TRUMP THẮNG
Một sự kiện kịch tính nhất trong lịch sử chính trị Mỹ, Ông Donald Trump, người mà sự nghiệp chính trị tưởng như đã kết thúc sau cuộc bầu cử năm 2020, đã được bầu làm tổng thống thứ 47 của Hoa Kỳ sau khi đạt được đa số phiếu Đại Cử Tri và cả phiếu phổ thông trong cuộc bầu cử ngày 5/11/2024, đây là một sự trở lại ngoạn mục, phi thường của một cựu tổng thống đã từ chối chấp nhận thất bại bốn năm trước.
Trump là một nhân vật mà rất ít người có quan điểm trung lập khi nói về ông.
Trump là tổng thống thứ hai trong lịch sử nước Mỹ phục vụ hai nhiệm kỳ không liên tiếp, một trường hợp hy hữu chưa từng xảy ra sau hơn một thế kỷ. Một nhân vật, hẳn nhiên là vĩ đại như Trump, tất nhiên là có nhiều cái nhất trong lịch sử các đời Tổng Thống Mỹ, điểm qua vài cái nhất:
- Trump sẽ 82 tuổi vào năm 2028, trở thành Tổng Thống cao tuổi nhất khi mãn nhiệm - Trump là doanh nhân đầu tiên trở thành Tổng Thống - Trump là Tổng Thống giàu nhất trong các đời Tổng Thống Mỹ - Trump là Tổng Thống có nhiều vợ nhất.
- Trump là Tổng Thống duy nhất từng bị kết tội hình sự
- Trump bị ám sát hụt ba lần trong suốt thời gian làm Tổng thống và sau khi rời nhiệm sở
- Trump là Tổng Thống Hoa Kỳ duy nhất bị Quốc Hội luận tội hai lần
- Trump có một vị trí “độc nhất vô nhị” trong lịch sử khi có ảnh hưởng rất lớn trong chính trường Mỹ cũng như thế giới lúc là “cựu” Tổng Thống. Nhiều chuyên gia lý giải vị thế đặc biệt này là vì “ông vừa là cựu Tổng Thống, vừa có khả năng trở thành Tổng Thống tương lai”.
Với bốn năm làm Tổng Thống trong nhiệm kỳ 2, chắc chắn Trump sẽ tạo thêm nhiều cái nhất trong lịch sử các đời Tổng Thống Mỹ.
Ngay sau khi Trump đắc cử Tổng Thống Hoa Kỳ, có một câu hỏi không ai lại không quan tâm: “Liệu các vấn đề rắc rối pháp lý của Tổng Thống Trump sẽ đi về đâu?. Với chúng tôi, câu trả lời thật đơn giản: “Có trường hợp sẽ bị hủy bỏ, có trường hợp phải dừng lại, ít nhất là đợi cho đến khi Tổng Thống Trump mãn nhiệm nhiệm kỳ 2, nói nôm na là sẽ chẳng có hình thức pháp lý nào được thực hiện cho đến hết năm 2028, nếu không muốn nói là có thể biến mất”. Riêng tôi nghĩ: “Cử tri Hoa Kỳ, bồi thẩm đoàn lớn nhất nước Mỹ với đa số hơn 72 triệu phiếu đã tha bổng Trump với kết quả cuộc bầu cử ngày 5/11/2024”. Tin mới nhất mà chúng tôi nhận được: “Bộ Tư pháp đang bãi nhiệm Jack Smith khỏi vị trí cố vấn đặc biệt và hủy bỏ hai cuộc điều tra liên bang của ông đối với Tổng thống đắc cử Donald Trump sau chiến thắng áp đảo của Trump trong cuộc bầu cử hôm thứ Ba” (vụ liên quan đến việc Trump xử lý tài liệu mật sau khi ông rời nhiệm sở, dù đã bị một thẩm phán ở Florida bác bỏ, nhưng Smith kháng cáo và vụ liên quan đến các hành động của Trump sau cuộc bầu cử tổng thống năm 2020). Theo Fox News, DOJ bãi nhiệm Smith vì họ đã thừa nhận rằng họ không thể truy tố một tổng thống đương nhiệm. Smith sẽ rời khỏi vị trí của mình trước khi Trump nhậm chức vào ngày 20 tháng 1 năm 2025.
Nay, với nhiệm kỳ thứ hai ít bị cản trở, Trump sẽ làm những gì?
Trump bị gián đoạn 4 năm, ông sẽ tiếp nối nhiệm kỳ 2 với những gì ông còn dang dở trong nhiệm kỳ trước, điểm qua vài việc có thể thấy ngay trong những ngày tái nhậm đầu tiên:
- Sa thải Công Tố Viên đặc biệt Smith nếu DOJ chưa sa thải ông ấy.
- Ân xá cho một số người bị kết án cho sự việc ngày 6/1/2021 mà ông cho là bị “giam giữ oan”.
- Chấm dứt các dự án năng lượng gió ngoài khơi, rút khỏi các “sáng kiến” về khí hậu và thúc đẩy việc khai thác cũng như khoan thêm các mỏ dầu khí.
- Ban hành lệnh trục xuất hàng loạt người di cư đang sống bất hợp pháp tại Mỹ.
- Đóng cửa biên giới phía Nam và tiếp tục xây dựng bức tường biên giới.
Chính sách ngoại giao, nhiệm kỳ hai của Tổng thống Trump có thể giống nhiệm kỳ đầu - đưa nước Mỹ thoát khỏi các cuộc xung đột trên thế giới. Gây sức ép, buộc Ukraine và Nga phải ngồi vào bàn đàm phán, kiên định ủng hộ Israel, nhưng cũng thúc đẩy Israel và Hamas giải quyết vấn đề con tin và kết thúc cuộc chiến ở Gaza.
Nhiều chuyên gia cho rằng “nhiệm kỳ đầu của Trump có vẻ gây bất ổn, nhưng về bản chất, đã có một sự ổn định lớn, Trump đã không rút khỏi NATO, không rút quân đội Mỹ khỏi châu Âu và đã là tổng thống Mỹ đầu tiên gửi vũ khí sát thương cho Ukraine”. Châu Âu vẫn được Hoa Kỳ hỗ trợ phòng thủ nhưng trong nhiệm kỳ 2 của Tổng Thống Trump có thể sẽ ít đi để yêu cầu Châu Âu tăng chi phí quốc phòng đúng như những gì họ cam kết.
Đối với Biển Đông, Trump sẽ tiếp tục tìm cách răn đe Trung Quốc, đồng thời đàm phán lại một số thỏa thuận giao dịch. Các bước đi của chính quyền Trump nhiệm kỳ 2 là “khó lường”, chính điều này sẽ kiềm chế các động thái táo bạo, hung hãn của Trung Quốc. Nhưng chính sự “khó lường” này cũng gây khó cho đồng minh và các đối tác. Trump sẽ yêu cầu đồng minh và đối tác chi phí nhiều hơn cho ngân sách quốc phòng và chia sẻ gánh nặng an ninh với Hoa Kỳ. Hà Nội có thể gặp bất lợi vì Trump cho rằng Việt Nam tìm cách phá hoại quan hệ thương mại song phương theo hướng có lợi cho mình.
Trong bài diễn văn chào mừng chiến thắng, cựu TT Trump khẳng định: “Đây là một chiến thắng vĩ đại cho tất cả mọi người chúng ta. Chúng ta sẽ có cơ hội xây dựng lại Hoa Kỳ. Chúng ta sẽ hàn gắn sự chia rẽ, sẽ bảo vệ biên giới, chúng ta sẽ xây dựng lại tất cả.” Cựu TT Trump cam kết: “Tôi sẽ chiến đấu cho tất cả mọi người, và cho thế hệ mai sau của chúng ta. Tôi sẽ chiến đấu không ngừng nghỉ, chiến đấu tới hơi thở cuối cùng cho một nước Mỹ hùng mạnh, an toàn và thịnh vượng”.
Bất kể quan điểm chính trị thế nào, dù thích hay không thích, đều phải công nhận Trump là một nhân vật vĩ đại của lịch sử chính trị thế giới. Donald Trump có thể tái định hình lại chính phủ Mỹ, ông không chỉ ảnh hưởng đến nhiều thế hệ sau này mà còn có thể làm thay đổi bộ mặt của thế giới.
Thế Sự Luận Đàm
Nhất Hùng
_______________
Đỗ Hứng gởi
