VUA MINH MẠNG - VỊ VUA MỞ RỘNG BỜ CÕI VIỆT NAM
Khi Đông Cung Cảnh qua đời, triều đình nhà Nguyễn rơi vào một khoảng lặng nặng nề, như không gian ngưng thở giữa hai nhịp trái tim quốc gia. Vua Gia Long, người cha già luôn đau đáu cho vận mệnh đất nước, đứng trước hai lựa chọn: trao ngôi cho con trai là Hoàng tử Đảm, hay cho cháu nội Hoàng thân Mỹ Đường. Giữa những đêm dài thao thức, ông nhìn đứa con, và trong ánh mắt cậu hoàng tử, ông thấy sự thông minh, quyết đoán và một khí chất không phải ai cũng có. Cuối cùng, Gia Long chọn Hoàng tử Đảm, quyết định ấy mở ra kỷ nguyên hùng mạnh chưa từng có của triều Nguyễn và nước Nam ta.
Ngay từ thuở nhỏ, Hoàng tử Đảm được Nguyễn Vương trao cho Nguyên phi Tống Thị Lan nuôi dưỡng như con ruột. Vua đã lập một khế ước bằng giấy trắng mực đen, coi Đảm như con đích thực của bà, vừa để an ủi nỗi đau mất mát của Nguyên phi, người đã chịu cảnh mất đi ba đứa con trai, vừa âm thầm gửi gắm vận mệnh giang sơn vào tay đứa con thứ tư này.
Hoàng tử Đảm lớn lên dưới sự dạy dỗ nghiêm khắc của cha và tình yêu thương âm thầm nhưng sâu sắc của Nguyên phi. Ít gần mẹ ruột Trần Thị Đang, ông luôn được dẫn dắt để trở thành người đứng đầu đất nước. Chỉ một mình Gia Long hiểu ý tứ ấy, âm thầm rèn giũa từng phẩm chất, từng quyết đoán, để phó thác cả cơ đồ vào đôi tay đứa con trai của mình.
Khi trở thành Vua Minh Mạng, ông mang khuôn mặt nghiêm nghị, đường nét rắn rỏi, ánh mắt sâu thẳm như soi thấu mọi biến động trong triều. Mỗi bước đi của ông đều toát lên phong thái minh quân: cao lớn, uy nghiêm, dáng người vững chãi như trụ cột của quốc gia. Ông ít khi mỉm cười, nhưng khi lên tiếng, từng lời đều sắc bén, mang theo sức nặng của trí tuệ và quyết đoán.
Trong triều, vua Minh Mạng khoác long bào vàng, đầu đội mũ Cửu Long Thông Thiên. Ánh sáng buổi sớm chiếu lên lớp gấm vàng rực, phản chiếu uy quyền tối thượng của Hoàng đế. Các quan đứng xung quanh cúi đầu, vừa kính sợ vừa khâm phục. Ông không chỉ là người đứng đầu triều đình, mà còn trực tiếp nghiên cứu, chỉ đạo việc biên soạn pháp luật, tổ chức bộ máy hành chính chặt chẽ, phát triển kinh tế và nông nghiệp.
Tính cách Minh Mạng nổi bật với sự nghiêm minh, quyết đoán và tri thức uyên bác. Ông tinh thông Nho học, coi trọng học vấn nhưng không hề xa rời thực tế. Dưới sự cai trị của ông, biên cương được mở rộng; nhiều vùng đất phía Nam sáp nhập vào đất nước, khiến quốc gia trở nên thịnh vượng, ổn định. Những chiến dịch trấn áp nổi dậy không chỉ thể hiện sức mạnh quân sự, mà còn là cách ông bảo vệ cương thổ, giữ gìn hòa bình cho giang sơn.
Trong dân gian kể rằng, khi đứng trên ban công lầu Ngọ Môn, nhìn về phương Nam xa xăm, ánh mắt Minh Mạng vừa trầm tư vừa kiên định. Trong lòng ông luôn nung nấu một khát vọng: đất nước phải rộng lớn, dân phải an cư lạc nghiệp, triều đình phải vững mạnh. Chính từ khát vọng ấy, ông trở thành vị vua hùng mạnh về quân sự, uy nghiêm về hình ảnh, thông minh và công minh trong mọi quyết định.
Trong 21 năm trị vì (1820 - 1841), vua Minh Mạng đã tiến hành nhiều cải cách lớn về hành chính, quân sự và giáo dục. Ông mở rộng lãnh thổ về phía Nam, hoàn tất việc sáp nhập vùng đất Nam Bộ và Tây Nguyên vào bản đồ quốc gia, củng cố vững chắc biên cương Đại Nam. Triều đình dưới thời ông cũng ban hành bộ luật Hoàng triều luật lệ (Luật Gia Long) và hệ thống hóa bộ máy hành chính gồm 6 bộ, tạo nền tảng quản lý thống nhất cho quốc gia.
Minh Mạng, vị vua mở rộng bờ cõi, đã khắc sâu hình ảnh mình trong lịch sử Việt Nam, không chỉ qua chiến công hay luật pháp, mà qua từng cử chỉ, ánh mắt và vóc dáng trầm tư nhưng kiên định, như một bức chân dung sống động, mãi không phai theo dòng thời gian.
Ghi chú:
Ảnh này được AI phục dựng dựa trên hình vẽ gốc chân dung Vua Minh Mạng của các giáo sĩ phương Tây, kết hợp tư liệu về mũ, mão và các miêu tả trong sử sách về con người, tính cách, dáng vẻ, tái hiện hình ảnh uy nghiêm của vị minh quân này.
Lê Quang Thanh Tâm
__________________
Tien Tran gởi
