùng phú ông nâng niu chiếc ấm trà, chia sẻ với nhau tâm tư, thưởng trà, ẩm rượu vô cùng ăn ý. Phú ông khám phá rằng lão ăn mày là người biết nhiều, hiểu rộng. Cứ thế hơn mười năm qua đi, hai người trở thành hai lão già tri kỷ.
Thời gian trôi mau, phú ông và lão ăn mày ngày càng già đi. Một hôm phú ông nói: “Ông già hơn tôi, không có con cháu nối dõi, không có ai thừa kế chiếc ấm trà, chi bằng một mai, khi ông khuất núi, để chiếc ấm trà tôi bảo quản, ông thấy thế nào?” Lão ăn mày rưng rưng đồng ý.
Không lâu sau, lão ăn mày qua đời. Phú ông thỏa ao ước có được chiếc ấm tử sa. Lúc đầu, ông chìm trong cảm giác vui sướng, cho đến một ngày, lúc phú ông đang ngắm nghía chiếc ấm, đột nhiên cảm thấy như thiếu thứ gì đó, cảm thấy lẻ loi. Lúc này trước mắt ông hiện lên hình ảnh ngày trước cùng lão ăn mày vui vẻ thưởng trà, trò chuyện. Chợt hiểu, Phú ông lạnh lùng ném mạnh chiếc ấm xuống đất.
***
Câu chuyện kết thúc đầy bất ngờ, đến mức có thể khiến người ta không thốt nên lời. Bởi vì theo thời gian, có rất nhiều thứ sẽ đổi thay, tình nghĩa giữa phú ông và lão ăn mày đã vượt qua cái giá trị ban đầu của ấm trà.
Thứ dù có tốt đến đâu nhưng nếu không có ai cùng thưởng thức thì cũng mất đi ý nghĩa của nó, và thứ dù đáng giá đến đâu nhưng cũng không thể sánh với tấm lòng tri kỷ. Vậy thì suy cho cùng, thứ gì mới là quan trọng nhất trong cuộc đời mỗi cúng ta? Có lẽ chính là người cùng bạn giao tâm thưởng trà!
Trong cuộc sống có được một người bạn tri kỷ mới thật là trân quý! Đây là điều mà bao người từng trải đã đúc kết ra được. Tri kỷ như một thứ tình cảm ấm áp không lời, một thứ đồng hành giản dị nhưng quý báu vô ngần.
Tri kỷ thật sự là hiểu, là thân thiết, là đồng điệu. Giống như một chén trà xanh, chan chát mà thấm vào tận trong tim. Có những khi chỉ cần một cái ôm, một ánh mắt, là hiểu tất cả mà không cần dùng đến lời nói.
Tri kỷ không cần che đậy, cũng không cần giải thích, tự nó đã hiểu, tự nó cảm nhận. Không cần dốc hết sức, cũng không cần chuẩn bị, tự nó sẽ đem đến niềm vui, tự nó sẽ như ý thơ. Cuộc sống có một loại tình cảm không tác động vào thế giới mỗi người, mà chỉ đồng hành trong tâm hồn; không trở ngại cuộc sống mỗi người, mà chỉ mang cùng tiếng nói từ con tim…
Đặng Hữu Phát gởi